Τις πρώτες εβδομάδες μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, είχε
γίνει της μόδας να αναλύονται τα γεγονότα από την οπτική της θεωρίας των παιγνίων.
Υπό το πρίσμα αυτό, η Ελλάδα επιστράτευε μια οδυσσειακή πανουργία
ενάντια σε μια ομάδα Ευρωπαίων ανταγωνιστών. Πολλά γράφτηκαν για το πώς ο
Γιάνης Βαρουφάκης έχει κάνει όνομα στη μελέτη της θεωρίας των παιγνίων.
Aν
βρίσκεται σε εξέλιξη κάποιου είδους παίγνιο, πολλές φορές δεν είναι
ξεκάθαρο ποιος παίζει πού, η φύση των κανονισμών ή ακόμα και ο στόχος.
Ωστόσο, αν και τα οικονομικά της Ελλάδας είναι σε άθλια κατάσταση, η
προσέγγιση για την εξυγίανσή τους δεν θα έπρεπε να είναι τόσο δύσκολο να
αποκρυσταλλωθεί.
To Grexit δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με ελαφρότητα, με τελευταία από όλους την Ελλάδα. Καμία χώρα της ευρωζώνης δεν είναι τόσο ισχυρή ώστε να διαχειριστεί την αποχώρηση με ηρεμία.
Παρά
τα τείχη προστασίας που έχουν υψωθεί από το 2012, οποιαδήποτε έξοδος
από το ενιαίο νόμισμα θα έφερνε μόνιμες αμφιβολίες για το μέλλον του.
Όλες οι πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν στην ανάγκη να τονωθεί η ανάπτυξη
στην Ελλάδα, καθώς αν δεν υπάρξει κάποια βελτίωση το ήδη τεράστιο χρέος θα ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Εδώ οι ανταγωνιστές παίζουν με πολύ διαφορετικούς κανόνες.
Οι
πιστωτές της Ελλάδας επιμένουν πως πριν από την εκταμίευση της δόσης
πρέπει να προηγηθούν μεταρρυθμίσεις. Δύο είναι τα εμπόδια σε αυτό:
Το
πρώτο είναι πως στο παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν να κάνει το ακριβώς
αντίθετο και αντιστεκόταν στις μεταρρυθμίσεις αυτές.
Το δεύτερο είναι
πως η δημοσιονομική αυστηρότητα και η απορρύθμιση αγορών μπορεί να
βλάψει την ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα.
Ο κ. Βαρουφάκης θα ήθελε να
επικεντρωθεί πρώτα στην ανάπτυξη. Το όραμά του για το πώς θα επιτευχθεί
αυτό είναι εντελώς διαφορετικό και έχει προκαλέσει τον εκνευρισμό τον
συναδέλφων του στην ευρωζώνη. Όταν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας
παραμέρισε τον υπουργό Οικονομικών του από τις διαπραγματεύσεις για τη
διάσωση, το χρηματιστήριο έκανε ράλι.
H ελάφρυνση χρέους, όρος που μπορεί να αντικατασταθεί εύκολα με τη λέξη χρεοκοπία,
είναι ένα ακόμα ακανθώδες ζήτημα. Λίγοι από τους Ευρωπαίους πιστωτές
της Ελλάδας θα δέχονταν νέα ελάφρυνση, ειδικά μετά τις τελευταίες
προκλήσεις, όπως το σχέδιο της Αθήνας να επαναπροσλάβει χιλιάδες
δημοσίους υπαλλήλους.
Η χώρα από την πλευρά της υπόσχεται ότι θα
πληρώσει ό,τι χρωστάει, αν και δεν ξεκαθαρίζει πότε και με ποιους όρους.
Μόνο το ΔΝΤ έχει το κουράγιο να υπονοήσει ότι η διολισθαίνουσα ανάπτυξη
της Ελλάδας μπορεί να καταστήσει αναπόφευκτη κάποια διαγραφή χρέους.
Μια
προγραμματισμένη ελάφρυνση χρέους μπορεί να μην αποτελεί μέρος στα
σχέδια κανενός, αλλά με τις απαιτήσεις που συσσωρεύονται στο ελληνικό
υπουργείο Οικονομικών -μισθοί, συντάξεις, πληρωμές στο ΔΝΤ- πιθανή
χρεοκοπία από ατύχημα δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Οι αυτοσχεδιασμοί της
τελευταίας στιγμής δεν μπορούν να πάνε την Αθήνα πολύ πιο μακριά. Ακόμα
και αν η συνάντηση των υπουργών Οικονομικών αυτήν την εβδομάδα
εξασφαλίσει την απελευθέρωση 7,2 δισ. ευρώ, η παράσταση θα αντέξει μέχρι
τον Ιούνιο. Οι αποπληρωμές στην ΕΚΤ τους επόμενους μήνες δεν μπορούν να γίνουν χωρίς ένα ακόμα πακέτο, για το οποίο μπορεί να μην υπάρχει χρόνος για πανευρωπαϊκή συμφωνία.
To
ενδεχόμενο να χρεοκοπήσει η Ελλάδα δεν πρέπει να υποτιμάται:
Η ίδια η
φύση της πίστωσης προϋποθέτει ότι κάποιες φορές δεν θα πληρωθεί κάποιο
χρέος. Αλλά η εγκατάλειψη ενός νομίσματος είναι κάτι διαφορετικό. Οι
διαπραγματεύσεις με το υπόλοιπο Eurogroup δεν θα προκαλούσαν τόσο φόβο,
αν εργάζονταν όλοι για να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζές της είναι
καλύτερα προστατευμένες από τις συνέπειες μιας χρεοκοπίας.
Αν μπορεί να
γίνει ανοιχτή συζήτηση για το Grexit, το ίδιο πρέπει να
συμβεί και για μέτρα αναχρηματοδότησης τραπεζών που κινδυνεύουν από τη
φυγή καταθέσεων, την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων ή την εκκαθάρισή τους.
Τον
18ο αιώνα ο Σάμουελ Τζόνσον είχε παρατηρήσει ότι όταν ένας άνδρας
γνωρίζει ότι προσεχώς θα κρεμαστεί , μπορεί να αυτοσυγκεντρωθεί.
Το ενδεχόμενο ενός Grexit δεν είχε παρόμοιο αντίκτυπο στην Ελλάδα και το
Eurogroup.
Το μυαλό τους πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στο πώς θα
το αποφύγουν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου