«Tank Man»: ανώνυμος και γενναίος Ενας ψηλός άνδρας που στέκεται μόνος στη μέση του δρόμου φορώντας ένα λευκό πουκάμισο και κρατώντας δύο σακούλες, μία στο κάθε χέρι, προτάσσει το σώμα του και πετυχαίνει να σταματήσει μία ολόκληρη φάλαγγα από άρματα μάχης. Πρόκειται για μία από τις πιο διάσημες φωτογραφίες στην ιστορία των επαναστάσεων, και όμως κανείς δεν γνωρίζει με σιγουριά το όνομα αυτού του ανθρώπου. Τον αποκαλούν «Tank Man» ή ο «άγνωστος διαδηλωτής». Ηταν 5 Ιουνίου 1989. Περαστικοί τον απομάκρυναν από τα τανκς. Εκτοτε η τύχη του αγνοείται. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι εκτελέστηκε μερικές ημέρες ή μήνες αργότερα. Αλλοι υποστηρίζουν ότι είναι ζωντανός και κρύβεται στην κινεζική ενδοχώρα
Είκοσι πέντε χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τότε που ο κινεζικός στρατός εφόρμησε στην περιοχή της πλατείας Τιενανμέν στο Πεκίνο για να καταστείλει ένα από τα ογκωδέστερα ειρηνικά φιλοδημοκρατικά κινήματα στην Ιστορία.
Η επιχείρηση του κομμουνιστικού καθεστώτος χαρακτηρίστηκε από «επιτυχία»: εκατοντάδες άνθρωποι, ίσως και χιλιάδες, σκοτώθηκαν ή φυλακίστηκαν και μερικές δεκάδες εκτελέστηκαν αργότερα. Μια αδικαίωτη γενεά κινέζων φοιτητών που τόλμησε να ονειρευτεί κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες πνίγηκε στο αίμα. Ποια είναι σήμερα η κληρονομιά που άφησαν πίσω τους τα δραματικά γεγονότα στην «Πύλη της Ουράνιας Γαλήνης»;
«Η καταστολή του κινήματος στην πλατεία Τιενανμέν ήταν το μήνυμα του κόμματος προς τον κινεζικό λαό ότι δεν θα ανεχόταν καμία αυθόρμητη πολιτική δραστηριότητα, ούτε καν από μια ειρηνική πατριωτική νεολαία που επιθυμούσε πραγματικά να βελτιώσει τη χώρα της και όχι να ρίξει την κυβέρνηση» λέει μιλώντας η Ροβίνα Χε, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «Tiananmen Exiles: Voices of the Struggle for Democracy in China» (Οι Εξόριστοι της Τιεναμνέν: Φωνές για τον Αγώνα για τη Δημοκρατία στην Κίνα). Και προσθέτει: «Είπαν στους Κινέζους: κάντε λεφτά, μείνετε μακριά από την πολιτική».
Ολα ξεκίνησαν στις 15 Απριλίου 1989, με τον θάνατο του μεταρρυθμιστή πρώην ηγέτη Χου Γιάο Μπανγκ. Μία ημέρα μετά, ομάδα φοιτητών διοργάνωσε μικρή διαδήλωση ζητώντας από την κυβέρνηση να επανεξετάσει την πολιτική του κληρονομιά. Μία εβδομάδα αργότερα, περίπου 100.000 φοιτητές διαδήλωναν στην πλατεία Τιενανμέν. Μέχρι την μοιραία 4η Ιουνίου κάποιοι υπολογίζουν ότι το πλήθος έφτασε ακόμη και το ένα εκατομμύριο. Το κίνημα δεν ήταν αποκρυσταλλωμένο και παρουσίαζε εγγενείς αντιφάσεις - το βασικό αίτημά του ήταν όμως καθολικό: περισσότερες δημοκρατικές ελευθερίες σε μια περίοδο που ακόμη και η Σοβιετική Ενωση βίωνε τον απόηχο της Περεστρόικα του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Ηταν αυτός ο τρόπος με τον οποίον κατάφερε το Κομμουνιστικό Κόμμα να επιβιώσει έπειτα από ένα τόσο σημαντικό γεγονός; ρωτήσαμε τον Τζεφ Γουάσερστρομ, καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιρβάιν στην Καλιφόρνια, ειδικό στην κινεζική Ιστορία και συγγραφέα του βιβλίου «China in the 21st Century: What Everyone Needs to Know» (Η Κίνα στον 21ο αιώνα: Ολα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε). «Το Κομμουνιστικό Κόμμα ξεπέρασε τις προσδοκίες επιβίωσής του για πολλούς λόγους. Προσάρμοσε τις πολιτικές του με πολλούς τρόπους αλλά επωφελήθηκε και από τα προβλήματα στον υπόλοιπο κόσμο» μας εξηγεί.
Και καταλήγει: «Ο ένας λόγος είναι ότι λέει στον λαό του ότι υπό την εξουσία του η Κίνα έγινε πιο πλούσια και ισχυρή χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ενας άλλος λόγος είναι ότι υποστηρίζει πως αν δεν έχει τον ίδιο τον έλεγχο η χώρα θα διολισθήσει στο χάος. Και σε αυτό βοήθησε η τύχη πολλών πρώην κομμουνιστικών κρατών, όπως η πρώην Γιουγκοσλαβία».
Τζέιμς Κάρτερ «Η ανάπτυξη δεν θα συνεχισθεί χωρίς δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις»
«Η Κίνα σήμερα είναι ένα μεγαλύτερο κλουβί με πιο χοντρά κάγκελα» λέει ο Τζέιμς Κάρτερ, καθηγητής Ασιατικών Σπουδών και ειδικός στην κινεζική πολιτική στο Πανεπιστήμιο Σεντ Τζόσεφ των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η οικονομική ανάπτυξη έβαλε στην άκρη την ανάγκη για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις;
Πόσο επηρέασαν τα γεγονότα στην πλατεία Τιενανμέν την κοινωνικοπολιτική πορεία της Κίνας αλλά και τις επιδόσεις της στα ανθρώπινα δικαιώματα;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου