Της ΜΑΤΙΝΑΣ ΚΑΛΤΑΚΗ
Πολλοί γέλασαν με τα φετινά βραβεία της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών (ΕΘΜΚ) που δόθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων. Περισσότεροι, ωστόσο, ήταν αυτοί που ένιωσαν θλίψη για την εντύπωση βαθιάς παρακμής που προκάλεσε η τελετή, η οποία απαξιώνει φυσικώ τω τρόπω και το κύρος των βραβείων.
Πρώτα απ' όλα εξαιτίας της σύστασης της επιτροπής. Διάφοροι του θεατρικού χώρου επικοινώνησαν μαζί μου για να με ρωτήσουν πού γράφουν οι περισσότεροι της κριτικής επιτροπής των θεατρικών βραβείων.
Τι να τους απαντήσω;
Ότι εξαιτίας των μεθοδεύσεων και μιας σειράς παράτυπων τακτικών του επί σειρά ετών προέδρου της, μουσικοκριτικού της «Αυγής», Κυριάκου Λουκάκου (που ξεκινούν από τις διαβλητές εκλογές έως τις ελαστικές αναγνώσεις του απαρχαιωμένου καταστατικού της ΕΘΜΚ και τις ανίερες συμμαχίες που συνάπτονται ώστε στην Ένωση να κάνουν κουμάντο οι κριτικοί της μουσικής), οι πλέον έγκυροι κριτικοί θεάτρου αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν;
Ότι από το 2012 απέχουν (και διαγράφηκαν εντέχνως) από την Ένωση, εκτός από την υπογράφουσα και ο Σάββας Πατσαλίδης, ο Δημήτρης Τσατσούλης, ο Γρηγόρης Ιωαννίδης, ο Γιώργος Πεφάνης, η Ειρήνη Μουντράκη, η Εύη Προύσαλη, η Ελένη Πετάση, η Ιωάννα Μπλάτσου κ.ά.;
Ότι, μετά την αντίδραση τόσων ανθρώπων τον Μάρτιο του 2012, αντί να οριστούν σε εύλογο χρονικό διάστημα εκλογές που θα εκτόνωναν την ένταση, και θα οδηγούσαν σε νέο πρόεδρο και ΔΣ (στις οποίες, αν ο κ. Λουκάκος ενδιαφερόταν πραγματικά για το καλό της ΕΘΜΚ, θα έπρεπε να μην δηλώσει υποψήφιος!), προτιμήθηκε η συρρίκνωσή της; Η οποία συρρίκνωση έχει ξεκινήσει χρόνια πριν, αν υπολογίσει κανείς ότι λίγα χρόνια πριν, είχαν αποχωρήσει διαμαρτυρόμενοι, οι έγκυροι κριτικοί μουσικής Γιάννης Σβώλος και Νίκος Δοντάς, ενώ κι άλλοι ενεργοί κριτικοί (εκτός των προαναφερθέντων) απέχουν συστηματικά γιατί δεν αντέχουν την λογική του «μικρομάγαζου» που έχει επιβληθεί εδώ και πολλά χρόνια στην ιστορική ΈΘΜΚ ;
Την εντύπωση ότι κάτι δεν πάει καλά με τα βραβεία της ΈΘΜΚ κατέστησαν πιο έντονη πολλές από τις φετινές υποψηφιότητες. Με δεδομένο το τεράστιο αριθμό θεατρικών παραστάσεων είναι λογικό να περιμένει κανείς ότι οι υποψήφιοι προς βράβευση θα αφορούσαν πραγματικά εκλεκτές στιγμές, που ξεχώρισαν τόσο από το σώμα των κριτικών θεάτρου όσο και από την ανταπόκριση του κοινού. Κι όμως: όχι μόνο δεν εντάχθηκαν στους υποψηφίους οι καλύτεροι αλλά δόθηκε βραβείο αρχαίου δράματος στον Σάκη Ρουβά για την ερμηνεία του στις «Βάκχες» το καλοκαίρι του 2013!
Λες δεν μπορεί, θα μπήκε χορηγός των βραβείων η κ. Βαρδινογιάννη. Μετά διαβάζεις το σκεπτικό της βράβευσης και αντιλαμβάνεσαι ότι η ιστορία έχει ξεφύγει: ο ποπ σταρ «έδωσε τον Θεό Διόνυσο, σε μιαν εκ βαθέων προσέγγιση, με τρόπο ευθύ, άμεσο, ρευστό και χειροπιαστό, σαν από πνεύμα και ύλη, γη, νερό, αέρα και φωτιά, έναν πάντοτε «ερχόμενο» ελληνικό θεό – χορευτή, φωτεινό και σκοτεινό συγχρόνως, αιώνιο και σύγχρονο, παρόντα στις χαρές και στις λύπες μας, στους θριάμβους και στις απώλειες»!
Ως εκ τούτων όλων, τα «έκτακτα» που συνέβησαν μάλλον ήταν αναμενόμενα: πριν πάρει το βραβείο του ο Σάκης, για να υπερασπιστεί το δικαίωμα του «νέου ανθρώπου» να γίνει καλύτερος και να δώσει την ψυχή του, ανέβηκε στο βήμα η Χρυσούλα Διαβάτη που διαμαρτυρήθηκε εντόνως για την προβληματική κατάσταση του χώρου που επιτρέπει να βραβεύονται από την ΕΘΜΚ περαστικές, και χωρίς περγαμηνές στο θέατρο, περιπτώσεις (όπως ο Σάκης).
Μεταξύ άλλων επισήμανε κάτι λογικό:
Κάποιοι παίρνουν βραβεία και κάποιοι τιμητική διάκριση; Τι γελοιότητες είναι αυτές;
Η ίδια, πάντως, αρνήθηκε να πάρει την «Τιμητική Διάκριση διεθνούς ρεπερτορίου» για την ερμηνεία τους στο έργο «Δυο γυναίκες χορεύουν», που μοιράστηκε με τη Θάλεια Ματίκα. Κατά τ' άλλα ο πρόεδρος της ΕΘΜΚ, κ. Λουκάκος, φρόντισε να ενημερώσει το κοινό της τελετής ότι «σε εναρμόνιση, εξάλλου, με τον διεπιστημονικό χαρακτήρα της κριτικής των παραστατικών τεχνών, όπως αυτός σηματοδοτήθηκε κατά το πρόσφατο 27ο Συνέδριο της Διεθνούς Ενώσεως (σ.σ. Θεατρικών Κριτικών) στο Πεκίνο, η Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών εμπλουτίζει από φέτος πιλοτικά την κατηγορία του Θεάτρου και με το αντικείμενο του Χορού»! Δεν στέκομαι στη διατύπωση που δείχνει να αγνοεί ότι το θέατρο και ο χορός είναι δύο διαφορετικές, αυτόνομες τέχνες και ότι δεν μπορεί το «αντικείμενο του χορού» να ενταχθεί στην κατηγορία του θεάτρου.
Αναρωτιέμαι, ωστόσο; άλλαξε το καταστατικό και μπορούν πλέον να εγγράφονται στην Ένωση και κριτικοί χορού; Μήπως θα μετονομαστεί κιόλας η Ένωση προκειμένου να περιληφθεί και η κατηγορία των ειδικών του χορού; Και είναι δυνατόν να επικαλείται την International Association of Theatre Critics ο άνθρωπος που αποδυνάμωσε δραματικά την ελληνική Ένωση; Τι συζήτησε με τους θεατρικούς κριτικούς από τις άλλες χώρες ένας άνθρωπος που δεν έχει καμία σχέση με την τέχνη και την κριτική του θεάτρου;
Ξένοι συνάδελφοι, φίλοι, που παραβρέθηκαν στο Πεκίνο μας πληροφόρησαν: ο κ. Λουκάκος φρόντιζε να γνωστοποιεί όπου μπορούσε ότι ο πανεπιστημιακός και κριτικός Σάββας Πατσαλίδης, που έχει αναλάβει την διεύθυνση του περιοδικού της International Association of Theatre Critics, δεν αποτελεί μέλος της ελληνικής Ένωσης! Τα συμπεράσματα δικά σας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου