Επικίνδυνες οι ανακυκλωμένες συσκευασίες τροφίμων

Του Τάσου Σαράντη

Οι μεγάλες εταιρείες τροφίμων αλλάζουν τη συσκευασία των προϊόντων τους, έπειτα από έρευνα που υποδεικνύει ότι το ανακυκλωμένο χαρτόνι που χρησιμοποιείται στο περικάλυμμα των προϊόντων τους περιέχει επικίνδυνες για την υγεία τοξικές χημικές ουσίες που προέρχονται από τις ανακυκλωμένες εφημερίδες. Οπως διαπιστώθηκε, οι συγκεκριμένες χημικές ουσίες, γνωστές ως ορυκτέλαια, που προέρχονται από τα μελάνια εκτύπωσης, μολύνουν τα συσκευασμένα τρόφιμα. Η έκθεση στα ορυκτέλαια έχει συνδεθεί με την πρόκληση φλεγμονών στα εσωτερικά όργανα, καθώς και καρκίνου. 

Οπως αποκαλύπτει το BBC, επιστήμονες που εργάζονται σε κρατικές υπηρεσίες της Ελβετίας εντόπισαν ποσότητες ορυκτελαίων μεταξύ 10 και 100 φορές επάνω από τα επιτρεπτά όρια σε τρόφιμα όπως ζυμαρικά, ρύζι και δημητριακά που πωλούνταν συσκευασμένα μέσα σε χαρτοκιβώτια που κατασκευάστηκαν από ανακυκλωμένο χαρτί. Οπως αναφέρουν οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν τη σχετική έρευνα, η δυνατότητα μετανάστευσης των ορυκτελαίων στα τρόφιμα είναι ανησυχητική. Το περισσότερο από μισό χαρτόνι που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη προέρχεται από ανακυκλωμένα υλικά, δεδομένου ότι το «παρθένο χαρτόνι» που προέρχεται από την υλοτόμηση δέντρων είναι ακριβότερο και δεν επαρκεί για τις ποσότητες που απαιτούνται ώστε να αντικαταστήσει το ανακυκλωμένο.

Σε μία μελέτη για το γερμανικό υπουργείο Τροφίμων, που πραγματοποίησε το Εργαστήριο για την Ασφάλεια των Τροφίμων της Ζυρίχης με επικεφαλής τον Κόνι Γκρομπ εξετάστηκε ένα δείγμα 119 προϊόντων που αγοράστηκαν από γερμανικά σούπερ μάρκετ. Οπως διαπιστώθηκε, τα ορυκτέλαια περνούσαν εύκολα από την εξωτερική στην εσωτερική συσκευασία που χρησιμοποιείται για να διατηρηθούν τα τρόφιμα φρέσκα. Οσο περισσότερο παρέμενε ένα προϊόν στα ράφια, τόσο πιο πιθανή ήταν η απορρόφηση του ορυκτέλαιου δήλωσε ο δρ Γκρομπ στο BBC.

Σε κίνδυνο η υγεία

«Μόλις 30 προϊόντα από τα 119 ήταν χωρίς ορυκτέλαιο. Ολα τα υπόλοιπα υπερέβαιναν τα επιτρεπτά όρια και τα υπερέβαιναν πολύ περισσότερο από 10 φορές. Υπολογίσαμε ότι μακροπρόθεσμα θα υπερέβαιναν τα όρια πιθανά κατά 50 φορές του μέσου όρου και πολλά θα το υπερβούν ακόμη περισσότερο» ανέφερε. Το συμφωνηθέν ασφαλές όριο για την ύπαρξη ορυκτέλαιου στα τρόφιμα έχει καθοριστεί έπειτα από μία ειδική αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε για τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, είναι 0,6 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά κιλό. Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε αρουραίους σήμαναν συναγερμό για τις επιπτώσεις που προκαλεί στην υγεία η κατανάλωση ορυκτελαίων. 

«Οι τοξικολόγοι μιλούν για δύο επιπτώσεις. Η πρώτη αφορά την πρόκληση χρόνιων φλεγμονών σε διάφορα εσωτερικά όργανα και η άλλη είναι η πρόκληση καρκίνου», ανέφερε ο δρ Γκρομπ. Εντούτοις, τόνισε ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να εκτεθούν στα μολυσμένα τρόφιμα κατά τη διάρκεια πολλών ετών για να εκτεθεί σε κίνδυνο η υγεία τους. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν και οι αρμόδιες για την ασφάλεια των τροφίμων ελβετικές αρχές που επισημαίνουν ότι οι καταναλωτές που τρώνε μία ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή δεν έχουν κανένα λόγο ανησυχίας.

Σχετική ερώτηση για το θέμα, με αφορμή το ρεπορτάζ του BBC, κατέθεσε στην αρμόδια Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Κωνσταντίνος Πουπάκης, ο οποίος ζητά να ενημερωθεί για το αν θα απαγορευτεί η χρήση ανακυκλωμένου χαρτονιού στις συσκευασίες τροφίμων και αν θα διεξαχθεί έρευνα για την ποσότητα ορυκτέλαιων και τοξικών ουσιών στις συσκευασίες τροφίμων που προέρχονται από ανακυκλωμένα υλικά και τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία.

Δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα

Σύμφωνα με την έρευνα του BBC, πολλές βιομηχανίες τροφίμων γνωρίζουν το πρόβλημα που έχει ανακύψει από τη ύπαρξη ορυκτελαίων στις ανακυκλωμένες συσκευασίες τροφίμων, αλλά δεν έχουν λάβει τα απαιτούμενα μέτρα. Η Ομοσπονδία Τροφίμων και Ποτών, η οποία εκπροσωπεί τις βρετανικές εταιρείες τροφίμων, ανέφερε ότι η ελβετική μελέτη ήταν «μία καλή αφετηρία για περαιτέρω έρευνα», αλλά όχι αρκετή για να δικαιολογεί τη διακοπή της χρήσης του ανακυκλωμένου χαρτονιού. 

Εντούτοις, κάποια από τα μέλη της λαμβάνουν μέτρα για να αλλάξουν τη συσκευασία τους. Για παράδειγμα, η Kellogg's ανέφερε ότι συνεργάζεται με τους προμηθευτές της για μία νέα συσκευασία «η οποία μας επιτρέπει να ανταποκριθούμε στις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις μας που, όμως, περιέχει επίσης σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ορυκτέλαιων». Η εταιρεία εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο καθιέρωσης εναλλακτικής εσωτερικής συσκευασίας για τα πακεταρισμένα της τρόφιμα. 

Οι μελέτες του δρ Γκρομπ καταδεικνύουν ότι μόνο η αλουμινένια εσωτερική συσκευασία των τροφίμων ή εκείνη που είναι κατασκευασμένη από ορισμένους τύπους χοντρών πλαστικών αποτελεί ένα αποτελεσματικό εμπόδιο στη μετανάστευση των ορυκτελαίων. 

Στη Γερμανία η κυβέρνηση έχει συστήσει στις εταιρείες συσκευασμένων τροφίμων να λάβουν άμεσα μέτρα για να μειώσουν τους κινδύνους από τα ορυκτέλαια, και προχωρεί στη θέσπιση των απαραίτητων υποχρεωτικών κανόνων. Στη Βρετανία η αρμόδια υπηρεσία τροφίμων πραγματοποιεί τη δική της έρευνα, αλλά μέχρι τώρα εξετάζει μόνο την ποσότητα του ορυκτέλαιου που υπάρχει στην ανακυκλωμένη συσκευασία και όχι κατά πόσο αυτό εισρέει στα τρόφιμα.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ