ΤΟΥΡΚΙΑ - ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Υπερεξουσίες στη ΜΙΤ από Ερντογάν

Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ

«Κόκκινο μήλο» λέγεται η αμφιλεγόμενη τουρκική τηλεοπτική σειρά που άρχισε να μεταδίδεται στα μέσα Ιανουαρίου και έχει πρωταγωνιστή έναν πράκτορα της ΜΙΤ, των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών. Ο Μουράντ αποδέχεται την πρόταση να ενταχθεί στη ΜΙΤ, έχοντας ως κίνητρο τη διεκδίκηση μιας κόκκινης Μάστανγκ, μοντέλο του ’68. Το αίτημά του ικανοποιείται, αλλά τη στιγμή που παραλαμβάνει το κλειδί, η Μάστανγκ ανατινάσσεται και οι προϊστάμενοί του τον συμβουλεύουν να μη συμπεριφερθεί ποτέ ξανά σαν κακομαθημένος νέος. Η εξιδανίκευση της ΜΙΤ έχει βάλει πολλούς σε υποψίες ότι πίσω από το σίριαλ βρίσκεται η κυβέρνηση του ΑΚΡ, η οποία ενδεχομένως να χρηματοδοτεί την παραγωγή.
Ισως έχουν δίκιο. Αυτή την εβδομάδα, ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν, σε ακόμη μία ένδειξη αυταρχισμού, κατέθεσε στο κόμμα του, το ΑΚΡ, προτάσεις που διευρύνουν τις εξουσίες των μυστικών υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων, παρέχονται περισσότερα περιθώρια για παρακολουθήσεις αλλά και ασυλία για τον επικεφαλής της ΜΙΤ. Το νομοσχέδιο εξάλλου εισάγει ποινές κάθειρξης έως και 12 ετών εις βάρος δημοσιογράφων που αποκαλύπτουν απόρρητα έγγραφα.
Μόνο ανώτατο εφετείο, και αυτό με την άδεια του πρωθυπουργού, μπορεί να δικάσει τον αρχηγό της ΜΙΤ, ενώ ιδιωτικές εταιρείες και κρατικοί οργανισμοί είναι υποχρεωμένοι να παράσχουν στοιχεία καταναλωτών και τεχνικό εξοπλισμό, αν τους ζητηθεί από την υπηρεσία. 

Η αντιπολίτευση καταγγέλλει τον Ερντογάν ότι με τέτοιου είδους νομοσχέδια προσπαθεί να χειραγωγήσει τη Δικαιοσύνη και τις έρευνες για διαφθορά στις οποίες εμπλέκεται το περιβάλλον του, συμπεριλαμβανομένου του γιου του. Είχε προηγηθεί ο διαβόητος νόμος που θέτει περιορισμούς στο Ιντερνετ, ο οποίος υπεγράφη αυτή την εβδομάδα από τον πρόεδρο της χώρας, Αμπντουλάχ Γκιουλ. Παρά τις διαμαρτυρίες της κοινής γνώμης και της αντιπολίτευσης, ωστόσο, το ΑΚΡ παραμένει κραταιό σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, με ποσοστά που υπερβαίνουν το 42%-43%.

Παράλληλα, πληθαίνουν οι ενδείξεις πως ο Ερντογάν δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το πολιτικό προσκήνιο παρά την αποτυχημένη απόπειρά του να αλλάξει το Σύνταγμα, να ενισχύσει τις μέχρι τούδε διακοσμητικές εξουσίες του ανώτατου αξιώματος και να γίνει πρόεδρος της χώρας. 

Την περασμένη Πέμπτη, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να αλλάξει το καταστατικό του ΑΚΡ και να επιτραπεί στον Ερντογάν να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για πρωθυπουργός στις επόμενες εθνικές εκλογές το 2015. «Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης», διευκρίνισε ο Αρίντς, αλλά ο όρος επιδέχεται ποικίλες ερμηνείες. Πολλοί Τούρκοι πολίτες φαίνεται να υιοθετούν τις θεωρίες συνωμοσίας του Ερντογάν, που κατηγορεί «το λόμπι των επιτοκίων», τη Wall Street Journal και το BBC για την κατάρρευση της λίρας και την επακόλουθη κοινωνική κρίση και αμφισβήτησή του. Πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα εξακολουθεί να βλέπει στο πρόσωπο του Ερντογάν έναν αναγκαίο σύμμαχο, δυνάμει πολύτιμο, με δεδομένες τις ταραχώδεις εξελίξεις στην περιοχή. Την Πέμπτη το βράδυ, οι δύο άνδρες είχαν εφ’ όλης της ύλης τηλεφωνική επικοινωνία, για τη Συρία, αλλά και για το Ιράκ, ενώ «ο πρόεδρος Ομπάμα χαιρέτισε τον ρόλο του Ερντογάν στη διασφάλιση της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού».