"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Άτλαντες και φιλελευθερισμός

Ψυχίατρος, Ψυχαναλυτής Ομάδας, Διδάκτωρ Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και ιδρυτής της Λέσχης Φιλελεύθερου Προβληματισμού στη Θεσσαλονίκη


Ονομάζω Άτλαντες, τους ανθρώπους που παράγουν εμπορεύσιμες αξίες-προϊόντα που πουλιούνται σε μια ανταγωνιστική αγορά. Συμπεριλαμβάνω σ’ αυτούς τους κάθε είδους καλλιεργητές-παραγωγούς εμπορεύσιμων αγροτικών προϊόντων, τους παραγωγούς βιομηχανικών και μεταποιητικών προϊόντων που είναι επίσης εμπορεύσιμα στην ελεύθερη (όσο είναι ελεύθερη) αγορά καθώς και τους παραγωγούς εμπορεύσιμων υπηρεσιών. Εξυπακούεται ότι στους Άτλαντες ανήκουν τόσο οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων όσο και οι εργαζόμενοι σ’ αυτές. 


Και για να μην αδικήσω και κανέναν εννοείται ότι κάθε άνθρωπος που παράγει μια "αξία" την οποία κάποιοι άλλοι θέλουν να αγοράσουν και αμείβεται με βάση αυτή την παραγωγή κατατάσσεται στου Άτλαντες.


Στους Άτλαντες ανήκουν φυσικά και οι καλλιτέχνες και οι επιστήμονες που παράγουν εμπορεύσιμα καλλιτεχνικά προϊόντα (μουσική, βιβλία, πίνακες, κ.α.) ή αντίστοιχα επιστήμη και καινοτομία.


Φυσικά δεν είναι Άτλαντες αλλά, είναι σφετεριστές του χρήματος, όσοι δεν παράγουν εμπορεύσιμες αξίες (προϊόντα και υπηρεσίες) ή τα παράγουν ακριβά και καταφέρνουν να τα πουλούν μόνο δια της κρατικής παρέμβασης (διαπλεκόμενοι κρατικοί εργολάβοι και προμηθευτές).   


Το ερώτημα που τίθεται και από τον τίτλο του άρθρου είναι τι υποστηρίζουν πολιτικά οι ΑΤΛΑΝΤΕΣ; Που τοποθετούν τον εαυτό τους στο πολιτικό φάσμα; Και τι φαντάζονται ως προοπτική για την Ελληνική κοινωνία. 


Θεωρώ ότι στα ερωτήματα αυτά βρίσκεται και το πρόβλημα των αστείων ποσοστών που τα διάφορα φιλελεύθερα και φο-φιλελεύθερα πολιτικά σχήματα έλαβαν στις κατά καιρούς εκλογικές τους καθόδους. 


Ας επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε τα συναισθήματα, τη σκέψη και ειδικότερα την πολιτική σκέψη των  Ατλάντων:


 Οι περισσότεροι εξ αυτών είναι μακριά από την πολιτική, την βλέπουν ως μια ενασχόληση για άλλους που ξέρουν από ψέματα και πολιτικάντικες ισορροπίες στις οποίες βλέπουν ότι κυριολεκτικά "μειονεκτούν". Αυτοί έχουν μάθει να είναι συνεπείς, να σέβονται τους πελάτες τους, να τρέμουν στην πιθανότητα να "παραδώσουν" σκάρτο ή ελαττωματικό εμπόρευμα ή υπηρεσία. Είναι συνήθως αρκετά απασχολημένοι με τις δουλειές τους, με τα σχέδια τους για εξέλιξη και επέκταση ή για το πώς θα επιβιώσουν στην Ελλάδα του σήμερα οι επιχειρήσεις τους.


Συνήθως στον αγώνα τους βρίσκουν μπροστά τους το φοβερό Ελληνικό κράτος με το απίστευτο μέγεθός του και τις απίθανες διαδικασίες του.  


Ξέρουν ότι είναι αντίπαλοι και ότι δεν πρόκειται να έχουν την παραμικρή βοήθεια εκτός και αν υπάρχει συναλλαγή κάτω από το τραπέζι. Έχουν ζήσει πολλές φορές την επέλαση της εφορίας, της γραφειοκρατίας και των αδειοδοτήσεων που προβλέπουν και τον αριθμό  και τη θέση των τουαλετών.


Ξέρουν ότι είναι μόνοι, ότι μαζί τους είναι μόνο λίγοι κοντινοί τους άνθρωποι και οι επίσης σκληρά εργαζόμενοι συνεργάτες-υπάλληλοί τους.  


Τα συναισθήματά τους σκληρά πολλές φορές τραχιά και σήμερα πολλές φορές απελπισία. Υπήρξαν και καλύτερες εποχές, όταν το χρήμα "έρρεε" αλλά κυρίως σε εμπορικές επιχειρήσεις. Οι παραγωγοί προϊόντων βρέθηκαν τότε σε πολύ δύσκολη θέση στον παγκόσμιο ανταγωνισμό και με ένα κράτος από πάνω τους που τους εμπόδισε να προσαρμοστούν και να ανακάμψουν. 


Όσοι επιβιώνουν είναι οι αφανείς ήρωες, είναι αυτοί που φέρνουν τον κόσμο ανάποδα για να εξακολουθούν να παράγουν και κυρίως να πουλούν τα προϊόντα τους ή τις υπηρεσίες τους. Ξέρουν ότι το κράτος τους εχθρεύεται ότι θέλει να τους πάρει, αυτά που κέρδισαν με τον απόλυτο αγώνα και αγωνία τους


Όμως δεν ξέρουν ότι μπορεί να είναι κι’ αλλιώς. Ότι δηλαδή μπορεί να υπάρχει και ένα κράτος μικρό και λιτό που να σέβεται την εργασία τους και τον πλούτο τους. Δεν ξέρουν και συνήθως δεν φαντάζονται ότι μπορεί να υπάρχει ένα ΜΙΚΡΟ ΚΑΙ ΛΙΤΟ ΚΡΑΤΟΣ για το  οποίο ευχαρίστως θα πλήρωναν ώστε να διατηρείται η έννομη τάξη, μια αποτελεσματική, αδέκαστη και ταχεία δικαιοσύνη καθώς και η εξωτερική ασφάλεια των συνόρων της πατρίδας. Φόρους γι’ αυτές τις κρατικές υπηρεσίες θα πλήρωναν ευχαρίστως και με το παραπάνω και θα ήταν τιμή να πληρώσει κανείς αυτούς τους φόρους και όχι αυτοθυσία που είναι σήμερα (οι πληρωμές στο κράτος) για να πληρώνεται η κομματική νομενκλατούρα.


Στις προηγούμενες παραγράφους αναφέρθηκα στους επικεφαλής-ιδιοκτήτες-στελέχη των επιχειρήσεων. Ας δούμε όμως και τους πραγματικά εργαζόμενους υφισταμένους – υπαλλήλους τους:



  Οι πιο πολλοί απ’ αυτούς βλέπουν και καταλαβαίνουν τον αγώνα και την αγωνία των αφεντικών, αντιλαμβάνονται ότι και η δική τους εργασία είναι κρίσιμο μέγεθος για να παραχθούν προϊόντα ή υπηρεσίες. Γίνεται όλο και πιο καθαρό ότι αν καταρρεύσει η επιχείρηση στην οποία εργάζονται θα "εξαφανισθεί" και η θέση εργασίας την οποία κατέχουν και γι’ αυτό κάνουν ότι μπορούν. Καταλαβαίνουν ακόμη ότι τα κέρδη της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, στην Ελλάδα του σήμερα, είναι είτε ανύπαρκτα είτε οριακά, εκτός εξαιρέσεων φυσικά. Οι υπερβάλλουσες εργασιακές πιέσεις και η  μεγάλη παραγωγικότητα η οποία ζητείται είναι αποτέλεσμα των κρατικών παρεμβάσεων και της υπέρμετρης φορολογίας. Και φυσικά οι κρατικές παρεμβάσεις και η υπέρμετρη φορολογία ασκείται για να "τραφεί" το μεγάλο κράτος και η νομενκλατούρα του. Είναι αυτό το κράτος που αυτοπαρουσιάζεται σαν απαραίτητο και χρήσιμο επειδή "χορηγεί" άδειες και άχρηστες ή υποβαθμισμένες υπηρεσίες...


Και οι άνθρωποι αυτοί, οι άλλοι σκληρά και πραγματικά εργαζόμενοι, ξέρουν ότι είναι από την ίδια μεριά με τα σκληρά εργαζόμενα αφεντικά τους και ότι η μοίρα τους είναι κοινή. Αν καταρρεύσουν οι μεν θα καταρρεύσουν και οι δε...


Τι όμως υποστηρίζουν πολιτικά όλοι αυτοί; 

Βεβαίως υπάρχουν διάφορες πολιτικές "εντάξεις" αλλά γενικώς όλοι αυτοί είναι άνθρωποι οι οποίοι αισθάνονται πολιτικά ανέστιοι. Είναι αυτοί που στηρίζουν και τροφοδοτούν την κοινωνία και οι οποίοι αισθάνονται ότι δεν τους εκφράζει κανένα από τα "υπαρκτά" κόμματα. Κι’ αυτό διότι όλα σχεδόν ανήκουν στην κρατικίστικη αντίληψη. Ακόμη και τα φιλελεύθερα σχήματα δεν μπόρεσαν να εκφράσουν τις αγωνίες αλλά και τα συμφέροντα όλων αυτών των πραγματικά εργαζομένων των ΑΤΛΑΝΤΩΝ της κοινωνίας.  


Όμως εδώ ακριβώς είναι και το πρόβλημα. Διότι τι θα έλεγαν, τι θα υποστήριζαν τι θα διεκδικούσαν οι ΑΤΛΑΝΤΕΣ αν είχαν πολιτική εκπροσώπηση;  


Θα ζητούσαν και εύλογα περισσότερη ελευθερία για να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους. Θα ζητούσαν δηλαδή φιλικότητα στην επιχειρηματικότητα. Θα ζητούσαν ακόμη χαμηλή φορολογία και ένα μικρό, λιτό και λειτουργικό κράτος και όχι αυτό που σπαταλά τα χρήματα που αρπάζει απ’ αυτούς. Και είναι αυτό το σπάταλο και δυσλειτουργικό κράτος που υπάρχει στην Ελλάδα, και όχι μόνο στην Ελλάδα, που καταστρέφει επιχειρήσεις και ζωές. 


Σίγουρα, οι αληθινοί Άτλαντες, δεν θα ζήταγαν εξυπηρετήσεις και επιδοτήσεις που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό και προωθούν τη διαπλοκή. Θα ζητούσαν καθαρούς, σαφείς και απλούς κανόνες ανταγωνισμού για να ξεδιπλώσουν τη δημιουργικότητά τους…


Όμως οι φιλελεύθερες και φο-φιλελεύθερες ηγεσίες δεν ανέδειξαν ποτέ ότι φιλελευθερισμός σημαίνει ακριβώς όλα τα παραπάνω, δηλαδή: ΜΙΚΡΟ και ΛΙΤΟ ΚΡΑΤΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΩΝ στους ΠΟΛΙΤΕΣ, ΧΑΜΗΛΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ, ΦΙΛΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.   Φυσικά δεν  ανέδειξαν ποτέ αυτό το όραμα ως ένα ιδανικό για το οποίο αξίζει ένας αγώνας και δεν κάλεσαν σε συστράτευση τους πραγματικά εργαζόμενους τους ΑΤΛΑΝΤΕΣ. Όχι για να τους καθοδηγήσουν αλλά για να τους πουν ότι ΕΣΕΙΣ ΕΙΣΤΕ ΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ που καταναλώνει η κοινωνία ή ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΤΕ ή ότι ΔΕΝ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ (ΕΙΝΑΙ ΑΔΙΚΟ και  ΑΝΗΘΙΚΟ) ΝΑ ΣΑΣ ΛΕΗΛΑΤΕΙ ΤΟ ΣΠΑΤΑΛΟ-ΑΔΗΦΑΓΟ ΚΡΑΤΟΣ...


Δεν ήξεραν μάλλον να τα πουν αυτά και με την έννοια αυτή να εκπροσωπήσουν τους ΑΤΛΑΝΤΕΣ και γι’ αυτό οδηγήθηκαν στην ανυποληψία και τη συρρίκνωση…. Και φυσικά οι κρατιστές επέλασαν σχεδόν αμαχητί…

Δεν υπάρχουν σχόλια: