ΠΡΟΣΩΠΑ: Ο ποιητής του χόρτου

Του Μιχάλη Τσιντσίνη

Στην πλατεία του Σαν Μαρτίν, σε μία από τις γειτονιές που το Μπουένος Αϊρες θυμίζει Παρίσι, έχει στηθεί ένα κενοτάφιο για τους πεσόντες στις Μαλβίνες. Ετσι λένε οι Αργεντινοί τα νησιά που ο υπόλοιπος κόσμος έμαθε να ονομάζει Φόκλαντς.
 
Στην πλατεία αυτή, λίγα βήματα από το διαμέρισμα όπου έζησε τα τελευταία του χρόνια, έκανε την απογευματινή βόλτα του ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Σε ένα ποίημα που της αφιέρωσε νιώθει –«νιώθει», γιατί πλέον δεν έβλεπε– την πλατεία το σούρουπο να του ανοίγεται «σαν τον θάνατο, σαν τον ύπνο».
 
Για εκείνους τους νεκρούς στις Μαλβίνες, ο κοντός και στραβοκάνης μπουκαδόρος πήρε αναίμακτη εκδίκηση το 1986. Αναίμακτη αλλά λυσσασμένη, με νύχια και με δόντια, με χέρια και με πόδια – κυριολεκτικά.
 
Στην άλλη γειτονιά, την Μπόκα, που βρίσκεται στην μπούκα –το εκβάλλον στόμα– του ποταμού, ο Μαραντόνα δεν θαυμάζεται απλώς. Λατρεύεται. Η μορφή του δεσπόζει σε εικόνες, σε τσικνισμένες κορνίζες μέσα στις παρίγιας – τα μπριζολάδικα· σε τοιχογραφίες στους δρόμους· ακόμη και σε αυτοσχέδιους ανδριάντες.
 
Ο Μαραντόνα δεν είχε τα εργαλεία του Μπόρχες. Η δική του τέχνη δεν ήταν υποτελής στο νόημα. Δεν υπάκουε καν στις νόρμες του ίδιου του παιχνιδιού, στο πλαίσιο του οποίου υποτίθεται ότι ξεδιπλωνόταν.
 
Ο ποιητής του χόρτου είχε στη διάθεσή του μόνο αυτό το βραχύ, κακοχυμένο σαρκίο, στο οποίο όμως φώλιαζε ένα απαράμιλλο χορευτικό χάρισμα. Ή περίπου χορευτικό.
 
Μόνο αλληγορικά μπορεί κανείς να δοκιμάσει να ορίσει την ικανότητά του να φρενάρει τρέχοντας χωρίς να σταματάει – να επιβραδύνει ανεπαίσθητα, μόνο για να αλλάξει λίγο κατεύθυνση και να προσπεράσει τους αντιπάλους του σαν να ήταν βιδωμένοι στο χώμα. Ναι, είχε βάλει και χέρι. Αλλά το σύνολο της επίδοσής του σε εκείνο το αλησμόνητο ματς δικαίωσε και την κλοπή ως μία εκ των καλών τεχνών.
 
Στο τέλος σε υποχρέωνε να θαυμάσεις το ανοσιούργημα του πρώτου γκολ εξίσου με το αριστούργημα του δεύτερου. Σε υποχρέωνε να μην μπορείς να φανταστείς το ένα χωρίς το άλλο: η συνάφειά τους ήταν κρυμμένη στη ριζοσπαστική ασέβεια προς τους κανόνες. Οχι μόνο τους θετούς κανόνες της ποδόσφαιρας που απαγορεύεται να την πιάνεις· αλλά και τους ίδιους τους φυσικούς κανόνες της βαρύτητας, τους οποίους αψήφησε για να υπερκεράσει αύτανδρη την κακομοίρα, την αποικιοκρατική Αγγλία.
 
Ο Μαραντόνα ήταν ανεξήγητος και αφόρητος πρωτίστως για τον εαυτό του. Δεν μπόρεσε να οικονομήσει το χάρισμά του. 

Τα τρόπαια και το όνομα που έκανε χάρη στα τρόπαια αποδείχθηκαν...

 

 πολύ βαριά για τους ώμους του.
 
Λογικό. Κανένας άνθρωπος δεν θα άντεχε να σηκώσει έναν θεό.