Εναν νέο δρόμο, ο οποίος ενδεχομένως να οδηγήσει στις φυλακές εκατοντάδες συνεργάτες των ναζί, άνοιξε η πρωτοβάθμια καταδίκη του Τζον Ντέμιανουκ για συνέργεια σε εγκλήματα πολέμου. Ηδη η γερμανική εισαγγελία είναι έτοιμη να ανοίξει τους φακέλους ατόμων που υπηρέτησαν ως φρουροί στα ναζιστικά στρατόπεδα και οδήγησαν στον θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες κρατουμένους χωρίς ποτέ να διωχθούν. Ο Ντέμιανουκ, που είχε υπηρετήσει ως φρουρός στο στρατόπεδο Σομπιμπόρ της Πολωνίας το 1943, κρίθηκε συνεργός στη δολοφονία 28.600 κρατουμένων και καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση.
Καθώς οι περισσότεροι «ύποπτοι» έχουν περάσει τα ογδόντα τους χρόνια, η υπηρεσία της γερμανικής εισαγγελίας που ασχολείται με την έρευνα των ναζιστικών εγκλημάτων επιθυμεί να προχωρήσει την υπόθεση το ταχύτερο δυνατόν. Ταυτόχρονα, το Κέντρο Σίμον Βίζενταλ, που έχει επιφορτιστεί με τις διώξεις των εγκληματιών πολέμου, ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει εκστρατεία με στόχο τον εντοπισμό των τελευταίων εναπομεινάντων εγκληματιών πολέμου.
Η καταδίκη του Ντέμιανουκ άνοιξε τον δρόμο άσκησης διώξεων που παλαιότερα θεωρούνταν αδύνατες. «Μπορεί να ζήσουμε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον τελευταίο κεφάλαιο αυτής της υπόθεσης», δήλωσε ο υπεύθυνος του Κέντρου Σίμον Βίζενταλ, Εφραίμ Ζούροφ.
Η καταδίκη Ντέμιανουκ -που σήμερα ζει ελεύθερος περιμένοντας την εκδίκαση της έφεσής του- είναι η πρώτη που έγινε χωρίς ύπαρξη αμέσων αποδείξεων για τη συμμετοχή του στις δολοφονίες.
Οπως τόνισε ο εισαγγελέας Κουρτ Σριμ, ήδη εξετάζονται εκατοντάδες φάκελοι ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον είναι δυνατόν οι άνθρωποι αυτοί να λογοδοτήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης κατά τρόπο παρόμοιο με τον Ντέμιανουκ. Οι ύποπτοι που ζουν στη Γερμανία ή αλλού δεν υπερβαίνουν τους χίλιους. Εκτός από τους φρουρούς των στρατοπέδων συγκέντρωσης, με βάση το ίδιο πρόγραμμα θα διωχθούν και τα μέλη των ταγμάτων εξόντωσης (Einzsatzgruppen) που ευθύνονται για τις μαζικές δολοφονίες (συχνά πολλές δεκάδες χιλιάδες άτομα εκτελούνταν σε λίγες ώρες) προτού ακόμα δημιουργηθούν τα στρατόπεδα.
Στα διάφορα ναζιστικά στρατόπεδα και στα τάγματα εξόντωσης πρέπει να υπηρέτησαν περί τις 4.000 άτομα. Πιθανώς σήμερα να βρίσκεται εν ζωή το 2% αυτών των ανθρώπων, άρα μπορούν να ασκηθούν διώξεις εναντίον ογδόντα ατόμων. Ομως λόγω της προχωρημένης ηλικίας τους, ίσως να μπορούν να δικασθούν μόνο οι σαράντα. Ακόμα και αυτό είναι ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, επισημαίνει ο Ζούροφ. Μεταπολεμικά, οι δίκες των ηγετικών προσώπων των ναζί έγιναν από συμμαχικά δικαστήρια, ενώ αυτές των χαμηλόβαθμων αξιωματικών και άλλων με ελάσσονες θέσεις στον ναζιστικό μηχανισμό, από τις γερμανικές αρχές.
Ωστόσο, δεν υπήρχε πολιτική βούληση να καταδικαστούν οι εμπλεκόμενοι στις θηριωδίες των ναζί. Γι’ αυτό οι περισσότερες δίκες κατέληγαν σε ελαφρές ποινές ή ακόμα και σε αθώωση του κατηγορουμένου που συχνά είχε υψηλότερη θέση στην ιεραρχία από τον Ντέμιανουκ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του διοικητή των Ες Ες στην Τρεμπλίνκα, Καρλ Στράιμπελ, όπου εκπαιδεύτηκε ο Ντέμιανουκ. Ο Στράιμπελ δικάστηκε το 1976 στο Αμβούργο και αθωώθηκε όταν οι δικαστές έκριναν ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις ότι γνώριζε σε τι επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν οι άνδρες που εκπαίδευε.
Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που θα διωχθούν εξακολούθησαν να χρησιμοποιούν το όνομά τους μετά το πέρας του πολέμου και δεν κρύβονταν, γεγονός που θα βοηθήσει τη γερμανική εισαγγελία να ασκήσει διώξεις. Ωστόσο, όπως τονίζει ο εισαγγελέας Σριμ, δεν πρόκειται να ασκηθεί καμία δίωξη προτού τελεσιδικήσει η υπόθεση κατά του Ντέμιανουκ. «Ομως επειδή τα άτομα που μας ενδιαφέρουν είναι πολύ ηλικιωμένα, θα έχουμε τα πάντα έτοιμα, ώστε μόλις βγει η απόφαση, να προχωρήσουμε», εξηγούν οι Γερμανοί εισαγγελείς.
Ο Ζούροφ εξέφρασε την ελπίδα η απόφαση να βγει γρήγορα ώστε να οδηγηθούν και άλλοι εγκληματίες πολέμου ενώπιον της Δικαιοσύνης.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου