ΚΟΣΜΟΣ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΤΥΩΣΗ: To facebook ως βολικό (!) "εκθετήριο" του ανθρώπινου πόνου...

Photo: Ο Νταγκ Αντερ αναγγέλει τον θανατο του πατέρα του μέσω facebook...

Της CHRISTINA VALHOULI / The New York Times

Οπως πολλές γυναίκες της εποχής, η τριανταπεντάχρονη Αράν Ισάμ, όταν έμαθε ότι ήταν έγκυος, το μόνο που έκανε ήταν να αναρτήσει τα καλά νέα στο Facebook, ενώ λίγο πριν ξεκινήσει για το ιατρείο του γυναικολόγου της προκειμένου να υποβληθεί σε υπέρηχο συζητούσε -πάλι στην ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης- κατά πόσο θα έπρεπε να μάθει το φύλο του παιδιού που θα έφερνε στον κόσμο. 

Λίγες ώρες μετά, καθώς η νεαρή γυναίκα δεν είχε ανεβάσει τα νέα της στην ιστοσελίδα, οι φίλοι της προσπάθησαν να της μιλήσουν για να μάθουν τι έγινε. Η νεαρή γυναίκα αποφάσισε τότε σε νέα ανάρτηση να τους ενημερώσει για τη δυσάρεστη εξέλιξη. Τo έμβρυο, ένα κοριτσάκι, έπασχε από ύδρωπα και δεν είχε καμία πιθανότητα επιβίωσης.

«Θέλησα να ανακοινώσω τι συνέβαινε προκειμένου να με αφήσουν ήσυχη», δήλωσε η κυρία Ισάμ πρόσφατα σε τηλεφωνική της συνέντευξη. Παρότι ο σύζυγός της αρχικώς εξεπλάγη για τη δημοσιοποίηση ενός τόσο προσωπικού και τόσο δυσάρεστού γεγονότος, το Facebook ήταν μια διέξοδος.

«Ηταν ψυχολογικά εξουθενωτικό να τηλεφωνήσεις σε όλους και να επαναλάβεις τι είχε συμβεί. Δεν θα μπορούσα να το κάνω», λέει η Ισάμ, η οποία εξακολούθησε να αναρτά τα περί εξέλιξης της υγείας της, γεγονός που όπως λέει αποτέλεσε για την ίδια μία μορφή θεραπείας.

Το Facebook, ένα εκθετήριο όλων των άνευ σημασίας καθημερινών πραγμάτων (όπως τι έφαγα για μεσημέρι, πού εργάζομαι και τι θα κάνω το βράδυ), που χρησιμοποιούμε για να δείξουμε στον κόσμο τις θετικές πλευρές της ζωής, αποτελεί για ορισμένους και έναν τόπο όπου μπορούν να εκθέσουν τις πιο σκοτεινές πλευρές της.

Εκεί ακριβώς η οδηγός αγώνων αυτοκινήτου Ντανίκα Πάτρικ ανακοίνωσε ότι έπαιρνε διαζύγιο -φιλικό- από τον άνδρα της. Εκεί μία φωτογράφος και μητέρα δύο παιδιών, η τριανταπεντάχρονη Αλίσια, σε μερικές προτάσεις περιέγραψε τι περνούσε κατά τη διάρκεια του διαζυγίου της. Οι γνωστοί της είχαν αρχίσει να ακούν διάφορες φήμες για την προσωπική της ζωή και αυτές ακριβώς ήθελε να διαλύσει.

«Δεν ήθελα να νιώθουν οίκτο για εμένα, αλλά ήθελα να είμαι έντιμη σχετικά με το τι συνέβαινε», λέει η Αλίσια, προσθέτοντας ότι η ανακοίνωση της επέτρεψε να πει αυτά που ήθελε χωρίς να χρειαστεί να φέρει σε δύσκολη θέση κανέναν. «Ενα από τα καλά πράγματα του Facebook είναι ότι δίνει στον κόσμο την ελευθερία να απαντά ή να σωπαίνει, να κάνει δηλάδή ό,τι νιώθει πιο εύκολο».

Η ανάρτηση δυσάρεστων ειδήσεων στα νέα Μέσα φαίνεται ότι απαλύνει τον πόνο τόσο για τον πάσχοντα όσο και για τον αποδέκτη, καθώς το να γνωρίζεις τι πρέπει να απαντήσεις σε κάποιον που σου αποκάλυψε κάτι άσχημο, δυσάρεστο ή οδυνηρό που του συνέβη, είναι ίσως μια από τις πιο στρεσογόνες διαδικασίες. «Αν λοιπόν αναρτήσεις την κακή είδηση στο Facebook, στην πραγματικότητα ενισχύεις και την άνεση με την οποία τη δέχεται ο αποδέκτης, που μπορεί να την επεξεργαστεί με την ησυχία του», αναφέρει η δρ Τζένετ Στέρνμπεργκ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Επικοινωνίας και ΜΜΕ στο πανεπιστήμιο Φόρνταμ. «Είναι πολύ δύσκολο να ανακοινώσεις κάτι άσχημο χωρίς να διαλυθείς, χωρίς να αρχίσεις να κλαις. Ομως μπορείς να μοιραστείς επώδυνα νέα με λιγότερο οδυνηρούς τρόπους».

Ο δρ Λούις Μάνζα, καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Ψυχολογίας στο κολέγιο Λίμπανον Βάλεϊ, επισημαίνει ότι από γνωσιακής απόψεως είναι ευκολότερο να διαχειριστείς τέτοια νέα κατά αυτό τον τρόπο. Το αναρτάς, επιστρέφεις μπροστά στην οθόνη οκτώ ώρες και διαβάζεις όλα τα σχόλια που έχεις χωρίς να πρέπει να αντιμετωπίσεις και μια εξαιρετικά δυσάρεστη συζήτηση». Ωστόσο, ο στενότερος κύκλος των φίλων πιθανώς να δυσαρεστεί εάν μάθει τα νέα σας, ιδιαίτερα εάν αυτά είναι δυσάρεστα, μέσω των πίξελ. «Η αλήθεια είναι ότι τα σημαντικά νέα πρέπει κανείς να τα ανακοινώνει κατά πρόσωπο. Ομως, η ανάγκη ταχύτατης ενημέρωσης διαδραματίζει συχνά σημαντικό ρόλο», λέει ο Ντάνιελ Ποστ Σένινγκ, εκπρόσωπος Τύπου του Ινστιτούτου Εμιλι Ποστ.

Ο Νταγκ Αντερ, 46 ετών, στέλεχος εταιρείας δημοσίων σχέσεων, δεν σκέφτηκε καθόλου τα «like» που θα έβαζαν οι φίλοι του όταν θα ανακοίνωνε ότι ο πατέρας του είχε πεθάνει από τον Αύγουστο.

Εκείνη την εποχή ήταν συναισθηματικά φορτισμένος, επειδή η σύζυγός του ήταν έγκυος στο πρώτο τους παιδί και έτσι αναγκάστηκε να μιλήσει με κάποιους συγγενείς του, προτού τελικά αναρτήσει τα νέα στο Facebook. «Θα μπορούσα να κάνω ατελείωτα τηλέφωνα, αλλά κάτι τέτοιο δεν θα ήταν αποδοτικό, καθώς κάθε φορά που θα αναφερόμουν στο γεγονός θα έβαζα τα κλάματα. Μετά την ανάρτηση στο Διαδίκτυο δήλωσε ότι ένιωσε ευλογημένος και τυχερός για τη στήριξη που είχε από τους φίλους του στο Facebook. Ωστόσο, κάποιοι ειδικοί λένε ότι η ανάρτηση δυσάρεστων ειδήσεων στο Facebook αναγκαστικά τις κάνει να χάσουν τη σημασία τους, γεγονός που κάνει τον ήδη πάσχοντα να υποφέρει ακόμα περισσότερο.

«Αν ανακοινώσεις στο Διαδίκτυο τον θάνατο κάποιου προσφιλούς σου προσώπου ή το διαζύγιό σου, τότε δεν διαφέρει και πολύ από το να γράψεις απλώς “πάω για καφέ”», εξηγεί η δρ Κάρολ Λίμπερμαν, ψυχίατρος στο Μπέβερλι Χιλς. «Οταν κάποιος δημοσιοποιεί τέτοιου είδους συμβάντα στο Διαδίκτυο, προσπαθούν να φορέσουν ένα προσωπείο και να υποδυθούν ότι δεν θα συντριβεί. Ομως, κάτι τέτοιο δεν είναι καλό, διότι δεν σου επιτρέπει να έρθεις σε επαφή με τα συναισθήματά σου, να νιώσεις τον πόνο». 

Η δρ Λίμπερμαν πιστεύει ότι είναι καλύτερο να ανακοινώσεις τα δυσάρεστα νέα κατά πρόσωπο, καθώς είναι πολύ ανθρώπινο, πολύ πραγματικό και τελικά πρέπει με αυτό τον τρόπο να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου. Στην προ Facebook εποχή, όλοι μπορούσαμε να κάνουμε 50 τηλέφωνα σε συγγενείς και φίλους ζητώντας βοήθεια. Και τα καταφέρναμε θαυμάσια.