"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΨΩΝΑΡΟ-"STAR"O-ΛΑΓΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Χ-Factor για πάντα!



Βλέποντας με αβάσταχτη πλήξη το ξεκίνημα ενός ακόμα κύκλου του X-Factor, αναρωτέσαι: τι γίνεται μ’ όλη αυτή η σταρολαγνεία;  


Που πάει το πράγμα, με τα μυριάδες talent shows, κατακερματισμένα σε δεκαπεντάλεπτα του Γουόρχολ; 


Γιατί το φρενιασμένο πόπολο ξεχύνεται αλαλάζοντας, από τα μετερίζια της “τέχνης”;
 
Και …προς τα που ξεχύνεται; θυμόμαστε κανέναν απ’ τους προηγούμενους “θριαμβευτές” να αφήνει το στίγμα του στο τοπίο της ελληνικής “showbiz”;
 
Όχι. Όμως …η κλασική περί τον καλλιτέχνη αφήγηση είναι επιβιωτική σαν τις κατσαρίδες. Θα υπάρχει ακόμα, όταν οι άλλες θα έχουν εξαφανισθεί, σ’ ένα κόσμο όπου η εξατομίκευση είναι η κορώνα του κορπορατιστικού συστήματος. Με τον Πλανήτη σε διαδικασία Παγκοσμιοποίησης, αιχμή του δόρατος για την διεθνοποίηση του εθνικού, αντίστοιχη της δημοσιοποίησης του ιδιωτικού σε ανώτερη κλίμακα, αποτελεί η φιγούρα του σταρ.
 
Ο μύθος του δαφνοστεφανωμένου καλλιτέχνη αναπτύσσσεται ταυτόχρονα με την επικράτηση παντού του …καπιταλιστικού συστήματος. Χαρακτηριστικό της, η συσσώρευση στα αστικά κέντρα πλήθους ετερόκλητων ανθρώπων, οι οποίοι έπρεπε να κρύβουν τα συναισθήματά τους, μετερχόμενοι απρόσωπους κώδικες συμπεριφοράς στη διεκπεραίωση των κοινωνικών επαφών / συναλλαγών τους. Ο καλλιτέχνης, ανυπεράσπιστος στο κέντρο της σκηνής, πλάσμα ευάλωτο και θαυμαστό συνάμα, θα εξελιχθεί σε είδωλο, εκθέτοντας τα εσώψυχα που ο άνθρωπος του πλήθους δεν τολμά να εκθέσει. Τους τελευταίους δυο αιώνες, η προβολή του ρόλου του ως συμβόλου αυτονομίας [1], η πλήρης εμπορευματοποίηση της τέχνης [2], η μαζικοποίηση του κοινού και των Μέσων Επικοινωνίας, η συμπάθεια των ρομαντικών  για τον «απλό άνθρωπο» που, κορυφούμενη με τους ιμπρεσιονιστές, φέρνει την ιεροποίηση του casual, η κυριαρχία τέλος της εικόνας, οδηγούν με ασφάλεια στη σημερινή διαιωνιζόμενη παράκρουση.
 
Και είναι σατανικά απλό: Όσο πιο μαζικό και απρόσωπο το πλήθος, τόσο πιο διάχυτη και επιτακτική η φιλοδοξία του σταρ. Όσο περισσότεροι οι επίδοξοι σταρ, τόσο πιο μαζικό και απρόσωπο το πλήθος. 


Η ιδέα του σταρ είναι το «απόλυτο» εργαλείο για τη διαιώνιση του «διαίρει και κυβέρνα». Και να η κοινωνική υπηρεσία των όπου Γης Ασλανιδο-Τσαουσοπουλο-Μαστορο-Θεοφάνους [φετινών “κριτών” του X-Factor].
 
Τι είναι τα αστέρια;  

Λαμπερά και Θαυμάσια. Έχουν όμως και μια ακόμα ιδιότητα: απέχουν έτη φωτός το ένα απ’ το άλλο. Ανάμεσά τους εμφιλοχωρεί ένα κενό που καμιά κινητή τηλεφωνία, καμιά on line επικοινωνία δεν μπορεί να γεφυρώσει. Κενό …Διαστρικό.
 
Το τελικό στάδο της κουλτούρας των σταρ ξεκινά με την κυριαρχία της Μεγάλης Οθόνης, – όργανο “μαγικού”, μαζικού συντονισμού: νιώθοντας την επήρειά της, οι τεχνικοί της εξουσίας έκριναν χρήσιμο να φτιάξουν μια μικρή για κάθε σπίτι. Μετά, να χώσουν μια μικρότερη σε κάθε δωμάτιο, κι ύστερα μια ακόμα πιο μικρή σε κάθε τσέπη. TV, Personal Computer, Smartphone, και η αλυσίδα συνεχίζεται δια της εμφυτεύσεως της “επικοινωνιακής” συσκευής στο κρανίο του πολίτη – “σταρ”, απ’ όπου θα του ψιθυρίζει ανενόχλητη το πόσο ξεχωριστός είναι.
 
Μόνο που...


 οι βαυκαλιζόμενοι με την διασημότητα καταλήγουν σαν τα θύματα των πολεμικών συρράξεων:  2-3  “σταρ” αποτελούν είδηση. 10.000.000 τέτοιοι αποτελούν στατιστική. Ο Ένας και Μοναδικός γίνεται Ένας Ακόμα.



[1] Καθόλου τυχαία, η “Ωδη στη Χαρά” του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν παίζεται σταθερά στις πανηγυρικές εκδηλώσεις της EU – μέρος ενός τελετουργικού της Νέας Εποχής.  
[2] Από τα μέσα του 19ου αιώνα, ο Φραντς Λιστ περιοδεύει σε όλη την Ευρώπη, δρέποντας δάφνες και …διαφημίζοντας την φίρμα πιάνων Pleyel.

Δεν υπάρχουν σχόλια: