"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Η παρακμή του διεθνούς πολιτικού λόγου


Γράφει ο Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης

Τι ακριβώς άλλαξε στον κόσμο και κάνει τους ηγέτες πολλών χωρών να μιλούν αγοραία;  

Όπως και να έχει, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια έξαρση λεκτικών εκτροπών και ένας αισθητικός εκπεσμός της διπλωματικής γλώσσας.

Πλέον, οι ηγέτες ακόμα και των μεγάλων δυνάμεων έχουν υιοθετήσει όχι μια «σκληρή γλώσσα» που προφανώς και μπορεί να εκφραστεί με ευπρέπεια αλλά μια χυδαία, αγοραία γλώσσα αδιανόητης ευτέλειας υπονομεύοντας επικίνδυνα όλες τις πολιτισμικές συνθήκες ευγένειας με τις οποίες η ανθρωπότητα πορεύτηκε.

Αναρωτιέται κανείς αν είναι ένα ακόμα σύμπτωμα του γενικευμένου λαϊκισμού που έχει αφήσει ισχυρό το αποτύπωμά του σε όλες τις χώρες του πλανήτη. 

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ηγετών που έχουν ανατρέψει την αντίληψη περί σοβαρού και γελοίου.  

Είναι η απόλυτη διάδοση των μέσων μαζικής επικοινωνίας όπου ο λόγος, η έκφραση και οι στοιχειώδεις κανόνες ευγένειας δέχτηκαν ανεπανόρθωτο πλήγμα;  

Είναι ένα σύμπτωμα  παρακμής της δημοκρατίας η όποια παραφούσκωσε την κοινωνία με δικαιώματα που δεν μπορεί να διαχειριστεί και να εκτιμήσει;  

Είναι η απίστευτη ευκολία που ο πάσα εις αυτού του κόσμου μπορεί να διατυπώσει την άποψή του δημιουργώντας ένα γιγαντιαίο τσουνάμι γελοιότητας το οποίο κυριαρχεί δίχως αντίσταση; 

Είναι ότι πλέον μπορούμε να δεχτούμε τα πάντα: από έναν παρανοϊκό δικτάτορα έως ένα αγιογδύτη κι από έναν μαφιόζο έως έναν αστοιχείωτο «σωτήρα»;

Τα ερωτήματα είναι πολλά, ωστόσο, η πιο επικίνδυνη εκτροπή αυτού του -εκτός των άλλων- αντιαισθητικού φαινομένου, όπου ο διεθνής πολιτικός λόγος αποτυπώνεται μέσα από καινοφανείς ακρότητες και χυδαία μοτίβα, είναι ότι έχει επικρατήσει και αντί να γίνεται αντικείμενο  προβληματισμού, συνήθως καταλήγει να γίνεται αποδεκτό μέσα από την πλάκα.

Τα παραδείγματα ηγετών που προβαίνουν σε απίστευτες δηλώσεις είναι πολλά, ωστόσο, το ανησυχητικό είναι ότι αυτές οι λεκτικές ελευθεροστομίες που είναι δημοφιλείς σε καθεστωτικούς ηγέτες  αμφίβολης ποιότητας που δεν διακρίνονται για την εκτίμηση τους στην δημοκρατία και την αξιολογική της κλίμακα, αρχίζουν να επηρεάζουν και την ρητορική δημοκρατικών ηγετών.

Αν επικρατήσει αυτή η αντιαισθητική αντίληψη επικοινωνίας που νομιμοποιεί την αγένεια και καταργεί τους βασικούς και θεμελιώδεις εμπεδωμένους από την Δύση, κανόνες ευγένειας, οι συνέπειες μπορεί να μας εκπλήξουν ιδιαίτερα δυσάρεστα.

Ήδη, πάντως, ο διεθνής πολιτικός λόγος υφίσταται σοβαρά πλήγματα από ηγέτες που έχουν υιοθετήσει συνειδητά μιαν αγενή εμπρηστική πολιτική ρητορική εκτοξεύοντας από προσωπικές προσβολές, αδιανόητες εκφράσεις έως  …κατάρες, απειλές και ύβρεις.

 Η πιο απογοητευτική εξέλιξη αυτού του φαινομένου θα ήταν...

 

 αυτή η αισθητική της αγένειας να  υιοθετηθεί από  τους δημοκρατικούς ηγέτες του πλανήτη. 

Αυτό θα συνιστούσε μια σοβαρή ήττα.



Δεν υπάρχουν σχόλια: