Επεσε πηχτό σκοτάδι

Του ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ

Το 39% έφτασε η αποχή στον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Επιτέλους, γίναµε ∆ύση. Στο κάτω κάτω, το ποσοστό αυτό σηµαίνει ότι 61% των ελλήνων πολιτών έκαναν τον κόπο να προσέλθουν στις κάλπες.

Στις ενδιάµεσες εκλογές που έγιναν λίγες ηµέρες νωρίτερα στις Ηνωµένες Πολιτείες,ψήφισε µόνο το 41,5%. Στηνοµοσπονδιακή πρωτεύουσα µάλιστα, την Ουάσιγκτον, το ποσοστό συµµετοχής δενέφτασε ούτε το 30%. Και κανείς δεν αµφισβήτησε τη νοµιµότητα του νέου Κογκρέσου. Χρειάζεται µάλιστα µεγάλος κόπος για να εντοπίσει κανείς τη σχετική είδηση στον αµερικανικό Τύπο.

Είναι αλήθεια ότι οι Αµερικανοί δεν τρελαίνονταν ποτέ µε τις ενδιάµεσες εκλογές. Στις προηγούµενες, η συµµετοχή ήταν ακόµη µικρότερη (40,4% το 2006 και 39,5% το 2002). Αισθητά καλύτερη είναι η εικόνα στις κανονικές εκλογές. Στην αναµέτρηση που ανέδειξε πρόεδρο τον Οµπάµα, το 2008, ψήφισε το 61,6% (έναντι 60,1% το 2004 και 54,2% το 2000). 

Κάποτε κοροϊδεύαµε αυτά τα ποσοστά, θεωρούσαµε ότι οι Αµερικανοί είναι απολίτικοι και ότι ο πρόεδρός τους δεν είναι και πολύ «νόµιµος». Πώς είναι δυνατόν, λέγαµε, να αποφασίζει για τις τύχες του κόσµου ένας άνθρωπος που δεν τον ψηφίζει ούτε ένας στους τρεις συµπατριώτες του; Ωσπου αρχίσαµε να βλέπουµε ανάλογα ποσοστά συµµετοχής και στην Ευρώπη. Χώρια που καταλάβαµε ότι ο αµερικανός πρόεδρος δεν αποφασίζει ακριβώς για τις τύχες του κόσµου...

Στις ευρωεκλογές του 2009, η συµµετοχή δεν ξεπέρασε το 43%. Το κεντρικό Κράτος αποδοκιµάζεται και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, επισηµαίνει ο ανταποκριτής της Λιµπερασιόν στις Βρυξέλλες. Στην Ευρώπη, η αποδοκιµασία αυτή λαµβάνει τη µορφή του ευρωσκεπτικισµού και του τοπικισµού (Φλάνδρα, Βόρεια Ιταλία, Χώρα των Βάσκων, Καταλωνία) ενώ στην Αµερική συνιστά αντίδραση στον οµοσπονδιακό χαρακτήρα του κράτους, όπως δείχνει η επιτυχία του Tea Party. Απέναντι στην κρίση, αλλά και γενικότερα στην παγκοσµιοποίηση, πολλοί οχυρώνονται πίσω από την εντοπιότητά τους, αρνούµενοι οποιαδήποτε έννοια αλληλεγγύης προς τους φτωχούς.

Αυτή η περιχαράκωση – σηµειώνει ο Ζαν Κατρµέρ – συνοδεύεται τόσο στην Αµερική όσοκαι στην Ευρώπη από την κατάρρευση της Αριστεράς, που αποδεικνύεται ανίκανη να προχωρήσει στην ιδεολογικήτης ανανέωση καινα επωφεληθεί από µια κρίση που δικαιώνει τις θέσεις της, και την άνοδο των λαϊκισµών. Το Tea Party είναιεξίσου ανησυχητικό µε το ουγγρικό συντηρητικό κόµµα του Βίκτορ Ορµπαν, έστω κι αν έχουν διαφορετικές ρίζες. Η προέλαση του λαϊκισµού έχει άµεσες επιπτώσεις στα κόµµατα πουκυβερνούν, είτε ανήκουν στη ∆εξιά είτε στηνΑριστερά, όπως δείχνουν τα κρούσµατα ξενοφοβίας σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. 

Η ∆ύση εισέρχεται σε µια σκοτεινή περίοδο. Και η αποχήτων πολιτών από τα κοινά κάνει το σκοτάδι ακόµη πιο πηχτό.