ΚΟΣΜΟΣ - ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Αυξημένος κατά 142% ο παγκόσμιος πληθυσμός των πόλεων έως το 2050

Κατακόρυφη αύξηση 142% αναμένεται να παρουσιάσει ο πληθυσμός των αστικών κέντρων, σύμφωνα με προβλέψεις έρευνας που διεξήγαγε το Worldwatch Institute, κάνοντας λόγο για επιπλέον 3,7 δισ. ανθρώπους.

Συγκεκριμένα, ο πληθυσμός των αστικών κέντρων αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,6 δισ. ανθρώπους ως το 2050 με το συνολικό νούμερο να ανέρχεται σε 6,3 δισ., απ όπου η αστικοποίηση θα σημειωθεί κατά κύριο λόγο στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου κατοικεί το 82% του παγκοσμίου πληθυσμού.

Παρότι ποσοστιαία ο αναπτυσσόμενος κόσμος είναι λιγότερο αστικοποιημένος από τον ανεπτυγμένο, σε απόλυτους αριθμούς οι πόλεις του φιλοξενούν 1,54 δισ. περισσότερους ανθρώπους. Η αύξηση των 2,6 δισ. στον παγκόσμιο αστικό πληθυσμό ως το 2050 θα προέλθει κατά 94% από τις αναπτυσσόμενες χώρες και μόλις 6% από τα βιομηχανικά κράτη της Δύσης. Ενώ, οι μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών προς τα αστικά κέντρα θα λάβουν χώρα σε Ασία και Αφρική, τις λιγότερο αστικοποιημένες περιοχές του κόσμου σήμερα με το 40% και 45% του πληθυσμού τους, να κατοικεί στις πόλεις.

Αντίθετα, σε Λατινική Αμερική και Καραϊβική ο αστικός πληθυσμός αντιστοιχεί στο 78% του συνόλου των 599 εκατ. 

Η Ασία φιλοξενεί 13 από τις 23 παγκόσμιες μεγαλουπόλεις, πληθυσμού άνω των 10 εκατ. ανθρώπων, ενώ στα νοτιοανατολικά της αχανούς ηπείρου η πυκνοκατοίκηση στα αστικά κέντρα ανέρχεται σε 16.500 ανθρώπους ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Το 2025 οι μεγαλουπόλεις αυτές θα έχουν φτάσει τις 37, οι 21 εκ των οποίων στην Ασία. 

Η βίαιη αστικοποίηση, πέραν των ανυπολόγιστων περιβαλλοντικών συνεπειών θα γίνει μέσα από επέκταση παραγκουπόλεων όπου άνθρωποι θα ζήσουν σε συνθήκες εξαθλίωσης, φτώχειας και ανέχειας, χωρίς συνθήκες υγιεινής, πόσιμο νερό και ασφάλεια.

Οι άνθρωποι που θα εγκαταλείψουν την ύπαιθρο για να στοιβαχτούν σε αστικά κέντρα τις επόμενες δεκαετίες αναζητώντας καλύτερη πρόσβαση σε εκπαίδευση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και πολιτιστικά προϊόντα θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για εξάπλωση ασθενειών και επιδημίες.

 
Την ίδια στιγμή, έρευνα της 123 επιστήμονες ανά τον κόσμο που συμμετείχαν στην αξιολόγηση της μελέτης «Biological Diversity» (CBD), επισημαίνουν πως ένα σημαντικό ποσοστό (πάνω από το 60%) της γης που σήμερα παραμένει αδόμητο πρόκειται να μετατραπεί σε αστικό έως το 2030. Η δραματική ανάπτυξη των πόλεων και οι προοπτικές της βιοποικιλότητας σε έναν κόσμο που διαρκώς μεγαλώνει θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο παγκόσμιας ανάλυσης, όπως υπογραμμίζει η έρευνα, σχετικά με το μοντέλο αστικής ανάπτυξης, και πως αυτό θα επηρεάσει τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα ζωτικής σημασίας.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι αστικές περιοχές πρόκειται να τριπλασιαστούν έως το 2030, ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί κατά επιπλέον 4,9 δισ. στο ίδιο διάστημα. Πρακτικά, η αστική επέκταση σημαίνει υπεράντληση των υδάτων και άλλων φυσικών πόρων, φτάνοντας στα όρια τα «αποθέματα» της γης, απειλώντας έτσι σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια αειφορία. Όπως επισημαίνει η μελέτη, απαιτείται μια παγκόσμια πολιτική για την προώθηση χαμηλών εκπομπών άνθρακα και αποδοτικότερη χρήση των πόρων αστικής ανάπτυξης, έτσι ώστε να μειωθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα.

«Ο τρόπος με τον οποίο έχουν σχεδιαστεί οι πόλεις μας, ο τρόπος που οι άνθρωποι ζουν σε αυτές και οι πολιτικές αποφάσεις των τοπικών αρχών θα καθορίσουν, σε μεγάλο βαθμό, το μέλλον της παγκόσμιας αειφορίας», όπως δήλωσε ο Braulio Dias, εκτελεστικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, προσθέτοντας πως «η καινοτομία δεν έγκειται τόσο στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και υποδομών, αλλά στη συνεργασία των σημερινών φορέων - δεδομένων που ήδη έχουμε». Η έκθεση αναφέρει ότι η αστική επέκταση συμβαίνει ταχύτερα σε περιοχές κοντά στα «καυτά σημεία» βιοποικιλότητας και των παράκτιων ζωνών. Ταχέως αστικοποιούνται περιοχές, όπως οι μεγάλοι και μεσαίου μεγέθους οικισμοί στην υποσαχάρια Αφρική, την Ινδία και την Κίνα, με τον σχεδιασμό ενός αειφόρου αστικού σχεδιασμού συχνά να απουσιάζει.

 

Σύμφωνα με τον ο Achim Steiner, γενικό γραμματέα και γενικό διευθυντή Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών «Η παρούσα έκθεση εφιστά μεγαλύτερη προσοχή στην ανάπτυξη των αστικών πόλεων, που πρέπει να καταβληθεί από τους πολεοδόμους και τους διαχειριστές φυσικών πόρων, εντός των ορίων της πόλης. Οι αρχές βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, που υποστηρίζει πολύτιμα οικοσυστήματα, παρουσιάζει σημαντική ευκαιρία για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και συνθηκών διαβίωσης, ενώ επιταχύνει τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία δίχως περιορισμούς».

Η σπουδαιότητα των πόλεων αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο στην υποστήριξη των φυτικών και ζωικών ειδών. Ποικίλα οικοσυστήματα μεταφέρονται με μεγάλη ευκολία στις μεγαλουπόλεις, όπως για παράδειγμα η μεταφορά ενός ποσοστού 50% της ποικιλίας λουλουδιών από το Βέλγιο στις Βρυξέλλες, ενώ το 65% των πτηνών της Πολωνίας να «μεταφερθεί» στη Βαρσοβία. Ταυτόχρονα, οι χώροι πρασίνου των πόλεων παρέχουν σημαντικές υπηρεσίες στο σύνολο του οικοσυστήματος, όπως το φιλτράρισμα της σκόνης και η απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα, έχοντας σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα.

Δεδομένα από το Ηνωμένο Βασίλειο καταδεικνύουν πως η αύξηση της δεντροκάλυψης κατά 10% στις πόλεις μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της θερμοκρασίας 3°C με 4°C, μειώνοντας την ενέργεια που χρησιμοποιείται για κλιματισμό. «Οι πόλεις πρέπει να μάθουν πώς να θωρακιστούν καλύτερα, ενισχύοντας τη βιοποικιλότητά τους.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ