Toυ ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
Οι εκλογές στις ΗΠΑ είναι οι πιο κρίσιμες εδώ και δεκαετίες τόσο για το μέλλον της ίδιας της χώρας μετά από μια περίοδο έντονου διχασμού και πόλωσης και απώλεια προσανατολισμού, αλλά και για την Παγκόσμια Τάξη, καθώς από την έκβαση τους θα εξαρτηθεί εάν οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να καλύψουν το κενό που άφησε η όλο και μεγαλύτερη υποχώρηση τους από τα διεθνή πράγματα την τελευταία δεκαετία.
Για την Ελλάδα η οποία βιώνει την πιο δύσκολη περίοδο στις σχέσεις της με την Τουρκία μετά το 1974, το αποτέλεσμα των εκλογών αναμένεται με αγωνία.
Ήδη η πρωτοφανής επιθετικότητα που εκδηλώνεται από την Τουρκία και το ξεδίπλωμα όλης της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας από τον Καύκασο μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο και την Αφρική ,συνδέθηκε με το κενό που έχει αφήσει στα διεθνή πράγματα ,η εσωστρέφεια της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ που ξεκίνησε στην δεύτερη θητεία Ομπάμα και κορυφώθηκε με την θητεία Τραμπ.
Το « Make America Great Again» δεν αφορούσε μόνο την οικονομία και την ύψωση τειχών για τους ξένους μετανάστες από τις γειτονικές χώρες της Λατινικής Αμερικής ή την επιβολή δασμών στα προϊόντα χωρών εταίρων και συμμάχων των ΗΠΑ. Μαζί με το σύνθημα για την επιστροφή των Αμερικανών στρατιωτών στην «πατρίδα», τα κηρύγματα για την ανάγκη να ασχοληθούν οι ίδιοι οι ευρωπαίοι με την άμυνα τους και να «πληρώσουν» γι’ αυτή, λειτούργησαν καταλυτικά για την δημιουργία διατλαντικού ρήγματος και για αυτή την υποχώρηση των ΗΠΑ από τον ρόλο που οφείλει να έχει μια υπερδύναμη στην διεθνή σκηνή.
Το κενό επιχειρείται να καλυφθεί συνήθως από επεκτατικές μικρές η μεσαίου μεγέθους δυνάμεις και από φιλόδοξους και αλαζονικούς ηγετες που διεκδικούν ηγετικό περιφερειακό ρόλο. Και αυτό το ζήσαμε στην Ανατολική Μεσόγειο..
Ο μεγαλύτερος σήμερα εφιάλτης για την διεθνή κοινότητα αλλά και για την Ελλάδα είναι το σενάριο της ακυβερνησίας στην Ουάσιγκτον.
Ένα σενάριο που δεν είναι εντελώς απίθανο πλέον όταν ο απερχόμενος πρόεδρος Ντ.Τραμπ δηλώνει ότι «θα έχει τους δικηγόρους του έτοιμους το βράδυ των εκλογών» και όταν πολλές φορές έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα αμφισβητήσει την επιστολική ψήφο…
Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί αυτό το σενάριο, ο Ερντογάν θα θεωρήσει ότι έχει πλέον εξασφαλισμένη την ατιμωρησία για να προχωρήσει στο μικρό διάστημα που θα έχει στην διάθεση του για να επιβάλει τετελεσμένα. Και το διάστημα αυτό της αβεβαιότητας δεν θα υπάρχει κανένας στην Ουάσιγκτον ούτε στον Λευκό Οίκο ,ούτε στην ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ,για να σηκώσει το τηλέφωνο σε μια έκκληση για πυροσβεστική παρέμβαση στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο και συγκράτηση του αχαλίνωτου Τ.Ερντογάν.
Ούτε όμως η επανεκλογή του Ντ. Τράμπ, αντιμετωπίζεται θετικά από την Αθήνα.. Η εκτίμηση είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος σε μια δεύτερη θητεία την οποία θα έχει κερδίσει μόνος του, απέναντι σε ένα «κατεστημένο» να τον πολεμά, θα τον κάνει ακόμη πιο αλαζονικό και «αντισυστημικό», με απρόβλεπτες και αντισυμβατικές συμπεριφορές και πολιτικές.
Και η προσωπική φιλία του και ο «θαυμασμός» του για τον Τ. Ερντογάν θα μπορεί πλέον να εκδηλωθεί χωρίς αναστολές και χωρίς τις ενστάσεις της γραφειοκρατίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου.
Η Αθήνα τόσο με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ οσο και με την κυβέρνηση της ΝΔ, έχει κάνει σαφή επιλογή για συμπόρευση με τις ΗΠΑ, τόσο με την συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας όσο και με την υιοθέτηση από τη αμερικανική κυβέρνηση της νομοθεσίας East Med Act, που προβλέπει εταιρική στρατηγική σχέση και με την Ελλάδα και την Κύπρο...
Η επιστολή του Μ.Πομπέο στον Ν.Δένδια λίγο πριν τις αμερικανικές εκλογές, απευθύνεται φυσικά και στο θυμικό των Ελληνοαμερικανών ψηφοφόρων που μεγάλο μέρος του στήριξε Τραμπ στις προηγούμενες εκλογες αλλά «κλονίζεται» από την φιλοτουρκική στάση του.
Η επιστολή (αν και το περιεχόμενο της δεν έχει δοθεί στην δημοσιότητα, παρά μόνο η περιγραφή του από ελληνικές διπλωματικές πηγές)είναι θετική για τα ελληνικά συμφέροντα, εκφράζει το γενικότερο κλίμα που υπάρχει στην αμερικανική γραφειοκρατία εναντίον της αποσταθεροποιητικής πολιτικής που ακολουθεί ο Τ.Ερντογάν, αλλά δεν δεσμεύει σε τίποτα την επόμενη κυβέρνηση πολύ περισσότερο εάν δεν παραμείνει ο κ.Πομπέο στην θέση του υπουργού εξωτερικών .
Ο Τζ. Μπάιντεν γνωρίζει καλά τα ελληνοτουρκικά ,καθώς στην πολιτική του πορεία πολλές φορές έχει βρει στηρίγματα στην ελληνοαμερικανική κοινότητα. Επιφυλακτικός με την Τουρκία, αρνητικός απέναντι σε αυτή την πολιτική μικρομεγαλισμού που ακολουθεί ο ηγέτης της ,υποστηρικτής στο παρελθόν της προοπτικής αυτοδιάθεσης των Κούρδων αλλά και της δίκαιης λύσης του Κυπριακού , δεν είναι η καλύτερη επιλογή για την Τουρκία και τον Τ.Ερντογάν.
Φυσικά κανένας Αμερικανός Πρόεδρος δεν πρόκειται να προσφέρει λύση «τιμής ένεκεν» στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας με την Τουρκία. Όμως υπάρχουν προσδοκίες ότι μια κυβέρνηση Δημοκρατικών θα μπορέσει να δημιουργήσει αναχώματα στην επεκτατική αυτή πολιτική του Τ.Ερντογάν, η οποία θα συγκρούεται με τις επιδιώξεις της πιο εξωστρεφούς εξωτερικής πολιτικής που πρεσβεύουν οι Δημοκρατικοί.
Χωρίς να μπορεί να αποκλειστούν οι εμπλοκές, από τις γνωστές εμμονές των προοδευτικών Αμερικανών περί «μετριοπαθούς Ισλάμ» που πρεσβεύει ο κ.Ερντογάν σε αντίθεση με τις πιο συντηρητικές αναγνώσεις του φαινομένου του τουρκικού εθνικοϊσλαμισμού από την τωρινή γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και των Think Tanκ που συνδέονται με αυτήν.
Πάντως οι επικεφαλής σύμβουλοι του Τζ. Μπάιντεν στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής φαίνεται να είναι στενά συνδεδεμένοι με το Ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ αλλά και με την ισραηλινή κυβέρνηση . Και αυτό προσφέρει μια δικλείδα ασφαλείας καθώς η συνεργασία της Ελλάδας με το Ισραήλ έχει πλέον στρατηγικό χαρακτήρα.
Όμως κανείς στην Αθήνα δεν θα μπορέσει να «κοιμηθεί ήσυχος» το επόμενο διάστημα.
Καθώς...
είτε στο ακραίο σενάριο της ακυβερνησίας στις ΗΠΑ είτε στο ενδεχόμενο καθαρής ανάδειξης νέου προέδρου, o Ταγίπ Ερντογάν θα έχει ένα διάστημα δύο τουλάχιστον μηνών, να παίξει σε «ελεύθερο» όπως πιστεύει γήπεδο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου