Ποιος θα σώσει τον Ομηρο;

Tου Σπυρου Γιανναρα

Κάθε αρχή (σχολικής χρονιάς) και δύσκολη, όχι μόνο στην Ελλάδα. Η νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, που ετέθη σε ισχύ από χθες στη Γαλλία, προκαλεί μεγάλες αντιδράσεις. Η αρχή έγινε τον περασμένο Ιούλιο, μετά την παραίτηση 20 εκ των 30 μελών της εξεταστικής επιτροπής των εξετάσεων για την απόκτηση άδειας διδασκαλίας αρχαίων γλωσσών σε γυμνάσια και λύκεια της Γαλλίας, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την κατάργηση της εξέτασης στα εν λόγω μαθήματα.

«Πέρασε, απ’ ό,τι φαίνεται, από τα χέρια μας η τελευταία γενιά καθηγητών Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών», ανέφεραν με πίκρα οι εξεταστές του CAPES Κλασικής Φιλολογίας.  

«Aπό τον ερχόμενο Νοέμβριο θα έχουμε ένα νέο απαστράπτον εξεταστικό σύστημα (CAPES) χωρίς Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά. Τέρμα οι αναλύσεις αποσπασμάτων του Βιργιλίου, του Σενέκα, του Κικέρωνα, του Ευριπίδη, του Αισχύλου ή του Πλάτωνα. Και στα γραπτά η μετάφραση περιορίζεται σε λίγες αράδες», επισημαίνουν σε επιστολή που απηύθυναν στον υπουργό Παιδείας Λικ Σατέλ, η οποία δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες Le Monde και L’Humanit

Η μεταρρύθμιση δεν άγγιξε στους υπόλοιπους τομείς τα βασικά μαθήματα που επιτρέπουν την αξιολόγηση του υποψηφίου στον τομέα που προορίζεται να διδάξει, παρά μόνο στα φιλολογικά μαθήματα. 

«Νιώθουμε σαν είδος υπό εξαφάνιση και ανησυχούμε για το μέλλον των αρχαίων γλωσσών, τις οποίες το 2009 επέλεξαν να διδαχθούν 500.000 Γάλλοι μαθητές», υπογραμμίζει σε πρόσφατο άρθρο ομάδα φιλολόγων. 

Οι εξεταστές εκφράζουν φόβους ότι οι επόμενες γενιές θα είναι ανίκανες να διαβάσουν ένα αρχαίο κείμενο, αλλά και να καταλάβουν μεγάλους λογοτέχνες ακόμα και του 20ού αιώνα, το έργο των οποίων «πατάει» στα κλασικά κείμενα.  

Σε μια εποχή που τα γαλλικά πανεπιστήμια δημιουργούν ειδικά εντατικά τμήματα για την αναπλήρωση των αβυσσαλέων κενών των φοιτητών στην ορθογραφία και στη γραμματική (πολλοί απόφοιτοι λυκείου γράφουν «φωνητικά» τα γαλλικά), η ραγδαία υποβάθμιση των Αρχαίων και των Λατινικών στερεί στους Γάλλους τη δυνατότητα να μάθουν σε βάθος τη γλώσσα τους, υποστηρίζουν οι καθηγητές. Αλλά όπως ανέφερε εκπρόσωπος του υπουργείου, ποιος θα κατέβει ποτέ στον δρόμο για να σώσει τον Ομηρο ή τον Τάκιτο από την εξαφάνιση;