ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ: Αντιμετώπιση των αιτίων και όχι των συνεπειών

Γράφει ο Θάνος Ντόκος 

Γενικός διευθυντής στο ΕΛΙΑΜΕΠ Έντυπη

Ο Αϊλάν είχε περίπου την ίδια ηλικία με τον μικρότερο γιο μου, τον Νικόλα. Θεωρητικά και τα δύο παιδιά είχαν τα ίδια βασικά δικαιώματα: ασφάλεια, τροφή, στέγη, εκπαίδευση, παιχνίδι. 

Ως διεθνής κοινότητα αποτύχαμε να τα προσφέρουμε στον Αϊλάν, αλλά δυστυχώς δεν πρόκειται για μοναδική περίπτωση, καθώς εκατομμύρια παιδιά αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους. 

 Την ίδια στιγμή η Ευρώπη έχει εγκλωβιστεί σε μια δύσκολη συζήτηση για τους τρόπους διαχείρισης του προσφυγικού ρεύματος και ασχολείται με σημαντικά ζητήματα όπως το σύστημα ασύλου, η κατανομή βαρών και οι ποσοστώσεις ανάμεσα στα κράτη-μέλη, η κατασκευή κέντρων υποδοχής, η αντιμετώπιση των διακινητών, κ.λπ.
 


Δυστυχώς, όμως, ασχολούμαστε σχεδόν αποκλειστικά με τις συνέπειες και όχι με το αίτιο του προβλήματος. 

Η ένοπλη σύγκρουση στη Συρία ξεκίνησε στο πλαίσιο των Αραβικών Εξεγέρσεων, πήρε τη μορφή εμφυλίου πολέμου και στη συνέχεια μετεξελίχθηκε σε θρησκευτική σύγκρουση Σουνιτών-Σιιτών, αλλά και σε «πόλεμο διά αντιπροσώπων/proxy war» μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας. Η πολυδιάστατη μορφή της σύγκρουσης, η εμπλοκή πολλών περιφερειακών και μεγάλων δυνάμεων με διαφορετικά και συχνά αντικρουόμενα συμφέροντα και η (εν πολλοίς δικαιολογημένη) διστακτικότητα της Δύσης για άμεση εμπλοκή εξηγούν γιατί μετά από τέσσερα χρόνια συγκρούσεων, περισσότερους από 220.000 νεκρούς, τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες εκτός Συρίας και 7,5 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους δεν είναι ακόμη ορατό το τέλος της τραγωδίας αυτής. 

 Μπροστά στο μέγεθος του προβλήματος, δυσκολίες για συνεργασία μεταξύ Δύσης από τη μία και Ρωσίας και Ιράν από την άλλη πρέπει να υπερκεραστούν το συντομότερο δυνατό.  

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ οφείλει να κηρύξει τη Συρία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αναστέλλοντας προσωρινά τις αρμοδιότητες της συριακής κυβέρνησης. Μια διεθνής διάσκεψη ως συνέχεια της «Γενεύης-2» θα πρέπει να συγκληθεί άμεσα, αλλά αυτή τη φορά ο τόπος διεξαγωγής θα μπορούσε να είναι η Μυτιλήνη ή η Κως για να έρθουν άμεσα αντιμέτωποι οι ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων με τις συνέπειες της απραξίας τους. Κεντρικός στόχος θα πρέπει να είναι η δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης επιβολής της ειρήνης, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και με τη συμμετοχή στρατιωτικών δυνάμεων από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, συν χώρες όπως η Αίγυπτος, η Τουρκία και η Ιορδανία. Η ειρηνευτική δύναμη θα πρέπει να έχει τον απαραίτητο βαρύ οπλισμό, καθώς και εξουσιοδότηση για την ταχύτερη δυνατή κατάπαυση του πυρός «με κάθε τρόπο».  

Στη συνέχεια θα πρέπει να σχηματιστεί μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τη συμμετοχή μετριοπαθών στοιχείων του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης και να ξεκινήσει η εξαιρετικά μακροχρόνια και δύσκολη διαδικασία της ανοικοδόμησης. Εδώ ο ρόλος της Σ. Αραβίας και των άλλων χωρών του Κόλπου στην παροχή οικονομικής βοήθειας θα πρέπει να είναι κεντρικός.

Αν συνεχίσουμε να διαφωνούμε σχετικά με την επιρροή της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία ή για την τύχη του Ασαντ, φοβάμαι ότι τα προσφυγικά κύματα θα διογκωθούν (δοκιμάζοντας τα όρια αλληλεγγύης των ευρωπαϊκών κοινωνιών) και οι σοκαριστικές φωτογραφίες των θυμάτων της συριακής τραγωδίας θα συνεχίσουν να αυξάνονται.