Του ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Κάθε ψυχή κρύβει μέσα της ένα ομηρικό ακρογιάλι όπου θέλει να αναπαυθεί». Δεν θυμάμαι ποιος ήρωας των «Αδελφών Καραμάζοφ» του Ντοστογιέφσκι το λέει αυτό. Το θυμήθηκα όμως, για μία ακόμη φορά, αυτές τις μέρες. Κατ’ αναλογία κάθε ελληνική ψυχή κρύβει μέσα της μια Ανατολή όπου θέλει να αναπαυθεί. Είναι ένας άλλος τρόπος για να πεις ότι εμείς οι Ελληνες δεν είμαστε ακριβώς Δυτικοί. Μέσα μας κουβαλάμε και το βάρος της Ανατολής.
Ποιας Ανατολής; Εκείνης του οθωμανικού μας εαυτού που διαπλέκεται με τη βυζαντινή ενδοχώρα; Είναι η Ανατολή της Ορθοδοξίας;
Μπορεί. Είναι, όμως, κάτι πολύ πιο βαθύ, και γι’ αυτό είναι δύσκολο, σχεδόν αδύνατο, να το αποδώσεις με μια καθαρή έκφραση. Κοινώς, είναι δύσκολο να το εντοπίσεις. Είναι διάχυτο στη συμπεριφορά μας, στο ασυνείδητο της καθημερινότητάς μας, στα συναισθήματά μας. Η Ανατολή είναι η σχόλη, η χαλαρότητα, η αμέλεια, το «δεν βαριέσαι». Κάποτε όλ’ αυτά είχαν αντίκρισμα στην πραγματικότητα, ακόμη και στη γεωγραφία. Η Δύση ήταν η προσπάθεια, η πειθαρχία, τα στενά παντελόνια που αντικατέστησαν την άνεση της φουστανέλας. Η Μεγάλη Ιδέα ήταν η απόπειρα ένταξης στην Ελλάδα της καθ’ ημάς Ανατολής. Δεν τα καταφέραμε. Κι ήρθε ο εμφύλιος για να δώσει στην Ανατολή ιδεολογικό πρόσημο και να τη μετατοπίσει στη Μόσχα. Η ιδεολογία γκρεμίστηκε με πάταγο, όμως η καθ’ ημάς Ανατολή παρέμεινε προσηλωμένη στη Μόσχα της.
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Μπορεί να «είμαστε η Δύση», όμως μέσα μας κουβαλάμε το βάρος της Ανατολής. Πολλοί από μας αντιμετωπίζουν με ευμένεια το Ισλάμ, ακόμη και στη βαρβαρότητά του. Ας μην ξεχνάμε το «Καλά να πάθουνε» για τους Δίδυμους Πύργους. Δεν το είχε πει κάποιος καφενόβιος. Το είχε πει ο τότε αρχιεπίσκοπος. Οπως και πολλοί από μας αντιμετωπίζουν με συμπάθεια τη βαρβαρότητα του Πούτιν. Αντιμετωπίζουν με δυσπιστία τους Ουκρανούς, επειδή θέλουν να γίνουν Ευρώπη.
Τι είναι η σημερινή Ανατολή;
Από τη μια ένας νεοοθωμανός δικτάτορας που προσπαθεί να επιβληθεί στον Μεσαίωνα των θεοκρατικών καθεστώτων του αραβικού κόσμου. Ποιον πολιτισμό εξάγει ο ισλαμικός κόσμος;
Από την άλλη ένας νεοσταλινικός τσάρος που απειλεί την οικουμένη με πυρηνικό όλεθρο. Τσαλαπατώντας τον πολιτισμό που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί.
Τι σχέση έχει ο Τσέχοφ με τον Πούτιν;
Οποια σχέση είχε ο Γκαίτε με τον Χίτλερ.
Ολ’ αυτά δεν ενδιαφέρουν τους ζηλωτές της καθ’ ημάς Ανατολής. Τους φτάνει που όλοι αυτοί δεν είναι Δύση.
Το πρόβλημά τους δεν είναι ούτε πολιτικό ούτε ιδεολογικό.
Το πρόβλημά τους είναι...
ψυχολογικό.
Αντίστοιχο με το πρόβλημα των χουλιγκάνων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου