ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΨΩΝΑΡΟΛΑΓΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Δεν είναι πλέον παιδιά – θαύματα…

Toυ ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΠΕΤΟΠΟΥΛΟΥ

Πολλά έχουν δει τα μάτια μου δεκαετίες τώρα που ασχολούμαι με τα αθλητικά αλλά οι περιπέτειες του Γιάννη Αντετοκούνμπο και του Στέφανου Τσιτσιπά μου φαίνονται πρωτόγνωρες – ίσως γιατί στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ πρωταγωνιστές πραγματικά παγκόσμιου βεληνεκούς. Τις προηγούμενες μέρες και οι δυο έζησαν καταστάσεις που πιστεύω πως θα τους σημαδέψουν.

Παρακολουθώ τις ιστορίες του παγκόσμιου τένις πάνω από τριάντα χρόνια, αλλά δεν θυμάμαι ένα ματς σαν αυτό που έχασε τα ξημερώματα του Σαββάτου ο Τσιτσιπάς από τον Κροάτη Μπόρνα Τσόριτς στο USA Open. 

Ο έλληνας παίκτης ήταν μπροστά με 2-1 σετ και στο τέταρτο είχε κάνει δυο μπρέικ και είχε προηγηθεί με 5-1. Σέρβιρε για να πάρει το ματς και δεν τα κατάφερε να κερδίσει, μολονότι παρά την απώλεια του σετ και στο πέμπτο σετ κατάφερε να κάνει ένα μπρέικ και να φέρει τον αντίπαλό του σε δύσκολη θέση. Στο τένις μπορεί να συμβεί να χάσει ένας καλός παίκτης ένα σετ (που μοιάζει να έχει στο τσεπάκι) και στη συνέχεια να καταρρεύσει από τα νεύρα του. Με τον Τσιτσιπά δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Μολονότι δεν κατάφερε να αξιοποιήσει μισή ντουζίνα σετ μπολ (!) ο έλληνας πρωταθλητής έμοιαζε ψύχραιμος και στο πέμπτο σετ, παρόλο που μέσα του είναι βέβαιο ότι «έβραζε». Στο τέλος ηττήθηκε, αποκλείστηκε και πέταξε μια ευκαιρία να φτάσει μέχρι τον τελικό: το ταμπλό ήταν βολικό και οι απουσίες δέκα τουλάχιστον σπουδαίων παικτών επέτρεπαν μεγάλα όνειρα.  

Δεν τα έβαλε με τον εαυτό του, είπε ότι δεν θα ξεχάσει αυτό που έπαθε, αλλά όλοι καταλαβαίνουν πια πως τα Gran Slam τουρνουά αρχίζουν να γίνονται για αυτόν μια σκληρή δοκιμασία. Κι όποιος δεν έχει διακρίσεις σε αυτά τα τουρνουά κινδυνεύει να αρχίσει τα βήματα προς τα πίσω.

Περίπου την ίδια ώρα ο Γιάννης Αντετοκούνμπο ζούσε το δικό του δράμα με τους Μιλγουόκι Μπακς. Η ομάδα του μπήκε στα play off του ΝΒΑ με το καλύτερο ρεκόρ αλλά για δεύτερη χρονιά στη σειρά αυτός και οι συμπαίκτες του κινδυνεύουν να δουν τα όνειρά τους να διεκδικήσουν το πρωτάθλημα να μετατρέπονται σε εφιάλτη πριν καν φτάσουν στον τελικό. Η έμπειρη ομάδα του Μαϊάμι μετέτρεψε σε περίπατο τη μάχη με το Μιλγουόκι κι ο Γιάννης προκαλεί για πρώτη φορά συζητήσεις, όχι για το ταλέντο του, αλλά για την καθοριστικότητά του. Στον Αϊζάι Τόμας δεν άρεσε η δήλωσή του πως δεν παίρνει πρωτοβουλίες, αν δεν του αναθέσει συγκεκριμένες αποστολές ο προπονητής του. Στις ΗΠΑ συζητούν αν πρόκειται τελικά για «ένα Πίπεν που ψάχνει να βρει τον δικό του Μάικλ Τζόρνταν κ.λπ.». Ο Γιάννης κινδυνεύει να χάσει το επόμενο ματς από ένα διάστρεμμα, αλλά δεν χωρά αμφιβολία πως τυχόν αποκλεισμός της ομάδας του θα του χρεωθεί ακόμα κι αν στο τέταρτο ματς δεν αγωνιστεί: η αποτυχία των Μπακς θα είναι και δική του.

Τι κοινό έχουν ο Τσιτσιπάς και ο Γιάννης; 

Ακριβώς επειδή μιλάμε για αθλητές διαφορετικών σπορ θα έλεγα κανένα απολύτως. Είναι επίσης ολότελα διαφορετικοί χαρακτήρες – ο Γιάννης είναι πιο συγκεντρωμένος στον σκοπό, ο Στέφανος δίνει καμιά φορά την εντύπωση ανέμελου ταξιδευτή. Κι όμως μια ομοιότητα υπάρχει κι αυτή τη βλέπεις στο βιογραφικό τους: έχουν υπάρξει και οι δυο «παιδιά θαύματα», ανήκουν στο είδος των αθλητών που μπήκαν ξαφνικά στον κόσμο των μεγάλων προκαλώντας αίσθηση και δημιουργώντας τη βεβαιότητα ότι το μέλλον είναι δικό τους.

 Αλλά πριν από το μέλλον υπάρχει κάτι σημαντικότερο: το παρόν.

Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο είναι δημιούργημα του ΝΒΑ – και μόνο. Στην Ελλάδα αγωνίστηκε ελάχιστα και όχι σε ομάδες που έκαναν πρωταθλητισμό. Πήγε στις ΗΠΑ χωρίς να έχει καν δοκιμαστεί στην Ευρωλίγκα ή να έχει αγωνιστεί σε ένα μεγάλο τουρνουά Εθνικών ομάδων, όπως άλλοι Ευρωπαίοι που έκαναν κάποτε ή κάνουν τώρα εκεί καριέρα: αναφέρομαι στον Κούκοτς, τον Ντίβατς, τον Ντράζεν, τον Πάρκερ, τον Ντόνσιτς, τον Ντράγκιτς που στα ματς των Μαϊάμι Χιτ ήταν από τους καλύτερους. Ο Γιάννης έμαθε το ΝΒΑ καλύτερα ίσως από όλους αυτούς – αλλά το ΝΒΑ έχει ένα παράξενο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: υπάρχουν ματς κανονικής περιόδου (που είναι πάρα πολλά και δεν σημαίνουν συχνά και τίποτα) και υπάρχουν και ματς των play off (που είναι λίγα αλλά σε αυτά κρίνονται όλα).

Ο Αντετοκούνμπο απέκτησε παίζοντας μια τεράστια γνώση (και οικειότητα) των ματς της κανονικής περιόδου στα οποία πραγματικά προσφέρει θέαμα και είναι απολαυστικός. Αλλά τα play off παραμένουν ακόμα terra incognita – άγνωστος τόπος. Επειδή μάλιστα ματς που να κρίνουν προκρίσεις και τίτλους δεν έδωσε ούτε στην Ευρώπη σε κάθε διαδικασία play off μοιάζει σαν πρωτάρης: συνήθως σκορπά νωρίς τις δυνάμεις του χωρίς να έχει στο μυαλό του πως όλα θα κριθούν στα τελευταία λεπτά. Στη σειρά κόντρα στο Μαϊάμι δεν είναι τόσο πρόβλημα το 0/7 τρίποντα ή οι πολλές χαμένες του βολές στα δυο τελευταία ματς: το πρόβλημα είναι ότι το χειρότερο κομμάτι του παιχνιδιού του είναι πάντα το τελευταίο δωδεκάλεπτο – αυτό στο οποίο όλα κρίνονται. Ο Γιάννης φτάνει σε αυτό κουρασμένος και στρεσαρισμένος και οι Μπακς δεν μπορούν να τον βοηθήσουν γιατί έχουν μάθει να τα περιμένουν όλα από αυτόν.

Μια ανάλογη δυσκολία έχει κι ο Τσιτσιπάς. Τα τουρνουά του Grand Slam, στα οποία για να κερδίσεις πρέπει να πάρεις τρία σετ, μοιάζουν στον έλληνα πρωταθλητή μαραθώνιοι δίχως τέλος: τα ΑΤP Masters, όπου σου αρκούν δυο κερδισμένα σετ για να πάρεις τη νίκη, του είναι πιο εύκολα, πιο κανονικά. Τα μεγάλα τουρνουά απαιτούν πέρα από ταλέντο και άλλα πράγματα:

 Διαχείριση δυνάμεων, μεγαλύτερη συγκέντρωση, αρκετή στρατηγική και πίστη ότι όλα γίνονται.  

Ο Τσιτσιπάς πολλές φορές όταν βγει από το πλάνο του χάνεται πάνω στο καλύτερο. Δεν χρειάζεται για να τον κερδίσει ο αντίπαλός του να είναι ποιοτικότερος: λίγοι άλλωστε είναι. Αυτό που χρειάζεται είναι να τον αποπροσανατολίσει, να παίξει λίγο με το μυαλό του, να μεγαλώσει τη διάρκεια των σετ. Καμιά φορά να εκμεταλλευτεί και το γεγονός ότι ο Στέφανός πίστεψε πως κέρδισε: αυτό έκανε ο πανέξυπνος μαχητής Τσόριτς.


Δεν είναι παιδιά

 
Ο Τσιτσιπάς πρέπει να μάθει τη διαδικασία των Grand Slam και νομίζω πως αυτό δεν μπορεί να το μάθει μόνος του: πρέπει να βρει ένα προπονητή με γνώση αυτών των ιδιαίτερων τουρνουά. 


Ο Γιάννης πρέπει να μάθει το μπάσκετ των play off, αυτό στο οποίο η μπάλα καίει και κάθε λάθος πληρώνεται. 


Και οι δυο πρέπει να καταλάβουν ότι...


 κάθε ήττα είναι διδακτική μόνο αν πραγματικά κάτι από αυτή μαθαίνεις: αλλιώς απλά αρχίζεις να την φοβάσαι.  


Συμπερασματικά νομίζω πως και ο Τσιτσιπάς και ο Γιάννης πρέπει να μάθουν ότι όλα τα παιγνίδια δεν είναι ίδια - κάποια μετράνε πιο πολύ. 


Ιδια είναι μόνο για τα παιδιά. Αλλά και οι δυο πλέον παιδιά δεν είναι…