ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΚΑΤΣΑΠΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Mέθεξη και συντηρητισμός

Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ

Η αλήθεια είναι πως τα δίκτυα ύδρευσης στέρησαν πολλά από τις γυναίκες σε όρους κοινωνικοποίησης· ίσως και ριζοσπαστικοποίησης.  

Εκείνες που πήγαιναν στη βρύση του χωριού με το κανάτι στον ώμο είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν δυο κουβέντες με τις συγχωριανές, να μάθουν τα νέα του χωριού, να κουτσομπολέψουν. Δεν κατέχουμε ολόκληρη τη γαλλική κοινωνιολογική παραγωγή, αλλά είναι σίγουρο ότι κάποιος εκ Παρισίων θα επιχειρηματολόγησε ότι γύρω από τη βρύση του χωριού φύτρωσε το σπέρμα του φεμινισμού. Οι γυναίκες μοιράζονταν εμπειρίες από την οικογενειακή τους ζωή, κοινοποιούσαν τη βαναυσότητα των συζύγων τους, αποτύπωναν τα δεινά που επιφέρει η ανδροκρατούμενη κοινωνία και πιθανότατα κατέληξαν ότι «κάτι πρέπει να κάνουμε». Τώρα οι γυναίκες ανοίγουν τη βρύση στο σπίτι, τρέχει καθαρό νεράκι και «αντίο ριζοσπαστικοποίηση». 

Η ΕΥΔΑΠ είναι κομμάτι του τεχνοφασισμού που κατέκλυσε τις κοινωνίες.

Το παραπάνω σχήμα δεν είναι εντελώς άστοχο. Η υιοθέτηση κάθε νέας τεχνολογίας αλλάζει τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, με τους άλλους ανθρώπους, με το κοινωνικό σύνολο. Οταν λέμε «αλλάζει», επί της ουσίας σημαίνει ότι κάτι χάνεται και κάτι κατακτάται. Είχε δίκιο ο Σωκράτης όταν έλεγε ότι «τα γράμματα θα προκαλέσουν λήθη στις ψυχές όσων θα τα μάθουν, εφόσον οι ίδιοι δεν θα φροντίζουν για την άσκηση της μνήμης τους, μια και, αποκτώντας εμπιστοσύνη στη γραφή, θα φέρνουν τα πράγματα στο μυαλό τους όχι από μόνοι τους, από μέσα τους, αλλά από έξω, διαμέσου ξένων σημείων». Η γραφή πρόσφερε πολλά, αλλά, όπως καλά ξέρουν όσοι κρατούν ημερολόγιο και λίστες καθηκόντων, αδυνατίζει τη μνήμη: αν κάτι δεν γραφεί στο filofax (παλιότερα) ή δεν σημειωθεί στο ηλεκτρονικό ημερολόγιο (τώρα), χάνεται. Οι άνθρωποι «αποκτώντας εμπιστοσύνη στη γραφή δεν φροντίζουν για την άσκηση της μνήμης τους», που έλεγε ο Σωκράτης.

Αλλάζει λοιπόν κάτι με τη διαδικτυακή διδασκαλία, όπως πρότεινε να γίνεται –έστω εθελοντικώς– η υπουργός Παιδείας; 

Φυσικά αλλάζει. Αδυνατούμε να το πούμε με τόσο λυρισμό, όπως ο επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ Κώστας Θεολόγου «Το εν σαρκί μάθημα στο ταπί της τάξης ήταν χώρος παλαίστρας πάνω στο χαλί που ύφαινε ο αργαλειός της διδασκαλίας από μαθητές και διδάσκοντες. Στο ίδιο ταπί ξεψύχησε η εν σαρκί διδασκαλία και το σχολείο παραμένει σε κώμα» («Τα Νέα» 21.5.2020), αλλά ναι! Μπορεί με την παρουσία της κάμερας να «εδραιώνεται η απώλεια των πραγματικών αισθήσεων της σωματικής μέθεξής του [διδάσκοντος] με τους μαθητές του...». Με άλλα λόγια, μπορεί (για ένα διάστημα, μέχρι η καινοτομία να γίνει καθημερινότητα) να χαθεί ο αυθορμητισμός, η αμεσότητα του διδάσκοντος. Αρκεί...

 αυτά να υπήρχαν πριν από την κάμερα και να μην έχουμε διδάσκοντες που απλώς παπαγαλίζουν τα βιβλία του ΟΕΔΒ.

Τους έχουμε;