"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΣΟΥΡΓΕΛΟΨΩΝΑΡΟΠΛΗΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Γεμίσαμε επαναστάτες

 

Του ΘΑΝΑΣΗ ΝΙΑΡΧΟΥ

Ο σχετικά νέος ηθοποιός σε μια εκ βαθέων εξομολόγησή του, μιλώντας σε γνωστή για τις τηλεοπτικές της συνεντεύξεις δημοσιογράφο, τόνισε την επαναστατική πλευρά του εαυτού του ενώ ήταν νέος.  

Δεν δεχόταν κανένα εκπαιδευτικό σύστημα γιατί τα θεωρούσε στο σύνολό τους καταπιεστικά και γενικότερα αντιδρούσε σε κάθε είδους νόρμα ή κανόνα. Ελεγε και έλεγε σε βαθμό που θα συμπέραινε κανείς πως το βιογραφικό του είχε συντεθεί χάρη σε έναν αποκλειστικά ασυμβίβαστο χαρακτήρα που προοριζόταν να σταδιοδρομήσει εκτός κοινωνίας ή μάλλον στρεφόμενος διαρκώς εναντίον της.

Στο μεταξύ ο ηθοποιός μας μεγάλωσε, όπως φαίνεται δεν φανταζόταν, μέσα στην επαναστατική του αυταρέσκεια, πως θα συμβεί, άρχισε να δουλεύει στο θέατρο, με αυστηρές είναι αλήθεια επιλογές, συναίνεσε στην τηλεόραση συνεργαζόμενος μαζί της, άρα αποδεχόμενος έστω και κατά παραχώρηση για επαγγελματικούς λόγους την επιδοκιμασία μιας κοινωνίας που κάποτε στρεφόταν εναντίον της.

Θα πείτε βέβαια τι να έκανε ο άνθρωπος, να έμενε χωρίς δουλειά; 

Κάθε άλλο βέβαια, αλλά δεν μπορεί να μην αναρωτηθείς ποιος ο λόγος να επικαλείται κανείς ως εύσημο μια περίοδο της ζωής του που δεν είχε καμιά συνέχεια, που αν δεν μας πληροφορούσε ο ίδιος γι’ αυτή θα την αγνοούσαμε χωρίς να έχουμε τίποτε στερηθεί.  

Είναι ωστόσο απορίας άξιο πώς άνθρωποι – καλλιτέχνες ιδιαίτερα -, προικισμένοι και με ευαισθησία και με πέντε δράμια μυαλό, δεν υποψιάζονται πως όλα τα πράγματα στον κόσμο αυτόν συνδέονται ανάμεσά τους με έναν δραματικά αξεδιάλυτο τρόπο και όταν συμμετέχεις στις διαδικασίες μιας δουλειάς όπως είναι η τηλεόραση, με τη συνακόλουθη προβολή που εξασφαλίζει, συμφωνείς, θέλεις δεν θέλεις, με νόρμες κάθε άλλο παρά επαναστατικές, ή μάλλον το ακριβώς αντίθετο, απολύτως συμβιβαστικές.

Αξιοποιούμαι καλλιτεχνικά σημαίνει ότι ως έναν βαθμό έχω συμβιβαστεί υπαρξιακά και κοινωνικά. Διαφορετικά φτάνουμε στη γελοιότητα ενός κατά τα άλλα σημαντικού συγγραφέα που, θέλοντας να δικαιολογήσει μεταπολιτευτικά την ολοσχερή εμπλοκή του με την τηλεόραση, είχε πει: «Εγώ το σύστημα το πολεμάω εκ των ένδον, με τα μέσα που μου προσφέρει το ίδιο». Ωραιότατα. Είναι δηλαδή σαν να ομολογεί κανείς ότι έγινε ιερωμένος προκειμένου να υπηρετήσει αποτελεσματικότερα την υπόθεση της αθεΐας.

Ή, ακόμη ευκρινέστερα, κάνεις ό,τι κάνουν εκατομμύρια άλλοι, πηγαίνεις στο σουπερμάρκετ, αγωνιάς για το αν θα βρεις να παρκάρεις, κάνεις ουρά μόλις σκάσει μύτη η άρση της απαγόρευσης, αλλά όταν εκφράζεσαι θέλεις να σε υπολογίζουν ως μια ξεχωριστή προσωπικότητα.

Βέβαια, όποια κατάχρηση και αν επιχειρηθεί ή συντελεστεί, η έννοια της επαναστατικότητας...

 

 δεν πρόκειται να υποστεί την ελαχιστότερη ζημιά με τόσους γνήσιους επαναστάτες που την υπηρέτησαν. Με ανθρώπους δηλαδή που έχασαν και ζημιώθηκαν και όχι εκ του ασφαλούς, έχοντας θωρακίσει τον εαυτό τους από όλες τις πλευρές.  

Συμπερασματικά επόμενο είναι να σκέφτεται κανείς μήπως η αναγνώριση της υποταγής στον κανόνα και στη σύμβαση γεννάει, αν μη τι άλλο, υγιέστερες συνειδήσεις.



Δεν υπάρχουν σχόλια: