Της ΕΡΣΗΣ ΒΑΤΟΥ
Κάποιοι μιλούν για «συνθετικά συναισθήματα», αυτά δηλαδή που πηγάζουν από ένα αντικείμενο, άλλοι απλώς για αναγκαίο υποκατάστατο της ανθρώπινης παρουσίας όταν αυτή λείπει και οι περισσότεροι για μια εξέλιξη της τεχνολογίας που με σωστή χρήση μπορεί να είναι χρήσιμη ακόμα και ως εργαλείο αποκατάστασης της υγείας μας.
Ο Πάρο είναι ένα ρομποτάκι με τη μορφή φώκιας, που -σύμφωνα με τους «Νιου Γιορκ Τάιμς»- χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε οίκους υπερηλίκων παίζοντας τον ρόλο ενός οικόσιτου ζώου χωρίς όμως τα γαβγίσματα, τα δαγκώματα και την απώλεια τρίχας... Το ιαπωνικό κατασκεύασμα, που μοιάζει με λούτρινο παιχνιδάκι αλλά με τρίχωμα αντισηπτικό, έχει μακριά τσίνορα τα οποία παίζει χαριτωμένα όταν ακούει αγαπημένες φράσεις, τρεμοπαίζει τα μάτια του όταν τα φώτα σβήνουν, τα ανοίγει διάπλατα όταν ακούει δυνατούς ήχους και βγάζει φωνούλες σαν κλάμα όταν το κακομεταχειρίζονται. Κορδώνεται όμως όταν ακούει το όνομά του ή μια καλή κουβέντα αγάπης. Αν και δεν έχει γίνει επιστημονική μελέτη, η παρατήρηση συγγενών και υπευθύνων σε οίκους ευγηρίας όπου φιλοξενούνται άνθρωποι με άνοια έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι ο Πάρο (από τον ήχο των πρώτων γραμμάτων των λέξεων «προσωπικό ρομπότ») κάνει δουλειά. Οι ασθενείς ηρεμούν ευκολότερα και μοιάζουν να επικοινωνούν καλύτερα. Η ανταπόκριση της ρομποτικής φώκιας σε ήχους, φως, θερμοκρασία και αφή οφείλεται στην ύπαρξη μικροϋπολογιστών κάτω από την τεχνητή λευκή γούνα της, οι οποίοι επεξεργάζονται τα στοιχεία και δίνουν εντολή για συγκεκριμένες ενέργειες.
Στην Ιαπωνία έχουν ήδη πουληθεί πάνω από 1.000 Πάρο και στην Αμερική κερδίζουν έδαφος. Μπορούν άραγε να υποκαταστήσουν την ανθρώπινη παρουσία και συντροφιά; Μήπως οδηγηθούμε σε καταστάσεις όπου τα παιδιά των γερόντων επαναπαύονται αφήνοντας τους γονείς τους στα χέρια ενός Πάρο; Η ψυχολόγος και καθηγήτρια στο ΜΙΤ, Σέρι Τάρκλ, φοβάται ότι θα φτάσουμε σταδιακά σ' ένα επίπεδο που θα αναρωτιόμαστε αν πράγματι μας αξίζει ένας άνθρωπος δίπλα μας ή αν θα καταδικαστούμε στην παρουσία ενός ρομπότ-«φίλου».
Σε μερικές περιπτώσεις το ρομπότ παίζει τον ρόλο του «επόπτη», αυστηρού μάλιστα, ή της «φορητής συνείδησης», κατά τον χαρακτηρισμό του δρος Εντουάρντ Μπόιερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης που σύντομα θα δοκιμάσει ένα σύστημα ανιχνευτή συναισθήματων, για να βοηθήσει τοξικομανείς να «καθαρίσουν». Αφού έχουν καταγραφεί λεπτομερώς πολύ ζωτικές πληροφορίες για τη ζωή του πρώην εθισμένου, ένα βραχιολάκι στο χέρι θα αναλάβει να συνδέει εικόνες και ήχους (που θα εισάγει με GPS και αλγόριθμους) με το παραγόμενο συναίσθημα. Οταν π.χ. το άτομο προσεγγίζει σε μπαρ, του γεννιέται η ανάγκη για ναρκωτικά. Τότε ένα ασύρματο σήμα θα ενεργοποιεί το κινητό τηλέφωνό του και θα βγάζει φράσεις όπως «Τι κάνεις τώρα; Μήπως θέλεις καλύτερα να μιλήσουμε;» ή θα του δείχνει φωτογραφίες των παιδιών του.
Μια λιγότερο οδυνηρή κατάσταση θα αναλάβει να βελτιώσει ένα ρομπότ που παίζει τον ρόλο του γυμναστή-διαιτολόγου. Η Οτομ -θηλυκό ρομπότ- παρακολουθεί τη δίαιτα και την καθημερινή άσκηση του ιδιοκτήτη της και συνομιλεί μαζί του άλλοτε υποστηρικτικά και άλλοτε αυστηρά, ώστε αυτός να ξαναμπεί στον σωστό δρόμο...
Ο Τίμοθι Χόρνιακ, συγγραφέας του βιβλίου «Αγαπώντας τη μηχανή» που αναφέρεται στη σχέση των Ιαπώνων με τα ρομπότ, επισημαίνει ότι ο «άνθρωπος ως είδος θα πρέπει να μάθει να ζει με μια νέα γκάμα συνθετικών συναισθημάτων -συνθετικών με την έννοια ότι πηγάζουν από ένα κατασκευασμένο αντικείμενο».
Ο tempora ο mores.
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου