"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Αποζημίωση μόνο στη νόμιμη σύζυγο

Από την ΓΚΕΛΥ ΑΛΜΑΛΙΩΤΟΥ

Η... βέρα στο δεξί ή στο... αριστερό αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να λάβει αποζημίωση το πρόσωπο που έχασε σε ατύχημα τον σύντροφό του με τον οποίο συμβίωνε για πολλά χρόνια.

Συγκεκριμένα το Εφετείο απέρριψε προσφυγή γυναίκας που ζητούσε αποζημίωση λόγω ψυχικής οδύνης για τον θανάσιμο τραυματισμό (σε εργατικό ατύχημα) του συντρόφου της, με τον οποίο ζούσε σε ελεύθερη συμβίωση επί 30 χρόνια και είχαν αποκτήσει δύο παιδιά.

Σύμφωνα με την απόφαση, μόνο τα παιδιά τους δικαιούνται αποζημίωση, ενώ η ίδια ούτε ένα ευρώ. Και αυτό διότι -σύμφωνα με το σκεπτικό- δεν είχαν συνάψει γάμο, δεν είχαν υπογράψει επίσημο σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης (αφού ο σχετικός νόμος 3719/2008 δεν ίσχυε τότε) και το... κυριότερο: αφού δεν υπήρχε μνηστεία μεταξύ τους κρίθηκε ότι "δεν υπήρχε πρόθεση να συνάψουν μελλοντικά γάμο"!

Η συγκεκριμένη απόφαση του Εφετείου Πειραιώς (Ναυτικό Τμήμα, αριθμός 551/09) δημιουργεί "αισθήματα τιμωρίας" αλλά και "διακρίσεων" στη συγκεκριμένη οικογένεια, για την οποία τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά αν οι δύο γονείς τηρούσαν το γράμμα του νόμου όσον αφορά τη συμβίωσή τους.

Και αυτό παρότι όλοι οι πολίτες έχουν το "συνταγματικό" και "ανθρώπινο" δικαίωμα στη σύγχρονη κοινωνία να διαμορφώσουν τη ζωή τους όπως αυτοί θέλουν. Ωστόσο το θέμα των δικαιωμάτων (οικονομικού, εν προκειμένω περιεχομένου) σε πρόσωπα που συμβιώνουν μόνιμα αλλά εκτός γάμου φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις.

Χαρακτηριστική είναι η παραπάνω περίπτωση. Και αυτό διότι είχε προηγηθεί η απόφαση του Πρωτοδικείου που είχε κρίνει ότι έπρεπε να αποζημιωθούν λόγω ψυχικής οδύνης και οι τρεις: Δηλαδή η σύντροφος του θανόντος και τα παιδιά τους.

Ακολούθως όμως -όπως προαναφέρθηκε- το Εφετείο (επικαλούμενο άλλη νομολογία) έκρινε ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο "έσφαλε" και ότι δεν δικαιούται αποζημίωσης η γυναίκα αλλά μόνο τα παιδιά...

Μετά τα παραπάνω η δικαστική μάχη της προσφεύγουσας, που ταλαιπωρείται επειδή ήταν "αστεφάνωτη", "μη μνηστευμένη" και άνευ (συμβολαιογραφικού) συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης, συνεχίζεται (και ποιος ξέρει για πόσο). Αυτήν τη χρονική στιγμή η υπόθεση βρίσκεται στον Αρειο Πάγο...

Το ιστορικό
Ο Γολγοθάς της γυναίκας ξεκίνησε όταν τον Σεπτέμβριο του 2004 εκδηλώθηκε πυρκαγιά στη δεξαμενή του πλοίου που εργαζόταν ο σύντροφός της, ο οποίος υπέστη σοβαρά εγκαύματα και τελικώς έχασε τη ζωή του. Αργότερα η σύντροφος του θανόντος και τα δύο τους παιδιά προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, ζητώντας χρηματική αποζημίωση από τους υπευθύνους της ναυτιλιακής εταιρείας κ.λπ.

Το Πρωτοδικείο (με το 1/12/2005 δικόγραφό του) δέχτηκε την προσφυγή τους κρίνοντάς τη "νόμιμη" και "βάσιμη". Και επιδίκασε στη γυναίκα να λάβει το ποσό των 40.000 ευρώ, ενώ τα παιδιά από 60.000 ευρώ έκαστο. Η πρωτοβάθμια απόφαση στηρίχτηκε στο άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα, σύμφωνα με το οποίο "σε περίπτωση θανατώσεως προσώπου η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης".

Σύμφωνα με το πνεύμα αυτού του άρθρου "στην οικογένεια του θύματος περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι συγγενείς του θανατωθέντος που δοκιμάστηκαν ψυχικά από την απώλειά του, αδιαφόρως αν συζούσαν μεταξύ τους ή διέμεναν χωριστά".

Ωστόσο, διαφορετική ήταν η προαναφερόμενη απόφαση του Εφετείου που απέρριψε την αγωγή της γυναίκας (και την έκανε δεκτή μόνο ως προς τα δύο τους παιδιά).

Συγκεκριμένα το Εφετείο επικαλείται την υπ' αριθμόν 1141/2007 του Αρείου Πάγου, που από ό,τι φαίνεται έχει χαράξει νομολογία.

Σύμφωνα με αυτήν, στα πρόσωπα που δικαιούνται αποζημίωση λόγω θανάτου του θύματος περιλαμβάνεται η μνηστή, όχι όμως και το πρόσωπο που ο θανών συζούσε με αυτό σε κατάσταση ελεύθερης συμβίωσης χωρίς να έχουν πρόθεση για γάμο.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται, η μνηστεία (αρραβώνας) "συμπλέει" με τον νόμο, αφού πρόκειται για "σύμβαση αμοιβαίας υποχρέωσης" για σύναψη μελλοντικού γάμου.

Αυτό, όμως, δεν ισχύει με την ελεύθερη συμβίωση (εκτός "συμφώνου" δηλ.), όπου εκεί -όπως επισημαίνεται στο σκεπτικό- "όχι μόνο δεν υφίσταται συμφωνία των δύο μερών για την τέλεση γάμου, αλλά υπάρχει συνειδητή επιλογή τους να μείνουν εκτός των πλαισίων του".

Η άποψη της δικηγόρου της προσφεύγουσας
"Ο νόμος πρέπει να ακολουθεί πάντα την κοινωνική πραγματικότητα. Η συμβίωση σε ελεύθερη ένωση είναι πραγματική κατάσταση και αποτελεί κοινωνική πρακτική στη χώρα μας, όπως και σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Επρεπε εδώ και χρόνια να έχει διαμορφωθεί ένα σύγχρονο νομοθέτημα ώστε να καλύπτει τα δικαιώματα τέτοιων περιπτώσεων με ικανοποιητικό τρόπο. Δεν νοείται άνθρωποι που συμβιώνουν 30 χρόνια και μεγαλώνουν παιδιά που έκαναν μαζί να μην αποζημιώνονται στην περίπτωση που εκλείψει ο ένας από τους δύο, επειδή υπάρχει το τυπικό κώλυμα της μη τέλεσης του γάμου. Πρέπει να υπάρξει εναρμόνιση με νομοθεσίες ευρωπαϊκών κρατών που έχουν εισαγάγει ρυθμίσεις για τα δικαιώματα ζευγαριών που ζουν σε ελεύθερη ένωση".
Ειρήνη Μαρούπα, δικηγόρος προσφεύγουσας

πηγη ΕΘΝΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: