ΤΟΥΡΚΙΑ: Οταν o παρίας βρυχάται...

Του ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΡΑΛΗ

Η τουρκική προκλητικότητα σε Κύπρο και Αιγαίο προκαλεί σίγουρα ανησυχία μετά την προχθεσινή αποδέσμευση κανόνων εμπλοκής από την πλευρά της Αγκυρας, που είχε ως λογική συνέπεια την ισοδύναμη απάντηση της Αθήνας.

Και όσο και αν διπλωματικοί κύκλοι του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών προσπαθούν να αποδυναμώσουν τη σημασία αυτής της εξέλιξης, αποδίδοντας την πολεμική εντολή του Ταγίπ Ερντογάν σε απλή ένδειξη εκνευρισμού της Αγκυρας, είναι φανερό πως η πολυεθνής συνεργασία για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Ισραήλ, φέρνει την Τουρκία με τα νεο-οθωμανικά της οράματα μπροστά σε δύσκολες αποφάσεις και την Ελλάδα σε θέση ευκαιριών.

Φυσικά, αν θεωρήσουμε δεδομένο ότι από ελληνικής πλευράς θα γίνουν οι κατάλληλοι χειρισμοί χωρίς αχρείαστες υποχωρήσεις και, βεβαίως, ότι η πολυεθνής συμμαχία θα προχωρήσει και θα συμφωνήσει τελικά στον ορισμό των ΑΟΖ. 

Και αν, επίσης, η τουρκική διπλωματία, που αυτές τις ώρες είναι στα τηλέφωνα, αποτύχει στις παρεμβάσεις που επιχειρεί. Διότι σε αυτή την περίπτωση η γειτονική χώρα του μεγαλομανούς Ερντογάν με τα γνωστά σύνδρομα, από περιφερειακή δύναμη που θέλει να δείχνει ότι είναι, θα βρεθεί ασφυκτικά απομονωμένη, συρρικνωμένη στο διεθνές γίγνεσθαι, ξεχνώντας οριστικά τους μεγαλοϊδεατισμούς.

Γνωστή η αυτοπεποίθηση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Νταβούτογλου για τον αυριανό ηγετικό ρόλο της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή και στο σουνιτικό Ισλάμ. Σε αυτή τη φάση όμως, τα τουρκικά σχέδια για την Ανατολική Μεσόγειο αρχίζουν να στραβώνουν για την Αγκυρα, χάριν κυρίως της σθεναρής στάσης της Κύπρου και σειράς γεωπολιτικών παραμέτρων. Κυρίως, η διεθνής ανάδειξη των Κούρδων ως δύναμης ανάσχεσης του ακραίου ισλαμισμού. Ηδη στο εσωτερικό της γείτονος αναδεικνύονται οι σοβαροί κίνδυνοι που κρύβουν οι φιλοδοξίες του Τούρκου ηγέτη και του ΥΠΕΞ του.

Τι μπορεί να κάνει ο Ερντογάν για να ανατρέψει την εξαιρετικά δυσμενή για την Τουρκία κατάσταση στην περιοχή; 

Σε αυτή τη φάση όχι πολλά, εκτός από λεονταρισμούς, ασκώντας ψυχολογικές πίεσεις μέσω στρατιωτικών απειλών. Αυτό που ήδη κάνει, δηλαδή. Με στόχο φυσικά να σύρει Ελλάδα και Κύπρο σε διαπραγματεύσεις. Η φράση, άλλωστε, που του αποδίδεται -«δεν πρόκειται να κάνω πίσω στο θέμα του φυσικού αερίου»- υποδηλώνει τη δυσχερή του θέση, και μάλιστα σε ένα πρωτόγνωρο γι' αυτόν γεωπολιτικό πεδίο ισχυρής κρίσης, όπως τα ελληνοτουρκικά, στα οποία δεν έχει δοκιμαστεί ακόμη.

Την ώρα, μάλιστα, που η εντεινόμενη αστάθεια στο νότιο, μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας, στην οποία συμμετέχουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πολλά κράτη εκτός των Κούρδων, -η Κύπρος, το Ισραήλ, το Ιράκ και η Συρία-, σε συνδυασμό με τις τρικλοποδιές που βάζουν στον νέο σουλτάνο οι Τούρκοι κοσμικοί, δημιουργούν πολλά και δύσκολα μέτωπα για την τουρκική ηγεσία. Σε κάθε περίπτωση, ο σκεπτικισμός διαπερνά την Τουρκία και το εφικτό των νεο-οθωμανικών οραμάτων απομακρύνεται περισσότερο.