"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Ας μιλήσουμε για τη διαφθορά

Αρεοπαγίτη ε.τ.

Σε μεγάλη ηλεκτρονική εφημερίδα διακεκριμένος δικηγόρος  δημοσίευσε άρθρο με τίτλο "η διαφθορά ως θεσμός", που αναλύει σε γενικές γραμμές την έννοια της διαφθοράς, πόσο διαβρωμένη από αυτή είναι η κοινωνία μας οριζόντια  και κάθετα  και αναρωτιέται  μάλλον απαισιόδοξα εάν και πώς μπορεί να καταπολεμηθεί.

Χρησιμοποιούμε σχεδόν καθημερινά τη λέξη  διαφθορά για να αποδώσουμε διάφορες ιδιότητες  σε μια μεγάλη γκάμα καταστάσεων ή πραγμάτων π.χ. διεφθαρμένη κοινωνία  ή διεφθαρμένη κυβέρνηση  ή για να αποδώσουμε μια μομφή ή για να εκφράσουμε την απαξία, που αποδίδουμε σε ένα πρόσωπο ή σε μια κατάσταση, αλλά όταν ζητάμε από κάποιον να αιτιολογήσει τον ισχυρισμό του τι είναι  διαφθορά απαντά με γενικότητες ή ηθικολογίες, γιατί είναι μια έννοια, που εξαρτάται από πολλές παραμέτρους. Τον πιο καταλυτικό όμως ορισμό τον εισέπραξα, όταν σαν δικαστής ρώτησα έναν μάρτυρα εάν από τη σύγκρουση είχε ζημίες το μηχανάκι του και μου απάντησε, ότι ήταν τελείως… διεφθαρμένο.

Συνεπώς  χωρίς να τεθούν συγκεκριμένοι γενικοί κανόνες προσδιορισμού της έννοιας της διαφθοράς, που σαφώς θα ποικίλλουν κατά εποχή, πεδίο ή μορφωτικό επίπεδο, θα αρκεστούμε να εξετάσουμε μόνο τους τομείς που βάσει των σημερινών δεδομένων και των κανόνων που υπάρχουν μπορούμε να ανιχνεύσομε και ενδεχομένως να μετρήσουμε τη διαφθορά συγκριτικά με προηγούμενες μετρήσεις στη χώρα μας. Στοιχεία υπάρχουν μόνο για τον δημόσιο τομέα, μπορεί δε κάποιος να τα αναζητήσει ηλεκτρονικά από τις ετήσιες εκθέσεις  των ετών 2004-20016 του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης [ΓΕΔΔ] που είναι όλες αναρτημένες στο διαδίκτυο.

Η σύγκριση όμως του επιπέδου της διαφθοράς με άλλες χώρες  είναι επισφαλής γιατί  μπορεί να γίνει μόνο κατά προσέγγιση  λόγω των ανομοιογενών συνθηκών. Ακόμα και οι μετρήσεις της Διεθνούς Διαφάνειας  δεν γίνονται βάσει στοιχείων, αλλά βάσει της αντιλήψεως (perception) που έχουν οι ερωτώμενοι για τη διαφθορά για συγκεκριμένους τομείς, μέθοδος  που ειδικώς για τη χώρα μας δεν είναι αξιόπιστη, καθώς όλοι μιλούν με γενικότητες και από αόριστες πληροφορίες προσωποποιούν καταστάσεις, γι’ αυτό  πιστεύω, ότι το επίπεδο της διαφθοράς  του δημοσίου τομέα της χώρα μας δεν είναι πάρα πολύ υψηλό.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ο πίνακας της Διεθνούς Διαφάνειας  είναι πολύ χρήσιμο εργαλείο, που λαμβάνεται  διεθνώς  πολύ σοβαρά υπόψη για τις επενδύσεις. Η χώρα μας μόνο με την ίδρυση  της Εθνικής Αρχής  Διαφάνειας (ΕΑΔ), που δημιούργησε ελπίδες και προσδοκίες, ανέβηκε 7 θέσεις στον πίνακα της κατάταξης των κρατών από την 67η θέση στην 60η. Ελπίζω όμως, να ανεβούμε και άλλο όταν ο θεσμός αρχίσει να παράγει αναγνωρίσιμα  ουσιαστικά και όχι στατιστικά αποτελέσματα στον πόλεμο κατά της διαφθοράς...

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια το ζήτημα της διαφθοράς του δημόσιου τομέα είχε μπει από τα αρμόδια όργανα κατά μεγάλο μέρος κάτω από το χαλί και όλοι ασχολούνταν με τη διαφθορά σε κάποιους δημόσιους οργανισμούς που μπορούσαν να χρησιμεύσουν σαν  εργαλείο για πολιτική εκμετάλλευση.

Δεν θα ασχοληθώ με το θέμα αυτό γιατί διερευνάται ήδη από τη Βουλή, αλλά μετά λύπης μου παρατηρώ, ότι οσάκις οι μηχανισμοί ελέγχου και η δικαιοσύνη εμπλέκονται με την πολιτική υφίστανται σοβαρή φθορά του κύρους και της αξιοπιστίας τους.

Σύμφωνα  με τον διεθνώς αναγνωρισμένο ορισμό της Διεθνούς Τράπεζας "διαφθορά  είναι η χρήση του δημοσίου αξιώματος  προς  όφελος του ιδίου ή τρίτου". Παρ’ ημίν θεωρούμε  ότι  απασχολούμενος  στον δημόσιο τομέα  κατέχει δημόσιο αξίωμα και συνεπώς ελέγχεται για πράξεις διαφθοράς. Ο δημόσιος τομέας  ορίζετο από τον ν.3094\2002, αλλά  πλέον ορίζεται διευρυμένος από το άρθρο 83 ν.4622[2019.

Για την καταπολέμηση της διαφθοράς απαιτείται...


 η λειτουργία των καταλλήλων ελεγκτικών μηχανισμών παράλληλα με την ταχεία και αποτελεσματική λειτουργία της δικαιοσύνης  για τη πρόληψη και καταστολή των φαινομένων αυτών, αλλά και η ενεργή  συμπαράσταση ολόκληρης της  κοινωνίας. 

Συνεπώς τα ενδεδειγμένα μέτρα πρέπει να έχουν τρεις στόχους, τη πρόληψη, τη καταστολή και την εκπαίδευση των πολιτών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: