In the early 2000s, a group of early PayPal employees and founders came to be known as the “PayPal Mafia”. This group of men came to dominate Silicon Valley.
— Loewen Cavill (@loewenkc) March 8, 2024
Over two decades later, there’s a new mafia that’s quietly emerging — except this time, it’s women who are leading… pic.twitter.com/XIRRecgn5W
Toυ Ηλία Μαγκλίνη
Δύο αξιοσημείωτα αντικείμενα υπήρχαν στα γραφεία της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πληρωμών PayPal:
Το πρώτο ήταν ένας ηλεκτρονικός πίνακας, ο αποκαλούμενος «Δείκτης Παγκόσμιας Κυριαρχίας», που μετρούσε τους καθημερινούς χρήστες της πλατφόρμας.
Το δεύτερο ήταν ένα μπάνερ με τις εξής λέξεις: «Memento Mori». Στα λατινικά, αυτό σημαίνει «Να θυμάσαι πως θα πεθάνεις».
Ενδιαφέρον το ότι στα γραφεία ενός τέτοιου εταιρικού και τεχνολογικού κολοσσού υπήρχε αναρτημένο ένα μπάνερ φιλοσοφικού χαρακτήρα.
Μάλλον όμως δεν είχε κάποια επίδραση στο προσωπικό. Συνήθως, μια τέτοια στάση ζωής σε κάνει πιο στωικό, νηφάλιο. Οσοι πέρασαν όμως από την εταιρεία τη θυμούνται σαν αρένα – «μια εταιρεία δημιουργική και αμείλικτα εξαντλητική», γράφει ο Τζίμι Σόνι, συγγραφέας του βιβλίου «Οι ιδρυτές. Η ιστορία της PayPal και των επιχειρηματιών που άλλαξαν για πάντα τη Σίλικον Βάλεϊ» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής, εκδ. Ψυχογιός).
Ο Σόνι περιγράφει μια υπάλληλο στην πρώτη της ώρα στην εταιρεία: στα δεξιά της βλέπει μια τεράστια στοίβα Tylenol (παυσίπονα και ηρεμιστικά μαζί) και από την άλλη, μια συνάδελφό της να φωνάζει στον άνδρα της στο τηλέφωνο «Μη με περιμένεις απόψε, γι’ αυτό σταμάτα να με ρωτάς».
Ο Σόνι έχει άλλη άποψη για τη σημασία του μπάνερ: «Τα στελέχη της PayPal ή θα κατακτούσαν τον κόσμο ή θα πέθαιναν προσπαθώντας».
Συχνά, στην πορεία της εταιρείας, πλησίασαν σοβαρά στο να πάθουν το δεύτερο…
Το βιβλίο του Σόνι (βραβευμένου συγγραφέα στις ΗΠΑ και βιογράφου του Κλοντ Σάνον, από τους πρωτεργάτες της πληροφορικής) ξεκινάει με μια συνάντηση στο σαλόνι ενός από τους ιδρυτές της PayPal, του Ελον Μασκ το 2019. Υποτίθεται ότι θα περνούσαν μία ώρα μαζί· πέρασαν κάτι περισσότερο από τρεις. Οι ιστορίες του Μασκ γύρω από την PayPal δεν είχαν τελειωμό.
Το εκπληκτικό είναι ότι οι περίφημοι ιδρυτές της (ο Μασκ αλλά και οι Μαξ Λέβτσιν, Πίτερ Τιλ κ.ά.) ήταν παιδιά όταν μπήκαν σε αυτή την περιπέτεια: εικοσάρηδες που μόλις είχαν τελειώσει τις σπουδές τους. Τους περισσότερους τους γνωρίζουμε από όσα κατάφεραν αφού πούλησαν την εταιρεία (όπως τον Μασκ).
Κι ωστόσο, τα «παιδιά» αυτά δεν είχαν μονάχα θαυμαστές, αλλά και εχθρούς: «μια μικρή ομάδα ελευθεριστών τεχνο-ουτοπιστών που συγκεντρώνει στα χέρια της πρωτοφανή για τα ιστορικά δεδομένα δύναμη». Η αξία της PayPal σήμερα ανέρχεται στα 300 δισ. δολάρια περίπου· το 2001 η eBay την είχε αγοράσει έναντι 1,5 δισ. δολαρίων…
Τους αποκάλεσαν «μαφία».
«Είναι προσβολή για τη μαφία να μας αποκαλούν έτσι», είχε πει αστειευόμενος ο Τζον Μαλόι, ένα από τα πρώτα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. «Η μαφία είναι πολύ πιο οργανωμένη απ’ ό,τι ήμαστε τότε εμείς».
Το βιβλίο του Σόνι είναι ένα συναρπαστικό χρονικό μιας εταιρείας αλλά και μιας εποχής – της δικής μας εποχής.
Οι δυσαρμονίες που γεννούν καινοτομίες
«Η δημιουργία της PayPal είναι μία από τις απίστευτες ιστορίες της εποχής της ραγδαίας εξάπλωσης του διαδικτύου», γράφει ο Τζίμι Σόνι
Ο Σόνι γράφει πως η PayPal στη σημερινή της μορφή προέκυψε από τη συγχώνευση δύο εταιρειών.
Η μία ήταν η Fieldlink (μετέπειτα Confinity) που ιδρύθηκε το 1998 από δύο αγνώστους τότε, τους Μαξ Λέβτσιν και Πίτερ Τιλ. Η εταιρεία δημιούργησε την υποδομή που συνέδεσε τα χρήματα με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ονομάζοντάς την «PayPal». Οι πρώτοι πελάτες ήταν οι χρήστες της πλατφόρμας δημοπρασιών eBay.
Την ίδια περίοδο, ο Ελον Μασκ ξεκινούσε την X.com, «εταιρεία που επίσης έδινε τη δυνατότητα στους χρήστες να στέλνουν χρήματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου».
Οι δύο εταιρείες κονταροχτυπήθηκαν για το μερίδιο αγοράς στην πλατφόρμα της eBay. Αντιλαμβανόμενες όμως ότι είχαν μπει σε μια τροχιά αλληλοεξόντωσης, ξύπνησε μέσα τους το πολύ ισχυρό ένστικτο αυτοσυντήρησης και επέλεξαν μια «βίαιη» συγχώνευση.
Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερα χρόνια και η νέα εταιρεία να επιβιώσει από την έκρηξη της «φούσκας» των εταιρειών τεχνολογίας, «τις έρευνες πολιτειακών εισαγγελέων και την προσπάθεια απομίμησης της υπηρεσίας της από έναν από τους επενδυτές της».
Την ίδια στιγμή, περισσότερες από δέκα άλλες εταιρείες εισήλθαν στο πεδίο των ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ, από την άλλη, οι «παραδοσιακοί» παίκτες (Visa, Mastercard, πανίσχυρες τράπεζες) την πίεζαν σε μια προσπάθεια να διεισδύσουν και αυτές σε αυτόν τον «νέο, θαυμαστό κόσμο».
Αλλά ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για τα στελέχη της PayPal ήταν η επιθετικότητα της eBay, στην πλατφόρμα δημοπρασιών της οποίας αναδείχθηκε. «Ετσι», εξηγεί ο Σόνι, «η eBay θα προχωρούσε στην εξαγορά και στο λανσάρισμα της δικής της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πληρωμών προκειμένου να εκθρονίσει την PayPal…».
Κι όμως, η PayPal όχι μόνον επιβίωσε, αλλά κατόρθωσε να υπερπηδήσει όλα τα εμπόδια και, παρά τη χασούρα δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, μπήκε στο χρηματιστήριο, η πρώτη που το κατάφερε μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Την ίδια χρονιά, το 2001, ακολούθησε η εξαγορά της από την eBay έναντι 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Το δύσκολο δεν ήταν να τη δημιουργήσουμε, λέει ο Μασκ στον Σόνι.
Το δύσκολο ήταν να την κρατήσουμε ζωντανή.
«Πράγματι», σχολιάζει ο συγγραφέας, «είκοσι χρόνια μετά η PayPal μπορεί να υπερηφανεύεται για κάτι σπάνιο για εταιρεία εκείνης της εποχής: το γεγονός ότι υπάρχει ακόμη. Τελικά, η eBay προχώρησε σε ανεξαρτητοποίηση της PayPal, που πλέον είναι μία από τις ισχυρότερες εταιρείες του πλανήτη, με αξία που ανέρχεται περίπου στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια».
Αλλά κάθε εταιρεία είναι οι άνθρωποί της. Και η ιδιαιτερότητα της PayPal είναι ότι «δεν υπάρχει ένας κεντρικός ήρωας ή ηρωίδα».
Το άλλο εκπληκτικό είναι ότι...
στην PayPal, «η δυσαρμονία γεννούσε καινοτομίες».
Ο δεκάχρονος Μαξ Λέβτσιν κοιμόταν ανέμελος στο κρεβάτι του στην Ουκρανία, όταν τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 έγινε κάτι που του άλλαξε τη ζωή, όπως και της οικογένειάς του, αν όχι και ολόκληρης της χώρας στην οποία είχε γεννηθεί, ακόμη και της Ευρώπης: το Τσερνόμπιλ.
Τη μοιραία εκείνη νύχτα, μας πληροφορεί ο Τζίμι Σόνι στο «Οι ιδρυτές. Η ιστορία της PayPal και των επιχειρηματιών που άλλαξαν για πάντα τη Σίλικον Βάλεϊ» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής, εκδ. Ψυχογιός), ο Μαξ βρισκόταν περίπου 150 χλμ. από το σημείο της έκρηξης.
Τον ξύπνησαν αχάραγα και τον φόρτωσαν μαζί με τον αδελφό του στο τρένο. Εκεί, τον έλεγξαν για ραδιενέργεια.
Οταν ο μετρητής Γκάιγκερ κατέβηκε στο ένα του πόδι χτύπησε δυνατά. Αλλά ήταν μονάχα ένα αγκάθι τριανταφυλλιάς που είχε καρφωθεί στο παπούτσι του.
Η ανατροπή αυτή άλλαξε πολλά, αλλά όχι τη μία και μοναδική σταθερά της ζωής του: τη μανία του με τους υπολογιστές, που είχε στείλει το σοβιετικό κράτος στη μητέρα του για να ελέγχει τη διατροφική ασφάλεια του ψωμιού που παρήγε η Ουκρανία και έγιναν το αγαπημένο του παιχνίδι.
Σύντομα ο Μαξ έγραφε στοιχειώδη προγράμματα. «Αυτή η ιδέα ότι μπορείς να πεις σε μια μηχανή να κάνει πράγματα στο μέλλον τα οποία θα μάθεις μεταγενέστερα ήταν αποκάλυψη», θα αναφέρει αργότερα.
Αλλά υπήρχε ένα πρόβλημα: ήταν Εβραίος. Ενα πρωί ο πατέρας του βρήκε βαμμένο στην πόρτα τους ένα Αστέρι του Δαβίδ. Για να πετύχει σε κορυφαίο πανεπιστήμιο θα έπρεπε να αποφοιτήσει πρώτος στο λύκειό του, του είπαν οι γονείς του.
Αυτό που δεν ήξερε ήταν ότι η KGB παρακολουθούσε τον πατέρα του.
Η γιαγιά του, από την πλευρά της μητέρας του, μια αγέρωχη καρκινοπαθής που δεν έλεγε να πεθάνει, με σπουδές αστροφυσικής στο ενεργητικό της, κατέθεσε αίτηση χρηματοδότησης σε έναν εβραϊκό οργανισμό μετανάστευσης. Προορισμός η Αμερική. «Ηταν ένα από τα τρελά εκείνα χρόνια που γνώριζα για δώδεκα μήνες ότι θα φύγουμε από τη χώρα, αλλά δεν μπορούσα να το πω σε κανέναν», θυμάται ο Λέβτσιν.
Το 1991, χρονιά κατάρρευσης της ΕΣΣΔ, η οικογένεια έφτασε στο Σικάγο. Ο Μαξ γράφτηκε στην ομάδα σκακιού του νέου του σχολείου, στη λέσχη πληροφορικής, ενώ έπαιζε κλαρινέτο στη σχολική μπάντα μαζί με τον φίλο του και αργότερα συνάδελφό του στην PayPal, τον Ερικ Κλάιν, που έπαιζε τρομπόνι.
Κάπως έτσι έγινε η αρχή για τον κατοπινό συνιδρυτή της PayPal. Μέσα σε επτά χρόνια είχε δημιουργήσει ένα πρώτο πρόγραμμα στον υπολογιστή του, που είχε ξεπουλήσει και ετοίμαζε τις βαλίτσες του από το Ιλινόι για την Καλιφόρνια. «Ηταν τα πρώτα βήματα ενός επιχειρηματικού ταξιδιού, που θα άλλαζε για πάντα τον ψηφιακό κόσμο», γράφει ο Σόνι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου