Της Ρουμπινας Σπαθη
Περισσότερο θεαματική και από αυτό καθ’ εαυτό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που διεξήχθη την Κυριακή στην Τουρκία, ήταν η άνοδος σε ιστορικό ρεκόρ που σημείωσε τη Δευτέρα ο δείκτης ISE National 100 του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, αντιδρώντας στη θριαμβευτική νίκη του Ταγίπ Ερντογάν.
Η εκτίναξη του δείκτη αντανακλά όχι τόσο τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας όσο την προτίμηση των επενδυτών στο κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Προτού ακόμη καθίσει η σκόνη από τους πανηγυρισμούς των οπαδών του Ταγίπ Ερντογάν, επίσημα στοιχεία αποκάλυψαν τον καλπασμό της τουρκικής οικονομίας, η οποία το β΄ τρίμηνο αναπτύχθηκε με τον ιλιγγιώδη (ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλί Μπαμπατσάν τον χαρακτήρισε «κινεζικό») ρυθμό του 10,3% σε ετήσια βάση. Οι προβλέψεις για το σύνολο του τρέχοντος έτους μιλούν για ανάπτυξη που θα αγγίζει το 7%.
Οικονομικοί αναλυτές και εφημερίδες όπως η βρετανική Financial Times επισημαίνουν πως το θριαμβευτικό 58% που απέσπασε ο Τούρκος πρωθυπουργός είναι χαρμόσυνο νέο για την αγορά, για τον απλούστατο λόγο ότι προσφέρει στο κυβερνών κόμμα και τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν το προβάδισμα για τις εκλογές του 2011, άρα και τα περιθώρια να μην ανακαλέσει την πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας που ακολουθεί. Σε σχετική ανάλυσή της η τράπεζα Credit Suisse τονίζει πως η νίκη του ΑΚΡ θα ενθαρρύνει τους διεθνείς επενδυτές, που έχει δώσει τα διαπιστευτήριά του στους επενδυτές ως ένα κόμμα φιλικό προς τις επιχειρήσεις. Η ελβετική τράπεζα προεξοφλεί, άλλωστε, πως μετά το δημοψήφισμα θα επέλθουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις φιλικές προς την αγορά.
Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν οι συστάσεις του ΟΟΣΑ, μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση της εντυπωσιακής οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Πρωταρχική σύσταση του διεθνούς οργανισμού προς την τουρκική κυβέρνηση ήταν πως πρέπει να αδράξει την ευκαιρία της ισχυρής ανάπτυξης για να επιβάλει αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική, να υιοθετήσει νομοσχέδιο για την περικοπή των δημοσίων δαπανών και να λάβει μέτρα ώστε να καταστήσει πιο ευέλικτη την αγορά εργασίας.
Η γειτονική μας χώρα έχει την εύνοια των επενδυτών εδώ και αρκετά χρόνια, κάτι που οφείλει σε μεγάλο βαθμό στο κυβερνών κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν. Από την ανάληψη της εξουσίας στα τέλη του 2002, το κόμμα του εφήρμοσε πολιτική δημοσιονομικής πειθαρχίας. Τηρούσε σε μεγάλο βαθμό τις υποδείξεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, του οποίου η Τουρκία υπήρξε τακτικός «πελάτης» την τελευταία δεκαετία. Ετσι το δημόσιο χρέος της έχει περιοριστεί από το 73%, στο οποίο ανερχόταν το 2002, κάτω του 45% σήμερα, και το δημοσιονομικό έλλειμμα από άνω του 10% το 2022 στο 5% σήμερα.
Οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ιδιαίτερα ελκυστικό για τους διεθνείς επενδυτές τον τραπεζικό κλάδο της Τουρκίας, ο οποίος μετά το 2001 αναδιαρθρώθηκε. Παράλληλα, η πολιτική Ερντογάν έχει οδηγήσει τα τελευταία πέντε χρόνια σε δραματική αύξηση των δανείων που χορηγούν οι τουρκικές τράπεζες. Το ενεργητικό του κλάδου αυξάνεται κατά 22% ετησίως τα τελευταία επτά χρόνια, με αποτέλεσμα πλέον να ανέρχεται στο 89% του τουρκικού ΑΕΠ, από 55% το 2002.
Η γενικότερη εικόνα της τουρκικής οικονομίας είναι, άλλωστε, εκείνη μιας ραγδαία αναπτυσσόμενης οικονομικής δύναμης, αν και μόλις πριν από δύο δεκαετίες, στις αρχές ακόμη του 1990, είχε μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και δυσθεώρητο πληθωρισμό, τα οποία αντιμετώπισε με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Σήμερα, πλέον, φαίνεται να έχει υλοποιήσει το όραμα που είχε από τη δεκαετία του 1980 ο Τουρκούτ Οζάλ για μια εμπορική δύναμη που θα εκτείνεται στα Βαλκάνια, από την Κεντρική Ασία και τις χώρες της Κασπίας έως τη Μέση Ανατολή. Πέραν της αύξησης των εξαγωγών της, που είναι της τάξης του 12% ετησίως, η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει εκτεταμένες επενδύσεις, κυρίως σε κατασκευαστικά έργα, ενώ παράλληλα έχει ευρείες εμπορικές συναλλαγές και συμφωνίες συνεργασίας με χώρες της Μέσης Ανατολής, της Κεντρικής Ασίας και της Αφρικής. Τα τελευταία επτά χρόνια, η αξία των τουρκικών εξαγωγών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική έχουν σχεδόν επταπλασιαστεί, φθάνοντας τα 31 δισ. δολάρια το 2008.
πηγη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου