"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ "ΚΟΥΛΤΟΥΡΙΑΡΙΚΑ ΟΡΘΟΣ" ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣΟΥΡΓΕΛΑΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Η χρηματιά στις εξετάσεις

Γράφει ο ΦΑΛΗΡΕΥΣ


Το επισήμανε ο φίλος Τάκης Θεοδωρόπουλος στη στήλη του και τον ευχαριστώ που ανέδειξε ένα τόσο εξαιρετικού ενδιαφέροντος θέμα. 


Συγκεκριμένα, στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, ζητήθηκε από τους υποψηφίους των επαγγελματικών λυκείων να σχολιάσουν με 100-150 λέξεις το ποίημα της Ιταλίδας Αλντα Μερίνι, απόσπασμα του οποίου είναι και το εξής: «Δεν έχω ανάγκη από χρήματα... Εχω ανάγκη από αισθήματα... από όνειρα που κατοικούν στα δέντρα... Εχω ανάγκη από ποίηση».  


Μάλιστα, παιδί μου. Εύγε!


Το ποίημα υπερασπίζεται προδήλως την παιδαριώδη, πλην πολιτικώς ορθή, αντίληψη ότι το χρήμα έφερε την καταστροφή στον κόσμο, ενώ η ποίηση σώζει – όπως άλλωστε και ο Χριστός, ο Μαρξ, το Ευαγγέλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι άλλες θρησκείες. (Οτι η τέχνη, προκειμένου να βγει από τα σπήλαια και να γίνει κοινωνικό αγαθό προσβάσιμο σε όλους, προϋποθέτει μιαν ακμάζουσα οικονομική ζωή δεν ενδιαφέρει τους ουτοπιστές, αλλά δεν πειράζει...)  


Ωστόσο, δεν συμφωνώ απολύτως με την κριτική προσέγγιση του προσφιλούς μου Τάκη, διότι τολμώ να πω ότι διέλαθε την ανάλυσή του ίσως το χρησιμότερο στοιχείο στην εικονοποιία του ποιήματος, χωρίς το οποίο ο αναγνώστης, αλλά και ο εξεταζόμενος, δεν μπορεί να συλλάβει τη βασική ιδέα η οποία αναπτύσσεται στους στίχους του.


Αυτή προκύπτει από τον συνδυασμό του πρώτου στίχου (όπου η ποιήτρια μας λέει ότι δεν έχει ανάγκη από χρήματα) με τον τρίτο (όπου μας λέει ότι έχει ανάγκη από όνειρα που κατοικούν στα δέντρα). Δεν βλέπω τίποτε το αντιφατικό εν προκειμένω, διότι η ποιήτρια αναφέρεται προφανώς στο μυθικό λεφτόδεντρο ή, όπως το λένε στην Πελοπόννησο, χρηματιά. Κατά τον μύθο, τον οποίο πίστεψε και ένα σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να παραδώσει τη χώρα στον ΣΥΡΙΖΑ, η χρηματιά είναι δένδρο αειθαλές στα κλαδιά του οποίου φυτρώνουν χαρτονομίσματα, συνήθως των 50 ευρώ, τα οποία ο καθένας μπορεί να μαζέψει και να χρησιμοποιήσει όπως θέλει. (Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με μια παραλλαγή του μύθου, η προσπάθεια δημιουργίας χρηματιάς των 100 ευρώ προσκρούει εδώ και χρόνια στις αντιδράσεις του κινήματος κατά των μεταλλαγμένων.)


Μπορεί να θεωρώ σαχλή και ρηχή την αντίληψη της ποιήτριας ότι το χρήμα είναι κακό (αντιθέτως, είναι από τις σπουδαιότερες επινοήσεις του ανθρώπου), θαυμάζω όμως την τέχνη με την οποία μας υποβάλλει την ιδέα της χρηματιάς, χωρίς να την αναφέρει ευθέως. Είναι χρήσιμο, πιστεύω, οι νέοι ακόμη και των επαγγελματικών λυκείων να ασκούν τη σκέψη τους στους δρόμους της ποίησης, που έχουν πολλές λακκούβες και χρειάζεται η ικανότητα να κάνεις άλματα, διότι αύριο, όταν θα γίνουν ώριμοι πολίτες, πώς θα μπορούν να καταλάβουν την ποίηση της Βάνας Μπάρμπα; Πώς θα μπορούν, π.χ., να νιώσουν και να καταλάβουν τον παλμό στο κάλεσμά της «να κάνουμε το παλιό ΠΑΣΟΚ ένα μεγάλο ΚΙΝΑΛ»;


ΥΓ.: Αν η Αλντα Μερίνι είναι σύγχρονή μας, δεν θα με εξέπληττε καθόλου αν...


 χαράμισε τα νιάτα της στις Ερυθρές Ταξιαρχίες...

Δεν υπάρχουν σχόλια: