ΤΟΥΡΚΙΑ: Η στρατηγική της Αγκυρας

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ

Αυτά που παρακολουθούμε να συμβαίνουν σε Κύπρο και Αιγαίο δεν αφορούν κάποια συγκυριακή επιλογή της Τουρκίας. Πρόκειται για κινήσεις που υπηρετούν μακροπρόθεσμους στόχους, όπως έχουν περιγραφεί με ακρίβεια εδώ και καιρό από τον Αχμέτ Νταβούτογλου. «Μια Τουρκία που έχει αποκλειστεί από το Αιγαίο κι έχει περικυκλωθεί στα νότια από τη Ρωμαίικη Διοίκηση της νότιας Κύπρου σημαίνει ότι τα περιθώριά της να κάνει ένα άνοιγμα στον κόσμο έχουν περιοριστεί σημαντικά» επισημαίνει ο κ.Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Το Στρατηγικό Βάθος».
Η ανάλυσή του για τη σημασία της Κύπρου εξηγεί γιατί η Τουρκία δεν πρόκειται να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια στις πρωτοβουλίες της Λευκωσίας. «Ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα κυπριακό ζήτημα... Καμία παγκόσμια και περιφερειακή δύναμη που κάνει στρατηγικούς υπολογισμούς στη Μέση Ανατολή, στην Αν. Μεσόγειο, στο Αιγαίο, στη διώρυγα του Σουέζ και στον Περσικό Κόλπο δεν μπορεί να παραμελήσει την Κύπρο» τονίζει ο Τούρκος πρωθυπουργός και προσθέτει ότι «η Τουρκία πρέπει να βλέπει το στρατηγικό πλεονέκτημα που απέκτησε τη δεκαετία του 1970 (σ.σ.: εννοεί την κατοχή) ως ένα από τα διπλωματικού χαρακτήρα, βασικά στηρίγματα μιας επιθετικής στρατηγικής θάλασσας».
Η Αγκυρα χρησιμοποιεί την κατοχή για να διασφαλίσει τον ρόλο της στο σύνολο του νησιού και να αποτρέψει εξελίξεις σε βάρος της, μεταξύ των οποίων και ενδεχόμενη συμφωνία για οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αίγυπτο, που θα δίνει πλήρη επήρεια στο Καστελόριζο.  

Για να πετύχει «πάγωμα» αυτών των κινήσεων δεν αποκλείεται να δημιουργήσει ακόμη και «θερμό επεισόδιο», παρά τους κινδύνους να θεωρηθεί διεθνώς ένας ακόμη αποσταθεροποιητικός παράγοντας στην ευρύτερη περιοχή.
Στο Αιγαίο, η Τουρκία ποτέ δεν εγκατέλειψε την προσπάθεια για αλλαγή προς όφελός της του status που προκύπτει από τις διεθνείς συνθήκες. Γι’ αυτό υπενθυμίζει τις επιδιώξεις της με διαρκείς παραβιάσεις. 

 «Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία, αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της θαλάσσιας πολιτικής της Τουρκίας. Τα νησιά αποτελούν φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της Mικράς Ασίας και ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει με τις διεθνείς συνθήκες κι έχει προσκυρωθεί υπέρ της Ελλάδος παρέχει το κατάλληλο έδαφος για να αναφύονται διάφορα ζητήματα όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος» κατά τον κ. Νταβούτογλου.  

Αναλύει δε ως εξής την κατάσταση στο Αιγαίο: 

Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς των χωρικών υδάτων των 6 ν.μ., το 35% του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία, το 8,8% υπό τουρκική και το 56,2% είναι διεθνή ύδατα. Σε περίπτωση που γίνει επέκταση στα 12 ν.μ. η Τουρκία στην πράξη δεν θα έχει πρόσβαση στο Αιγαίο χωρίς την άδεια της Ελλάδας. Το ποσοστό των διεθνών υδάτων θα μειωθεί στο 26%, η κυριαρχία της Ελλάδας θα ανέλθει στο 63,9% και το ποσοστό της Τουρκίας θα κυμαίνεται στο 10%.
Η Τουρκία κινείται υπηρετώντας τις στρατηγικές της επιδιώξεις. Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να αναλύονται οι ενέργειές της. Αν η ανάλυση συνεχίζει να γίνεται με όρους εσωτερικού πολιτικού παιχνιδιού στην Ελλάδα, κακό του κεφαλιού μας.