Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Η Τράπεζα της Αγγλίας διευκόλυνε τους Ναζί στην πώληση χρυσού

Καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση μιας επονείδιστης συμφωνίας μεταξύ κεντρικών τραπεζών βγαλμένη από τις πλέον σκοτεινές σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας και συγκεκριμένα από την αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου φαίνεται να έχει διαδραματίσει η Τράπεζα της Αγγλίας, καθώς τα αρχεία της φέρουν την Τράπεζα να έχει διευκολύνει τους Ναζί να πουλήσουν μέσω της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) τον χρυσό που είχαν αρπάξει κατά την εισβολή τους στην Τσεχοσλοβακία. 

Η υπόθεση έρχεται στο φως από τη δημοσιοποίηση ιστορικών εγγράφων της Τράπεζας της Αγγλίας στην ιστοσελίδα της, που αφορούν τις δραστηριότητές της την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου. Σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times τονίζει, μάλιστα, πως καθοριστικό στοιχείο στην αποκάλυψη είναι ότι η Τράπεζα επέλεξε να κωφεύσει στην πρόθεση της τότε κυβέρνησης της Βρετανίας να παγώσει την πώληση περιουσιακών στοιχείων της Τσεχοσλοβακίας και προτίμησε να εξυπηρετήσει την BIS και έμμεσα, έτσι, τους Ναζί.

Τα έγγραφα της Τράπεζας εμπλέκουν, μάλιστα, τον τότε διοικητή της, Μοντάγκου Νόρμαν, που εμφανίζεται να υπεκφεύγει σε σχετικές ερωτήσεις του τότε υπουργού Οικονομικών της Βρετανίας, Τζον Σάιμον. Το θέμα αφορά όγκο χρυσού που με σημερινά δεδομένα θα ήταν αξίας 841,6 εκατ. ευρώ και ο οποίος μεταφέρθηκε τον Μάρτιο του 1939 από την Κεντρική Τράπεζα της Τσεχοσλοβακίας στην BIS -τη γνωστή και ως κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζών- και τοποθετήθηκε σε λογαριασμό της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, της Reichsbank. Την εποχή εκείνη η Τράπεζα της Αγγλίας διατηρούσε στα θησαυροφυλάκιά της μεγάλο όγκο από τον χρυσό της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών. Είχαν, μάλιστα, προκληθεί αντιδράσεις στη χώρα όταν τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης αποκάλυψαν τον Μάιο του 1939 ότι η Τράπεζα της Αγγλίας διατηρούσε στα θησαυροφυλάκιά της το επίμαχο λάφυρο των Ναζί.

Σύμφωνα με την ιστορία της Τράπεζας της Αγγλίας, που συντάχθηκε από στελέχη της και ολοκληρώθηκε το 1950 αλλά δεν έχει δημοσιευθεί, η Τράπεζα ενέδωσε στις πιέσεις της BIS και προχώρησε σε πώληση του επίμαχου όγκου χρυσού χωρίς να περιμένει, ως όφειλε, την έγκριση της βρετανικής κυβέρνησης. Τα αρχεία αναφέρονται στη συνέχεια σε πωλήσεις χρυσού αξίας με σημερινά δεδομένα 503.000 ευρώ τον Ιούνιο του 1939 και μεταφορά χρυσού αξίας περίπου 480.200 ευρώ στη Νέα Υόρκη. Οι πωλήσεις προέρχονταν όμως από λογαριασμούς της BIS στους οποίους είχε καταχωρηθεί χρυσός που είχε μεταφερθεί στο Λονδίνο από την κεντρική τράπεζα της Γερμανίας. Τα αποκαλυπτικά έγγραφα καταδεικνύουν πως αυτή τη φορά η Τράπεζα ενημέρωσε σχετικά τον Βρετανό υπουργό Οικονομικών, που απάντησε ότι θα ζητήσει τη γνώμη των βασιλικών συμβούλων.

Υφιστάμενη, όμως, πιέσεις από την BIS, που επικαλείτο επικείμενες πληρωμές και επέμενε ότι τυχόν καθυστέρηση θα προκαλούσε προβλήματα, η Τράπεζα της Αγγλίας έσπευσε να πουλήσει τον χρυσό χωρίς να περιμένει τη γνωμοδότηση των βασιλικών συμβούλων. Οταν ο υπουργός Οικονομικών ζήτησε εγγράφως από τον διοικητή της Τράπεζας να ενημερωθεί για την τύχη του χρυσού της Τσεχοσλοβακίας, δεν έλαβε καμία εξήγηση. Στη γραπτή απάντησή του, που επίσης δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Τράπεζας, ο Μοντάγκου Νόρμαν αρκέσθηκε να αναφέρει πως η Τράπεζα διατηρούσε στα θησαυροφυλάκιά της χρυσό της BIS, του οποίου δεν μπορούσε να γνωρίζει την ακριβή προέλευση και επομένως δεν μπορούσε να ενημερώσει αν επρόκειτο για χρυσό της Τσεχοσλοβακίας.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ