Παραλογισμός ειδικοτήτων

Tου Αποστολου Λακασα

Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα έχει 110 ειδικότητες καθηγητών. Στην Βρετανία, οι ειδικότητες των εκπαιδευτικών είναι μόνο 28, ενώ αντίστοιχα μικροί είναι οι αριθμοί των ειδικοτήτων στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Δηλαδή, στην Ελλάδα υπάρχει σχεδόν τετραπλάσιος αριθμός ειδικοτήτων σε σχέση με την Ευρώπη. 

Ο παραλογισμός του ελληνικού συστήματος, που έχει ως αποτέλεσμα την τεράστια κατασπατάληση πόρων, καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι οι περισσότερες ειδικότητες εντάσσονται στην τεχνολογική εκπαίδευση. Στον σχετικό κατάλογο περιλαμβάνονται οι Φυσιογνώστες, οι Γιατροί - Οδοντίατροι, οι Επισκέπτες Υγείας, οι της Κοπτικής - Ραπτικής, οι Μηχανοσυνθέτες Αεροσκαφών...

Το παράδοξο είναι ότι όλες αυτές οι ειδικότητες άρχισαν να μπαίνουν στην τεχνολογική εκπαίδευση, επειδή η ελληνική πολιτεία δήλωσε ότι επιδιώκει να αναβαθμίσει την τεχνολογική εκπαίδευση. Ετσι, άρχισε να συσσωρεύει επαγγελματικές ειδικότητες με τους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς, εκτιμώντας ότι οι απόφοιτοι γυμνασίου θα επιλέξουν την τεχνολογική εκπαίδευση. Οι μαθητές όμως δεν... έτρεξαν. Μάλιστα, από το 2006 οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Λυκείων μπορούν να εισάγονται μέσω των πανελληνίων εξετάσεων όχι μόνο στα ΤΕΙ, αλλά και στα πανεπιστήμια. Φέτος όμως, οι υποψήφιοι από τα Επαγγελματικά Λύκεια αυτής της κατηγορίας ήταν μόλις 372, με αποτέλεσμα η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας να δηλώσει ότι αυτή η επιλογή απέτυχε. Την ίδια στιγμή, ποιος πιστεύει ότι η Ελλάδα διαθέτει μία σοβαρή τεχνολογική εκπαίδευση, την οποία επιλέγουν οι απόφοιτοι λυκείου όχι μόνο επειδή δεν θέλουν να εισαχθούν στα ΑΕΙ (είναι δεδομένο ότι μπορούν μετά την κατάργηση της βάσης του 10 και την πτώση του ορίου στο 0,9), αλλά επειδή θέλουν να μάθουν καλά μια επαγγελματική τέχνη;

Ακόμη όμως και εάν μέναμε στις καλές προθέσεις των ηγεσιών του υπουργείου Παιδείας τις τελευταίες δεκαετίες, παραμένει το ερώτημα εάν στη φάση του στρατηγικού σχεδιασμού έπρεπε να δημιουργηθούν τόσες πολλές ειδικότητες. Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, κάθε εκπαιδευτικός πρέπει να μπορεί να καλύψει ένα φάσμα τριών, ομοειδών θεματικών πεδίων. Ετσι, και λόγω της χαμηλής ζήτησης αρκετών ειδικοτήτων απ’ όσες διαθέτει η ελληνική τεχνολογική εκπαίδευση, σήμερα υπάρχουν εκπαιδευτικοί που πλεονάζουν, χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο εργασίας.

Πίσω απ’ όλα αυτά, η ουσία είναι ότι τις προηγούμενες δεκαετίες ο δημόσιος τομέας και, κυρίως, η εκπαίδευση που αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι του, δημιούργησε περιττές ανάγκες για να απορροφήσει, στο πλαίσιο του πελατειακά δομημένου πολιτικού συστήματος, όσο περισσότερους αποφοίτους ΑΕΙ. 

Τώρα πια, που ήλθαν οι μέρες των περιορισμένων προσλήψεων, το υπουργείο επιδιώκει να εξορθολογίσει το σύστημα αναζητώντας εκπαιδευτικούς να υπηρετήσουν μια νέα φιλοσοφία.