Του Γιώργου Ι. Μαύρου
Την ώρα που η Δύση «βολοδέρνει» μεταξύ ύφεσης και στασιμότητας υπό το μόνιμο πλέον φόβο υποτροπιασμού της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης, ο υπόλοιπος κόσμος αναπτύσσεται γοργά πάνω σε νέες εμπορικές οδούς, που ορισμένοι από τους πιο διορατικούς οικονομολόγους έχουν ονομάσει νέο «Δρόμο του Μεταξιού».
Οι αντιστοιχίες είναι κάτι παραπάνω από προφανείς: Ο όρος πρωτοχρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τον εμπορικό δρόμο μέσω του οποίου τα εξωτικά προϊόντα της Άπω Ανατολής, όπως το μετάξι και τα μπαχαρικά, έβρισκαν διέξοδο στις αγορές της Μέσης Ανατολής, της Μεσογείου και της Ευρώπης.
Σήμερα, οικονομολόγοι όπως ο Τζιμ Ο’ Νηλ του αμερικανικού επενδυτικού κολοσσού, Goldman Sachs και ο Στήβεν Κινγκ του βρετανικού τραπεζικού γίγαντα HSBC, χρησιμοποιούν τον ίδιο όρο για να περιγράψουν μια νέα εμπορική αρτηρία που αποδεικνύεται πολύτιμος αιμοδότης της παγκόσμιας οικονομίας.
Πρόκειται για έναν εμπορικό δρόμο που, όπως ο αρχαίος, έχει ως επίκεντρο και αφετηρία την Κίνα και απλώνεται στις αναδυόμενες αγορές της Άπω και της Μέσης Ανατολής, διαπερνά την Αφρική και καταλήγει στη Λατινική Αμερική, αφήνοντας στο περιθώριο τις ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής.
Γύρω από το νεοσύστατο αυτό εμπορικό δίκτυο έχει αναπτυχθεί μια αγορά αξίας 2,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου, η οποία μάλιστα προβλέπεται να εξακολουθήσει να αναπτύσσεται με εκρηκτικούς ρυθμούς: σύμφωνα με τον Κινγκ της HSBC, οι αναδυόμενες αγορές της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής θα εμφανίσουν ρυθμό ανάπτυξης 6,9% το 2010 και 6,2% το 2011, την ώρα που ΗΠΑ και Ευρώπη αναμένεται να αναπτυχθούν με ρυθμό 2,4% και 1,9%.
Μόνο οι τέσσερις μεγάλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα ή BRIC (από τα αρχικά των ονομασιών τους στα αγγλικά) όπως τις «βάφτισε» ο Τζιμ Ο’ Νηλ της Goldman το 2001 διαβλέποντας την ανάδειξή τους σε οικονομικές υπερδυνάμεις, προβλέπεται να αναπτυχθούν με ρυθμό 9,6% φέτος!
Αυτός ο εντυπωσιακός ρυθμός ανάπτυξης, ο οποίος αποτελεί και τη βασικότερη άμυνα της παγκόσμιας οικονομίας απέναντι στον «ιό» της ύφεσης που έχει μολύνει της αγορές της Δύσης, βασίζεται σε μια ιδιότυπη ισορροπία:
Η Κίνα εισάγει πρώτες ύλες από Μέση Ανατολή, Αφρική και Λατινική Αμερική για να τροφοδοτήσει την ανάπτυξή της.
Η εισροή κεφαλαίων από τις εξαγωγές προς την Κίνα, έδωσε ώθηση στην κατανάλωση των χωρών της Μέσης Ανατολής, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής, οι οποίες άρχισαν να εισάγουν μαζικά τελικά προϊόντα από την Κίνα.
Κάποτε τα καραβάνια μετέφεραν πάνω σε καμήλες μετάξι και μπαχαρικά από τα βάθη της Ανατολής στην Ευρώπη. Σήμερα, ένα ατελείωτο κομβόι από εκατοντάδες δεξαμενόπλοια και φορτηγά πλοία από τη μια ξεφορτώνουν τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών στα κινεζικά λιμάνια και στη συνέχεια φορτώνουν λογιών λογιών προϊόντα made in China με σφραγισμένο διαβατήριο για τις αγορές της Μέσης Ανατολής της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Πάνω σε αυτό το μοντέλο δημιουργήθηκε μια αχανής αγορά, στην οποία αντιστοιχεί πλέον το 30% της παγκόσμιας τελικής κατανάλωσης, όσο δηλαδή και οι ΗΠΑ! Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα τα επόμενα χρόνια. Όπως επισημαίνει ο «γκουρού» της βρετανικής τράπεζας, Royal Bank of Scotland, όσον αφορά στην κινεζική οικονομία, Μπεν Σιμπφεντόρφερ, οι αναδυόμενες οικονομίες της Άπω και της Μέσης Ανατολής θα απορροφούν το 75% όλης της νέας παραγωγής πετρελαίου εφεξής. Κάτι αντίστοιχο προβλέπει για το χαλκό, που έχει ρόλο-κλειδί στις κατασκευές, και το νικέλιο, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή χάλυβα.
Η Δύση
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι μέσα σε αυτό το εμπορικό δίκτυο, η Δύση μοιάζει να έχει «εξοστρακιστεί» και οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες να εκτοπίζονται από κινεζικές, ινδικές και βραζιλιάνικες πολυεθνικές. Τα παραδείγματα είναι πολλά:
Η κινεζική κατασκευάστρια τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού Huawei Technologies το 2008 έλαβε παραγγελίες ύψους 1,7 δισ. δολ. από την Ινδία και σήμερα ανταποδίδει τη χειρονομία επενδύοντας 500 εκατ. δολ. για να «στήσει» το ερευνητικό της κέντρο στην «Σίλικον Βάλεϊ» της Ινδίας, τη Μπαγκαλόρ.
Ο μεγαλύτερος πάροχος κινητής τηλεφωνίας στην Κίνα, China Mobile, έθεσε ως στρατηγικό του στόχο την επέκτασή του στις αγορές της Αφρικής, με βάση την τεχνογνωσία του στην παροχή υπηρεσιών σε υπανάπτυκτες αγροτικές περιοχές.
Η κορεατική «ΔΕΗ», Korea Electric Power, «έκλεψε» από την αμερικανική General Electric και τη γαλλική Aveva συμβόλαιο 20 δισ. δολ. για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
O κινεζικός «ΟΤΕ», China Railways, ανέλαβε να συνδέσει με σιδηροδρομικό δίκτυο υψηλής ταχύτητας τη Μέκκα και τη Μεδίνα στη Σαουδική Αραβία. Τις αμαξοστοιχίες θα προμηθεύσει η επίσης κινεζική China South Locomotive & Rolling Stock.
Η βραζιλιανική Vale αγόρασε τρία ορυχεία χαλκού στη Ζάμπια το 2009 και φέτος τον Απρίλιο έδωσε 2,5 δισ. δολ. για την εξαγορά ορυχείου σιδήρου στη Δημοκρατία του Κογκό (πρώην Ζαΐρ), το οποίο σημειωτέον είχε προηγουμένως κατασχεθεί από τον βρετανικό κολοσσό Rio Tinto.
Παρουσία
Αντίθετα, δεν υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα εξίσου δυναμικής παρουσίας των ασιατικών και λατινοαμερικανικών επιχειρήσεων στις «ώριμες» αγορές της Δύσης. Εκεί, συνάντησαν ουκ ολίγους περιορισμούς. Γι’ αυτό και στράφηκαν στις αναδυόμενες αγορές, όπου βρήκαν άφθονο χώρο για να ασκήσουν τη νεοαποκτηθείσα ισχύ τους. Μια επιλογή που για την ώρα τις δικαιώνει πέρα ως πέρα...
Το νέο παγκόσμιο νόμισμα
Οι συναλλαγές στον «Νέο Δρόμο του Μεταξιού» γίνονται ολοένα και λιγότερο με δολάρια, πόσο μάλλον, με ευρώ. Τη θέση τους παίρνουν τα νομίσματα των νέων οικονομικών δυνάμεων, το βραζιλιανικό ρεάλ, η ινδική ρουπία και -πάνω απ’ όλα- το κινεζικό γιουάν (ή ρένμιμπι), το οποίο αποκαλείται ήδη από αρκετούς αναλυτές ως το νέο διεθνές νόμισμα. Ωστόσο, η ανάδειξη του γιουάν έχει και τη σκοτεινή πλευρά της. Το Πεκίνο διατηρεί κατ’ ουσίαν σταθερή την ισοτιμία γιουάν-δολαρίου με τεχνητά μέσα, πριμοδοτώντας με αυτόν τον τρόπο τις κινεζικές εξαγωγές, σε βάρος των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών.
Συμφωνία για εμπορική αγορά
«Κινδία», η νέα αγορά
Ως είδηση πέρασε στα ψιλά, όμως αποτελεί από τις πιο σημαντικές οικονομικές εξελίξεις της δεκαετίας. Από την 1η Ιανουαρίου τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία Κίνας και Ινδίας για τη δημιουργία μιας ενιαίας εμπορικής αγοράς 2,5 δισ. καταναλωτών! Οι αριθμοί είναι ασύλληπτοι, όπως και το δυναμικό των δυο οικονομιών. «Το παγκόσμιο... εργοστάσιο συνάντησε το παγκόσμιο... εργαστήριο!», σχολίασαν τη συμφωνία οι οικονομικοί αναλυτές, επισημαίνοντας ότι οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Κίνας και της Ινδίας και η ανάγκη τους για επέκταση σε νέες αγορές ήταν αναπόφευκτο να φέρει τις δυο χώρες πιο κοντά.
Η Κίνα έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένο μεταποιητικό κλάδο και διακρίνεται για την κατασκευή τεχνολογικού εξοπλισμού, ενώ η Ινδία φημίζεται για τις επιδόσεις της στην ανάπτυξη λογισμικού. Ο συνδυασμός των δυο μπορεί να κάνει θαύματα σε τομείς, όπως η πληροφορική, η βιοτεχνολογία, η νανοτεχνολογία και η φαρμακοβιομηχανία.
πηγη ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου