Του Γιωργου Μαντελα
Πού οφείλεται, σε σημαντικό βαθμό, η σημερινή μεγάλη κρίση της Ελλάδας;
Στο γεγονός ότι από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, ο βασικός στόχος των περισσότερων Ελλήνων ήταν να διοριστούν στο Δημόσιο. Και όσοι πραγματικά το ήθελαν το κατάφερναν. Τόσες εκλογές (κι άλλα τόσα ή μάλλον πολλαπλάσια ρουσφέτια) έγιναν από τότε. Οπότε το όνειρο έγινε πραγματικότητα για εκατοντάδες χιλιάδες. Κάπως έτσι, βεβαίως, φτάσαμε να είμαστε μια χώρα με πληθυσμό 10 εκατομμυρίων, από τα οποία οι 732.000 δουλεύουν ή «κάνουν ότι δουλεύουν» στο Δημόσιο (το οποίο, βεβαίως, από κάποια στιγμή κι έπειτα έχει αρχίσει «να κάνει ότι τους πληρώνει»). Γνωστά πράγματα, οπότε δεν χρειάζεται να τα επαναλαμβάνουμε.
Υπάρχουν όμως και χειρότερα ή για την ακρίβεια διασκεδαστικότερα. Γιατί αν εμάς μας «έφαγε» το όραμα του Δημοσίου, τους Ισλανδούς, για παράδειγμα, τους οδήγησε στη χρεοκοπία η θέλησή τους, μια μέρα, να γίνουν όλοι... τραπεζίτες. Και πώς ξεκίνησαν την «καριέρα» τους ή μάλλον τον δρόμο προς την καταστροφή;
Ιδιωτικοποιώντας τα ψάρια του! Αυτό σε πρώτη φάση. Γιατί σε δεύτερη φάση, τα τιτλοποίησαν (!) κιόλας, αποδεικνύοντας (όπως κι εμείς, άλλωστε) πως όταν ένας λαός αποφασίσει να μπει σε περιπέτειες, τίποτα απολύτως δεν τον σταματάει.
Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι απολαυστικό, προέρχεται από το τελευταίο βιβλίο του Μάικλ Λιούις, με τον τίτλο «Μπούμερανγκ» και συναντάται στο κεφάλαιο με τον εύγλωττο τίτλο «Η Γουόλ Στριτ στην τούνδρα». Διαβάζοντάς το σκεφτείτε μόνο πώς όσο παράδοξα «ακούγονται» για εμάς όσα περιγράφει για τους Ισλανδούς, άλλο τόσο παράδοξα «ακούγονται» στους τρίτους τα δικά μας... κατορθώματα, που μας οδήγησαν εδώ που μας οδήγησαν («732.000 υπάλληλοι, σε δέκα εκατομμύρια πληθυσμό»).
Γράφει, λοιπόν: «Η μεγάλη αλλαγή της Ισλανδίας ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, έπειτα από δύο χρόνια με άθλιες ψαριές. Οι καλύτεροι ψαράδες επέστρεφαν για δεύτερη συνεχή χρονιά χωρίς τις συνηθισμένες ποσότητες από μουρούνες και βακαλάους κι έτσι η ισλανδική κυβέρνηση πήρε ένα δραστικό μέτρο: ιδιωτικοποίησε τα ψάρια. Σε κάθε ψαρά παραχωρήθηκε ένα ποσοστό, χονδρικά βασισμένο στις ποσότητες που είχε ψαρέψει κατά το παρελθόν. Αν ήσουν ένας Ισλανδός μεγαλοψαράς, λάμβανες ένα κομμάτι χαρτί που σου έδινε το δικαίωμα να πιάσεις, ας πούμε, το 1% του συνόλου των ψαριών που επιτρεπόταν να αλιευθεί από τα νερά της Ισλανδίας εκείνη την σεζόν…». Και συνεχίζει παρακάτω: «Το ακόμη καλύτερο ήταν ότι αν δεν ήθελες να ψαρέψεις, μπορούσες να πουλήσεις το ποσοστό σε όποιον το ήθελε…». Το κρισιμότερο; «Μπορούσες επίσης να πας το ποσοστό σου στην τράπεζα και να το χρησιμοποιήσεις ως κάλυμμα για δανεισμό. Η δε τράπεζα δεν είχε κανένα πρόβλημα να ορίσει μια χρηματική αξία για το μερίδιό σου, στο σύνολο της μουρούνας που ψαρευόταν, χωρίς ανταγωνισμό, από τους πλουσιότερους ψαρότοπους μουρούνας στη γη». Το αποτέλεσμα; «Τα ψάρια δεν είχαν απλώς ιδιωτικοποιηθεί. Είχαν τιτλοποιηθεί»!
Σημείωση: Η Ισλανδία πτώχευσε πρώτη απ’ όλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου