Αν και ακριβής, ο χαρακτηρισμός «αναρχοφασίστες» προκαλεί νευρικότητα. Τα ΜΜΕ τούς περιγράφουν ως «κουκουλοφόρους»: αν και ο τρόπος ντυσίματος δίνει πληροφορίες για το ποιοι είμαστε, στην περίπτωση αυτή ο όρος υπογραμμίζει την ανωνυμία διαιωνίζοντας τον μύθο του γνωστού-άγνωστου.
Όταν το 1919 το φούτερ με κουκούλα βγήκε στην αγορά προοριζόταν για χειρώνακτες που εργάζονταν σε ψυχρό περιβάλλον. Το άλμα από την πρακτικότητα στο στιλ έγινε στη δεκαετία του 1950: το οικειοποιήθηκαν οι έφηβοι· ιδιαίτερα όσοι ασχολούνταν με τον σχολικό αθλητισμό. Με την εμφάνιση του χιπ-χοπ και της τέχνης του δρόμου, οι ταγκάδες, οι γκραφιτάδες, οι skateboarders και οι break-dancers που ήταν συχνά μπλεγμένοι σε παράνομες δραστηριότητες (ζωγράφισμα σιδηροδρομικών βαγονιών, τάγκινγκ σε δημόσια κτήρια) υιοθέτησαν την κουκούλα για να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Και προτού περάσει πολύς καιρός, η κουκούλα διαδόθηκε στις νεανικές συμμορίες.
Την εποχή της gangsta rap, την περήφανη στάση του «παρανόμου» με την κουκούλα καλλιεργούσαν περιοδικά hardcore και πανκ (όπως το Thrasher), ενώ μουσικές μπάντες σαν τους Wu Tang Clan (ήταν χαρακτηριστικό το εξώφυλλο του άλμπουμ τους «36 Chambers») και τους Cypress Hill συνέβαλαν στην εικονοποιία του νεαρού κουκουλοφόρου τον οποίον παρενοχλεί η αστυνομία και τον στραβοκοιτάνε οι ενήλικες. Από τον Έμινεμ στους emos, η κουκούλα ήταν μια ενδυματολογική επιλογή που υπονοούσε τη λύτρωση μέσω της μουσικής. Αλλά, καθώς οι ομάδες των νέων που αρνούνταν το σχολείο και την εργασία ενσωματώνονταν στον υπόκοσμο του λαθρεμπορίου, των διαρρήξεων και των κλοπών αυτοκινήτων, έγινε σύμβολο της εκτόνωσης με καταστροφές περιουσιών, λεηλασίες και εκφοβισμό πολιτών.
Εξάλλου, κουκουλοφόροι δεν ήταν πια μόνον όσοι ήθελαν να ξεχωρίζουν ως απόβλητοι ή εξεγερμένοι, αλλά και όσοι ήθελαν να μην ξεχωρίζουν, να φαίνονται αφομοιωμένοι: με το να διατηρεί κανείς τη στολή, δεν γίνεται στόχος ακόμα κι αν τα αισθήματά του έναντι της ομάδας έχουν αλλάξει.
Η κουκούλα ήταν, επί δεκαετίες, αποκλειστικότητα της φασιστικής δεξιάς. Από τότε που η Κου Κλουξ Κλαν άρχισε να επιδιώκει την ανωνυμία -ως Αόρατη Αυτοκρατορία- οι Κλάνσμεν φορούσαν άσπρες κωνικές κουκούλες· αναφορά στα φαντάσματα των ηττημένων στον πόλεμο Βορείων-Νοτίων. Ομοίως, στην Ευρώπη, οι χαφιέδες του πολέμου και οι δήμιοι φορούσαν κουκούλες - όπως, οι Cagoulards («Κουκουλοφόροι») της γαλλικής φασιστικής οργάνωσης που δρούσε στη δεκαετία του 1930 διαπράττοντας πολιτικές δολοφονίες.
Η κουκούλα ήταν, επί δεκαετίες, αποκλειστικότητα της φασιστικής δεξιάς. Από τότε που η Κου Κλουξ Κλαν άρχισε να επιδιώκει την ανωνυμία -ως Αόρατη Αυτοκρατορία- οι Κλάνσμεν φορούσαν άσπρες κωνικές κουκούλες· αναφορά στα φαντάσματα των ηττημένων στον πόλεμο Βορείων-Νοτίων. Ομοίως, στην Ευρώπη, οι χαφιέδες του πολέμου και οι δήμιοι φορούσαν κουκούλες - όπως, οι Cagoulards («Κουκουλοφόροι») της γαλλικής φασιστικής οργάνωσης που δρούσε στη δεκαετία του 1930 διαπράττοντας πολιτικές δολοφονίες.
Η κάλυψη του προσώπου -από μάσκα του σκι («μπαλακλάβα» που χρησιμοποιείται σε ένοπλες ληστείες) μέχρι κουκούλα κατεβασμένη πολύ χαμηλά- υπόκειται σε νόμο περί δημόσιας τάξης. Ακούγεται σαν προσβολή της ιδιωτικής ζωής: ο νόμος μάς ζητάει να μην κρύβουμε την ταυτότητά μας, όχι απαραιτήτως για να μας «ελέγχει», αλλά κυρίως, διότι το «πρόσωπο» αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του. Από τη στιγμή που εγκαταλείπουμε τον ιδιωτικό μας χώρο και εκτιθέμεθα στη δημόσια σφαίρα, υποχρεωνόμαστε να είμαστε ορατοί και ταυτοποιήσιμοι: τα φυσικά μας χαρακτηριστικά υπόκεινται στην αξιολόγηση των άλλων και στοιχειοθετούν μια συνθήκη ότι είμαστε άτομα, ότι είμαστε πολίτες.
Στη χώρα μας, στη χώρα των τραμπούκων -πριν από το 1974 τραμπούκοι ήταν οι ακροδεξιοί, μετά το 1974 ήταν οι αριστεροί (ούτε καν οι «ακροαριστεροί»)- τα περισσότερα μέλη του μαύρου μπλοκ φοράνε κουκούλες: δεν καλύπτουν ολοκληρωτικά το πρόσωπό τους, αν και πολλοί χρησιμοποιούν μαύρα κασκόλ και μάσκες του σκι με το πρόσχημα ότι τους προστατεύουν από τα δακρυγόνα.
Όμως η ουσία της κουκούλας είναι ευρύτερη: ομοιογενοποιεί το πλήθος, ενώνει τους κουκουλοφόρους σε μια αδιαφοροποίητη μάζα με παρόμοια εμφάνιση («στολή»), όπλα και εργαλεία -πέτρες από ξηλωμένα πεζοδρόμια, μπουκάλια και κοκτέιλ Μολότοφ- αφαιρώντας τους την ιδιότητα του προσώπου· άρα, του πολίτη. Έτσι, τους δίνει την ελευθερία να εκδηλώνουν πυρομανία, καταστροφικότητα, κοινωνικό μίσος.
Όσο για τη στάση της αριστεράς, το ΚΚΕ, ως κόμμα του 19ου αιώνα, ερμηνεύει τέτοιες μορφές συμπεριφοράς ως «προβοκάτσια» ενώ τα μέλη του είναι εξ ορισμού τραμπούκοι («για τον καλό σκοπό»)· οι νεοσταλινικοί τύπου ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν με επιείκεια τους κουκουλοφόρους στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλά βεβαίως στον φαντασιακό σοσιαλιστικό ορίζοντα, οι κουκουλοφόροι μεταμορφώνονται αυτομάτως σε εγκληματίες. Σε καθεστώς δημοκρατίας, η αριστερά, ιδιαίτερα η αριστερή διανόηση, που επί δεκαετίες υπερασπιζόταν ολοκληρωτικά καθεστώτα (στη Σοβιετική Ένωση, στην Κίνα, στην Καμπότζη, στη Βόρεια Κορέα, στην Κούβα), υπερασπίζεται όλες τις ακροαριστερές και αναρχικές τρομοκρατικές ομάδες - μόνο στο σοσιαλιστικό Επέκεινα θα επικρατεί ο Νόμος και η Τάξη.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να πιστεύει στις ιδέες των κουκουλοφόρων. Ακόμα και να θεωρεί αυτές τις ιδέες ανώτερες και ευγενέστερες από τον φασισμό-ναζισμό ή από την πίστη στο Ιπτάμενο Μακαρονοτέρας. Οι διανοούμενοι της αριστεράς φρονούν, λόγου χάρη, ότι η 17η Νοέμβρη και ο διαρκώς προβεβλημένος κ. Κουφοντίνας έχουν «ιδέες» κι ότι εμείς οι μοχθηροί θέλουμε να του τις ξεριζώσουμε, να τον αναγκάσουμε να μετανοήσει. Μια ακόμα αριστερή πλάνη: μόνο τα «δικά τους παιδιά» ενδιαφέρονται για τις ιδέες των τρομοκρατών και των βανδάλων· εμείς οι υπόλοιποι πιστεύουμε απλούστατα στην ψυχιατρική.
Όποιος κραδαίνει επιδεικτικά τη «διαφορά» του από τους άλλους απορρίπτοντας, με εμφατικό και αντιφατικό τρόπο, την ίδια την πράξη της επικοινωνίας, κι όταν η προσωπική του αντίληψη έρχεται σε αντίθεση με την έννοια του προσώπου, οι ενέργειές του ζημιώνουν όλο το κοινωνικό σύνολο.
Η έννομη τάξη αποτελείται από πρόσωπα, όχι από μη-πρόσωπα.
Η απόκρυψη του προσώπου δεν συνιστά απλώς αποδοκιμαστέα κοινωνική συμπεριφορά ή διακινδύνευση της ασφάλειας· συνιστά αξιακή επίθεση εναντίον της δημοκρατίας· προσχώρηση του έξαλλου πλήθους σε ένα πλέγμα αξιών που υπονομεύει τους θεσμούς και την ποιότητα της ζωής.
Οι κουκουλοφόροι δεν είναι cool, ούτε καν με τον αμφίβολο τρόπο του Mάικ Τάιζον ή της Kιμ Καρντάσιαν που φοράνε φούτερ με κουκούλα
Είναι...
μη-πρόσωπα, είναι μη-πολίτες.
Είναι το αντίστοιχο του ανώνυμου που βυσσοδομεί στα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπονομεύοντας την ίδια τη δικτύωση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου