ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Το όνειρο της Σκωτσέζικής ανεξαρτησίας εξαρτάται απ το αν θα ψηφίσει η "καρδιά" ή ..."τσέπη" !!! (Όποιος ποντάρει στην "τσέπη" πάει και ταμείο...)

Της Allison Schrager / Bloomberg
Οι αναμνήσεις μου από τη Σκωτία, όπου σπούδαζα στα τέλη της δεκαετίας του 1990, είναι γεμάτες νύχτες σε παμπ που συχνά περιελάμβαναν δακρύβρεχτες ερμηνείες του Caledonia (On My Mind) από τους ντόπιους. Κάπου μεταξύ τραγουδιού και ποτού γινόταν κουβέντα- ιδιαίτερα για την «αποκέντρωση», την πολιτική του βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ να δώσει στη Σκωτία περισσότερη αυτονομία συστήνοντας ένα σκοτσέζικο Κοινοβούλιο που θα χειριζόταν τις εσωτερικές υποθέσεις της Σκωτίας. Η ετυμηγορία ήταν ότι η «αποκέντρωση» ήταν ευπρόσδεκτη, αλλά ήταν απλώς η προθέρμανση πριν το μεγάλο άλμα στην πλήρη ανεξαρτησία.
Το πάθος που τροφοδοτεί το κίνημα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Αλλά πολλοί Σκωτσέζοι είναι πραγματιστές και οι δημοσκοπήσεις λένε ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 18ης Σεπτεμβρίου θα κριθεί τελικά από το χρήμα.
Ο καθηγητής πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Charlie Jeffery, ρώτησε πέρυσι 1.500 Σκωτσέζους τι θα ψήφιζαν εάν η ανεξαρτησία σήμαινε επιπλέον 500 στερλίνες στην τσέπη τους κάθε χρόνο και το 52% απάντησε ότι σε αυτή την περίπτωση θα τασσόταν υπέρ της ανεξαρτησίας. 

Όταν όμως ρωτήθηκαν τι θα ψήφιζαν εάν η ανεξαρτησία τους έκανε φτωχότερους κατά 500 στερλίνες ετησίως, το 72% αποκρίθηκε ότι θα ψήφιζε αρνητικά. 

Με βάση αυτό το μικρό δείγμα, φαίνεται ότι η απόφαση είναι τελικά θέμα οικονομικών. 

Τα οικονομικά μιας ανεξάρτητης Σκωτίας έχουν ρίσκο. Η ανεξαρτησία θα μπορούσε να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στην σκωτσέζικη οικονομία.  

Η ανεξαρτησία σημαίνει ένα αβέβαιο μέλλον για δύο από τους μεγαλύτερους κλάδους της Σκωτίας, των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της ενέργειας.
Η οικονομία της Σκωτίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Το 2010, ο χρηματοπιστωτικός κλάδος αντιπροσώπευε πάνω από το 8% της οικονομικής δραστηριότητας της Σκωτίας και απασχολούσε περί τα 200.000 άτομα. Η Royal Bank of Scotland και η Lloyds Bank έχουν την έδρα τους στη Σκωτία αλλά το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητάς τους εκτελείται πέρα από τα νότια σύνορα. Αν η Σκωτία ψηφίσει την ανεξαρτησία της, σύμφωνα με τον καθηγήτρια νομικής Jodie Kirshner, μπορεί το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τις αναγκάσει να μετακομίσουν. Έχουν ήδη σχέδια να μεταφέρουν την έδρα τους εάν η Σκωτία ψηφίσει «ναι». Αυτό θα προκαλέσει σημαντικές διαταραχές και θα στοιχίσει θέσεις εργασίας. Η Kirshner  εκτιμά ότι οι τράπεζες που θα συνεχίσουν να διατηρούν έδρα στη Σκωτία δεν θα είναι ανταγωνιστικές, επειδή θα βρεθούν αντιμέτωπες με υψηλότερο κόστος δανεισμού λόγω του αβέβαιου ρυθμιστικού περιβάλλοντος, της ανησυχίας πως η Σκωτία δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά τη διάσωση των τραπεζών της και τα άλυτα νομισματικά ζητήματα.
Ο άλλος κυρίαρχος κλάδος στη Σκωτία είναι της ενέργειας. Το 2011, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιπροσώπευαν το 20% των φορολογικών εσόδων της Σκωτίας, σε σύγκριση με ποσοστό 17% στο σύνολο του Ηνωμένου Βασιλείου. Μια ανεξάρτητη Σκωτία είναι πολύ πιο ευάλωτη στις τιμές ενέργειας και στην ποσότητα πετρελαίου που έχει μείνει στη Βόρεια Θάλασσα. Η παραγωγή συρρικνώνεται σταθερά από το 1999 και το Γραφείο Ευθύνης του Προϋπολογισμού, μια ανεξάρτητη εποπτική αρχή, εκτιμά ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο θα συνεχίσουν να μειώνονται έως ότου γίνουν αμελητέα το 2041. Η κυβέρνηση της Σκωτίας είναι πολύ πιο αισιόδοξη, ελπίζοντας ότι θα ανακαλυφθεί περισσότερο πετρέλαιο και οι τιμές του αργού θα αυξηθούν. Παρ ΄όλα αυτά, το μέλλον είναι αβέβαιο για το πετρέλαιο της Βόρειας Θάλασσας και η παραμονή στη Βρετανία παρέχει την καλύτερη αντιστάθμιση έναντι αυτής της αβεβαιότητας.
Αλλά το μεγαλύτερο μακροπρόθεσμο ρίσκο είναι πολιτικό: 

Είναι πιθανό μία μικρή, υψηλής κατάρτισης χώρα όπως η Σκωτία να πετύχει μόνη της -εάν η κυβέρνηση της Σκωτίας πείσει τις αγορές ότι θα παρέχει ένα σταθερό, δημοσιονομικά υπεύθυνο, φιλο-επιχειρηματικό περιβάλλον. Αλλά το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα υπόσχεται το αντίθετο. Πιέζει για ανεξαρτησία αλλά δεν γνωρίζει καν τι νόμισμα θα χρησιμοποιήσει. Υπόσχεται περισσότερες υπηρεσίες και λιγότερους φόρους στους πολίτες. Αυτός ο συνδυασμός όμως δεν απαιτεί τίποτα λιγότερο από το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στον χρηματοπιστωτικό και ενεργειακό τομέα. 

Η ανεξαρτησία της Σκωτίας θέτει κινδύνους για τις παγκόσμιες αγορές και το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά οι Σκωτσέζοι σηκώνουν το περισσότερο από το βάρος αυτής της αβεβαιότητας. 

Αν αυτή την εβδομάδα ψηφίσουν με το πορτοφόλι τους, το κίνημα της ανεξαρτησίας θα γίνει και πάλι μια συζήτηση σε μια παμπ για να περάσει η ώρα.