(To σκίτσο είναι του Ανδρέα Πετρουλάκη)
Του ΚΩΣΤΑ ΣΤΟΥΠΑ
Θέμα εξόδου της χώρας από την Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ) έθεσε την
εβδομάδα που πέρασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και κοινοβουλευτικός
εκπρόσωπος του κόμματος Θοδωρής Δρίτσας στο κοινοβούλιο, κατά τη
συζήτηση νομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
…Ο κ. Δρίτσας επικαλέστηκε, προς ενίσχυση της θέσης του, ότι παρόμοια ήταν και τα συμπεράσματα του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτήρισε το ΝΑΤΟ στρατιωτική και πολεμική μηχανή και αναφερόμενος στην Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Ουαλία, υποστήριξε ότι οι αποφάσεις της θα έχουν ως συνέπεια να εμπλακεί η χώρα μας σε επικίνδυνες, για τη ίδια, δεσμεύσεις…
Η ψυχή βγαίνει, το χούι ποτέ…
Την εποχή του ψυχρού πολέμου, όταν υπήρχαν δυο μεγάλες αμυντικές συμμαχίες θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει, παρά το όποιο σημαντικό και όχι αμελητέο ρίσκο, πως κάποιες μικρής ή μεσαίας δυναμικής χώρες θα είχαν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούν αμφότερους τους δυο μεγάλους συνασπισμούς με μια επαμφοτερίζουσα στάση.
Να μην ανήκουν σε κανένα στρατόπεδο δηλαδή και να εξασφαλίζουν και από τα δυο ισχυρά ανταλλάγματα για να μην εκχωρήσουν την θέση τους στον αντίπαλο.
Πάλι η θέση αυτή ενείχε σημαντικούς κινδύνους και προϋπέθετε μια ισχυρή οικονομία ικανή να σταθεί και εκτός συμμαχικών συμπλεγμάτων αν χρειαζόταν. Προϋπέθετε ακόμη μια συνεργάσιμη πολιτική σκηνή που θα εξασφάλιζε αδιάλειπτη συνέχεια στην εξωτερική και οικονομική πολιτική.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου είχαν προσπαθήσει να εκμεταλλευτούν τέτοιες ευκαιρίες την εποχή του ψυχρού πολέμου (έξοδος από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, αγορά Μιράζ, εμπορικές σχέσεις κλήρινγκ με ανατολικές χώρες κλπ).
Μετά τη κατάρρευση της Σοβιετίας όμως και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, έχει μείνει μια στρατιωτική συμμαχία, με παρουσία σε όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου. Η συμμετοχή σε μια συμμαχία εξασφαλίζει προνόμια αλλά έχει και υποχρεώσεις.
Τα προνόμια είναι η αλληλεγγύη των συμμάχων σε αμυντικά, οικονομικά αλλά ζητήματα πολιτικής σταθερότητας. Τα άλλα αφορούν υποχρεώσεις συμμετοχής πολιτικής και υλικής στις αποφάσεις της συμμαχίας.
Όπως το Σύμφωνο της Βαρσοβίας λειτουργούσε υπό την «ομπρέλα» του ισχυρότερου εταίρου, της ΕΣΣΔ, έτσι και το ΝΑΤΟ λειτουργεί επί της ουσίας υπό τη «ομπρέλα» των ΗΠΑ. Η στρατιωτική ισχύς των ΗΠΑ υπερκαλύπτει αυτή συμμάχων και αντιπάλων.
Μετά τη κατάρρευση της Σοβιετίας τα περισσότερα μέλη του Συμφώνου έχουν προσχωρήσει ή εκλιπαρούν να προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ. Στην περιοχή των Βαλκανίων και της ΝΑ Μεσογείου είναι τα όρια τριών ηπείρων και πολλών οικονομικών ζωών και πολιτισμών. Κατ’ αυτήν τη έννοια οι χώρες που είναι μέλη μια ισχυρής συμμαχία εξασφαλίζουν σχετική ασφάλεια.
Όταν σ’ αυτό το πλαίσιο ένα στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα θέτει θέμα αποχώρησης και διάλυσης του ΝΑΤΟ, τα πράγματα χρήζουν προσοχής και έρευνας, οικονομικής, πολιτικής και ψυχιατρικής…
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που γεωγραφικά ανήκει στην «καυτή» ζώνη των Βαλκανίων και της Ν.Α. Μεσογείου. Οι περισσότερες γειτονικές χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ ή εκλιπαρούν να γίνουν…
Η Ελλάδα με αρκετές από τις χώρες αυτές έχει σημαντικές διαφορές. (Βλέπε: Τουρκία, Σκόπια, Αλβανία…)
Εξερχόμενη από το ΝΑΤΟ θα ενίσχυε ή θα αποδυνάμωνε τη θέση της έναντι των διεκδικήσεων όλων αυτών;
Υπάρχει άλλη συμμαχία που ενδεχομένως μετέχοντας θα μπορούσε να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της;
Κάποιοι πιστεύουν πως η Ρωσία αποτελεί μια τέτοια εναλλακτική λύση. Κάνουν λάθος. Η Ρωσία δεν είναι μια παγκόσμια δύναμη με παρουσία σε πολλά σημεία του πλανήτη. Είναι μια μικρή περιφερειακή στρατιωτικά δύναμη που εκμεταλλευόμενη τον σημαντικό ορυκτό πλούτο της προσπαθεί να δημιουργήσει μια συμμαχία που θα λειτουργεί σαν «μαξιλάρι» γύρω από τα σύνορά της. Η οικονομία της είναι μονοδιάστατη και αν πέσουν οι τιμές των πρώτων υλών όπως συμβαίνει σε κάθε κύκλο 20-30 ετών θα χρεοκοπήσει πάλι, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης πως δεν την εμπιστεύονται ούτε οι πολίτες της αφού, όταν κερδίσουν χρήματα προσπαθούν να τα μετατρέψουν σε ξένο συνάλλαγμα και να τα μεταφέρουν στο εξωτερικό. Επιπλέον οι άνθρωποι με ταλέντο και δεξιότητες συνήθως την εγκαταλείπουν προκειμένου να αναζητήσουν καλύτερη τύχη σε κοινωνίες και οικονομίες που λειτουργούν με περισσότερο αξιοκρατικά κριτήρια, όπως η Ευρώπη και οι ΗΠΑ.
Δεν πρέπει να έχει κανείς καμιά αυταπάτη, οι σχέσεις μεταξύ των εθνών κυρίως είναι σχέσεις κυριαρχίας
…Ο κ. Δρίτσας επικαλέστηκε, προς ενίσχυση της θέσης του, ότι παρόμοια ήταν και τα συμπεράσματα του συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτήρισε το ΝΑΤΟ στρατιωτική και πολεμική μηχανή και αναφερόμενος στην Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Ουαλία, υποστήριξε ότι οι αποφάσεις της θα έχουν ως συνέπεια να εμπλακεί η χώρα μας σε επικίνδυνες, για τη ίδια, δεσμεύσεις…
Η ψυχή βγαίνει, το χούι ποτέ…
Την εποχή του ψυχρού πολέμου, όταν υπήρχαν δυο μεγάλες αμυντικές συμμαχίες θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει, παρά το όποιο σημαντικό και όχι αμελητέο ρίσκο, πως κάποιες μικρής ή μεσαίας δυναμικής χώρες θα είχαν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούν αμφότερους τους δυο μεγάλους συνασπισμούς με μια επαμφοτερίζουσα στάση.
Να μην ανήκουν σε κανένα στρατόπεδο δηλαδή και να εξασφαλίζουν και από τα δυο ισχυρά ανταλλάγματα για να μην εκχωρήσουν την θέση τους στον αντίπαλο.
Πάλι η θέση αυτή ενείχε σημαντικούς κινδύνους και προϋπέθετε μια ισχυρή οικονομία ικανή να σταθεί και εκτός συμμαχικών συμπλεγμάτων αν χρειαζόταν. Προϋπέθετε ακόμη μια συνεργάσιμη πολιτική σκηνή που θα εξασφάλιζε αδιάλειπτη συνέχεια στην εξωτερική και οικονομική πολιτική.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου είχαν προσπαθήσει να εκμεταλλευτούν τέτοιες ευκαιρίες την εποχή του ψυχρού πολέμου (έξοδος από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, αγορά Μιράζ, εμπορικές σχέσεις κλήρινγκ με ανατολικές χώρες κλπ).
Μετά τη κατάρρευση της Σοβιετίας όμως και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, έχει μείνει μια στρατιωτική συμμαχία, με παρουσία σε όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου. Η συμμετοχή σε μια συμμαχία εξασφαλίζει προνόμια αλλά έχει και υποχρεώσεις.
Τα προνόμια είναι η αλληλεγγύη των συμμάχων σε αμυντικά, οικονομικά αλλά ζητήματα πολιτικής σταθερότητας. Τα άλλα αφορούν υποχρεώσεις συμμετοχής πολιτικής και υλικής στις αποφάσεις της συμμαχίας.
Όπως το Σύμφωνο της Βαρσοβίας λειτουργούσε υπό την «ομπρέλα» του ισχυρότερου εταίρου, της ΕΣΣΔ, έτσι και το ΝΑΤΟ λειτουργεί επί της ουσίας υπό τη «ομπρέλα» των ΗΠΑ. Η στρατιωτική ισχύς των ΗΠΑ υπερκαλύπτει αυτή συμμάχων και αντιπάλων.
Μετά τη κατάρρευση της Σοβιετίας τα περισσότερα μέλη του Συμφώνου έχουν προσχωρήσει ή εκλιπαρούν να προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ. Στην περιοχή των Βαλκανίων και της ΝΑ Μεσογείου είναι τα όρια τριών ηπείρων και πολλών οικονομικών ζωών και πολιτισμών. Κατ’ αυτήν τη έννοια οι χώρες που είναι μέλη μια ισχυρής συμμαχία εξασφαλίζουν σχετική ασφάλεια.
Όταν σ’ αυτό το πλαίσιο ένα στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα θέτει θέμα αποχώρησης και διάλυσης του ΝΑΤΟ, τα πράγματα χρήζουν προσοχής και έρευνας, οικονομικής, πολιτικής και ψυχιατρικής…
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που γεωγραφικά ανήκει στην «καυτή» ζώνη των Βαλκανίων και της Ν.Α. Μεσογείου. Οι περισσότερες γειτονικές χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ ή εκλιπαρούν να γίνουν…
Η Ελλάδα με αρκετές από τις χώρες αυτές έχει σημαντικές διαφορές. (Βλέπε: Τουρκία, Σκόπια, Αλβανία…)
Εξερχόμενη από το ΝΑΤΟ θα ενίσχυε ή θα αποδυνάμωνε τη θέση της έναντι των διεκδικήσεων όλων αυτών;
Υπάρχει άλλη συμμαχία που ενδεχομένως μετέχοντας θα μπορούσε να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της;
Κάποιοι πιστεύουν πως η Ρωσία αποτελεί μια τέτοια εναλλακτική λύση. Κάνουν λάθος. Η Ρωσία δεν είναι μια παγκόσμια δύναμη με παρουσία σε πολλά σημεία του πλανήτη. Είναι μια μικρή περιφερειακή στρατιωτικά δύναμη που εκμεταλλευόμενη τον σημαντικό ορυκτό πλούτο της προσπαθεί να δημιουργήσει μια συμμαχία που θα λειτουργεί σαν «μαξιλάρι» γύρω από τα σύνορά της. Η οικονομία της είναι μονοδιάστατη και αν πέσουν οι τιμές των πρώτων υλών όπως συμβαίνει σε κάθε κύκλο 20-30 ετών θα χρεοκοπήσει πάλι, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης πως δεν την εμπιστεύονται ούτε οι πολίτες της αφού, όταν κερδίσουν χρήματα προσπαθούν να τα μετατρέψουν σε ξένο συνάλλαγμα και να τα μεταφέρουν στο εξωτερικό. Επιπλέον οι άνθρωποι με ταλέντο και δεξιότητες συνήθως την εγκαταλείπουν προκειμένου να αναζητήσουν καλύτερη τύχη σε κοινωνίες και οικονομίες που λειτουργούν με περισσότερο αξιοκρατικά κριτήρια, όπως η Ευρώπη και οι ΗΠΑ.
Δεν πρέπει να έχει κανείς καμιά αυταπάτη, οι σχέσεις μεταξύ των εθνών κυρίως είναι σχέσεις κυριαρχίας
Σχέση κυριαρχίας ήταν και η Δηλιακή
συμμαχία που ηγεμόνευαν οι Αθηναίοι, σχέση κυριαρχίας και η Μεσσηνιακή
που ηγεμόνευαν οι Σπαρτιάτες.
Αμοιβαία συμφέροντα εξυπηρετούνται και μοιάζει φυσιολογικό ο πιο ισχυρός σε μια σχέση να αποκομίζει και τα περισσότερα οφέλη.
Φυσιολογικό μοιάζει επίσης όταν μια χώρα επιλέγει σε ποια συμμαχία θα ανήκει να επιλέγει την πιο ισχυρή, γιατί αυτή μπορεί να την εξασφαλίζει καλύτερα.
Κανείς όμως δεν κυριαρχεί επί μακρόν μόνο με τη βία. Χρειάζεται αποδοχή και ανταλλάγματα η κυριαρχία για να έχει διάρκεια.
Στο σύμπλεγμα της Δύσης που ηγεμονεύουν οι ΗΠΑ, εκτός της στρατιωτικής ισχύος και της ασφάλειας που προσφέρει, έλξη προκαλεί και το πολιτικό, πολιτισμικό και οικονομικό μοντέλο. Η δημοκρατία σαν μέσω νομιμοποίησης της πολιτικής εξουσίας προσφέρει περισσότερη ελευθερία και ευημερία στους ανθρώπους.
Η Δύση εκμεταλλεύεται τη θέληση για πρόσβαση στις δυτικές αγορές και αξίες με πολιτικά και στρατιωτικά ανταλλάγματα. Είναι φυσικό χιλιάδες χρόνια έτσι λειτουργεί ο κόσμος και οι κοινωνίες των ανθρώπων.
Ιδού ένα παράδειγμα.
Αμοιβαία συμφέροντα εξυπηρετούνται και μοιάζει φυσιολογικό ο πιο ισχυρός σε μια σχέση να αποκομίζει και τα περισσότερα οφέλη.
Φυσιολογικό μοιάζει επίσης όταν μια χώρα επιλέγει σε ποια συμμαχία θα ανήκει να επιλέγει την πιο ισχυρή, γιατί αυτή μπορεί να την εξασφαλίζει καλύτερα.
Κανείς όμως δεν κυριαρχεί επί μακρόν μόνο με τη βία. Χρειάζεται αποδοχή και ανταλλάγματα η κυριαρχία για να έχει διάρκεια.
Στο σύμπλεγμα της Δύσης που ηγεμονεύουν οι ΗΠΑ, εκτός της στρατιωτικής ισχύος και της ασφάλειας που προσφέρει, έλξη προκαλεί και το πολιτικό, πολιτισμικό και οικονομικό μοντέλο. Η δημοκρατία σαν μέσω νομιμοποίησης της πολιτικής εξουσίας προσφέρει περισσότερη ελευθερία και ευημερία στους ανθρώπους.
Η Δύση εκμεταλλεύεται τη θέληση για πρόσβαση στις δυτικές αγορές και αξίες με πολιτικά και στρατιωτικά ανταλλάγματα. Είναι φυσικό χιλιάδες χρόνια έτσι λειτουργεί ο κόσμος και οι κοινωνίες των ανθρώπων.
Ιδού ένα παράδειγμα.
Δεν μπορώ να αντιληφθώ γιατί κάποιος επιθυμεί την έξοδο μια μικρής και ως εκ τούτου αδύναμης χώρας από τη ισχυρότερη συμμαχία της εποχής της.
Ένας λόγος είναι ο δόλος. Να ταυτίζει δηλ. τα συμφέροντά του με συμφέροντα εχθρικά προς την πατρίδα του…
Ένας άλλος είναι η αγαθότητα. Το να πιστεύει δηλ. πως αν διαλυθεί το ΝΑΤΟ ή οποιαδήποτε άλλη ισχυρή στρατιωτική συμμαχία θα επικρατήσει επί γης ειρήνη και αδελφοσύνη. Το πιο πιθανό είναι να ξεκινήσει η μεγαλύτερη αλληλοσφαγή όλων των εποχών, όπως συμβαίνει δηλ. σε περιόδους μετάβασης της ισχύος από μια δύναμη σε άλλη.
Αμφότεροι είναι το ίδιο επικίνδυνοι…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου