ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Η επιστροφή της «ξεχωριστής περίπτωσης»

Γράφει ο Γιάννης Λούλης

Όταν έσκασαν διάφορες φούσκες στην Ευρωζώνη ως συνέπεια της διεθνούς οικονομικής κρίσης, η χώρα μας ήταν ήδη μια «ξεχωριστή περίπτωση». 

Το πρόβλημα βρισκόταν στα θεμέλιά της, δηλαδή στο κράτος και στο κομματικό της σύστημα. Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία δεν είχαν «κρίση του κράτους». Το κομματικό τους σύστημα ήταν σαφώς πιο υγιές, έτοιμο για συναινέσεις και αναγκαίες αλλαγές. Αντιθέτως, στη χώρα μας, οι παθογένειες του κράτους συνδέονται με την αρρώστια του κομματικού συστήματος, που το δημιούργησε και συνεχίζει να το προστατεύει. 

Αυτό το πλέγμα κράτους - κομμάτων ήρθε και πάλι στην επιφάνεια.

Δικαίως ενόχλησαν υπερβολές και εμπάθεια εκ μέρους του Spiegel. Όμως, το περιοδικό είχε δίκιο σε ένα πράγμα: Η χώρα διαθέτει ένα «αποτυχημένο κράτος» (failed state).  

Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Τρισέ το είπε πολύ πιο ευγενικά: Έκανε λόγο για την ανάγκη οικοδόμησης ενός κράτους «πάνω σε στέρεες βάσεις» (solid state), καθώς «το σημερινό κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει τα αναγκαία μέτρα». 

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Fund for Peace, που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες, σε μια λίστα 178 χωρών η Ελλάδα είναι το 138ο πιο «αποτυχημένο (failed) κράτος». Το κράτος αυτό είναι αναπόφευκτα και διεφθαρμένο. Έκθεση της Transparency International κατατάσσει την Ελλάδα στην 94η πιο διεφθαρμένη χώρα, ως ισόπαλη της Ινδίας και του Τζιμπουτί.

Κράτος και κόμματα οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Με παρρησία ένα από τα πιο σοβαρά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ο Γιώργος Σταθάκης, επεσήμανε  πως οι ρίζες του δημόσιου χρέους μπήκαν τη δεκαετία του 1980. Το κακό ξεκίνησε όντως από τις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ οι υπόλοιπες κυβερνήσεις δεν άλλαζαν τις κρατικές δομές, με αποτέλεσμα να στηθούν οι ράγες του εκτροχιασμού. 

Μετά τον εκτροχιασμό, που προκάλεσε ο λαϊκισμός του κομματικού συστήματος, οι κυβερνήσεις των δύο «ένοχων» κομμάτων, με το κάτω του μετρίου πολιτικό προσωπικό τους, έκαναν εύκολα οριζόντιες περικοπές κυρίως στις συντάξεις και ισοπεδωτικές φορολογικές επιδρομές στα ακίνητα. Δεν τολμούν όμως να κάνουν βαθιές τομές στο πελατειακό τους φέουδο, που είναι το κράτος. 

Η αχίλλειος πτέρνα της σημερινής κυβέρνησης είναι οι μεταρρυθμίσεις. Γι' αυτό υπάρχουν αντιστάσεις στα αυτονόητα μεταρρυθμιστικά μέτρα, που ζητάει ο ΟΟΣΑ και που θα έπρεπε η κυβέρνηση να εφαρμόσει από μόνη της, εφόσον ήταν όντως μεταρρυθμιστική.

Τις τελευταίες ημέρες βιώνουμε ένα νέο χάος σε όλο το φάσμα του φορολογικού μετώπου. Πρόστιμα για καθυστερήσεις ανήκουν στη σφαίρα του παραλογισμού στη σκληρότητά τους. Η φορολογική αυθαιρεσία και ασάφεια πλήττει τις επενδύσεις. Το ενιαίο μισθολόγιο παρακάμπτεται. Προσφάτως, απεκαλύφθη πως η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας μοιράζει προαγωγές και υπερωρίες. Στο δημοσιονομικό κενό επιχειρούνται αλχημείες, που δεν πείθουν τους δανειστές. Ενώ η αξιολόγηση του όλου κυβερνητικού προγράμματος από τους δανειστές μας σέρνεται από τον περασμένο Σεπτέμβριο προκαλώντας έντονη δυσφορία στις Βρυξέλλες.

 

Μέχρι τώρα κρυβόμασταν πίσω από τους άλλους αδύναμους κρίκους. Όμως, η Ιρλανδία έχει βγει θριαμβευτικά στις αγορές. Η Ισπανία πετυχαίνει ζήτηση ρεκόρ για τα ομόλογά της. Η Πορτογαλία οδεύει εκτός μνημονίου. Έτσι, η Ελλάδα γίνεται de facto «ξεχωριστή περίπτωση».  

 

Τούτο αποτελεί τροχοπέδη για να βγούμε από την κρίση και σοβαρή απειλή για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας