Δεν ξέρω αν οι Τούρκοι έχουν καλή αίσθηση του χιούμορ, πριν από λίγα χρόνια πάντως, σε ποδοσφαιρικό αγώνα της Εθνικής Ελλάδας με την Εθνική Τουρκίας στην Κωνσταντινούπολη, άπλωσαν ένα πανό που ανέγραφε: «1922: Οι Ελληνες πρωταθλητές στην κολύμβηση». Ας το παραδεχθούμε: ήταν πετυχημένο.
Ο Ταγίπ Ερντογάν, πριν από λίγες ημέρες, σε δημόσια ομιλία του, έκανε και αυτός αναφορά στο 1921-22 αλλά χωρίς ίχνος χιούμορ: «Οσοι θέλουν να φρεσκάρουν τη μνήμη τους», είπε, «πρώτα να διαβάσουν βιβλία Ιστορίας. Ας μάθουν πολύ καλά πώς γλίτωσαν να γίνουν παστά ψάρια στον Σαγγάριο και πώς έφυγαν από εδώ πέφτοντας στη θάλασσα».
Ο κ. Ερντογάν δεν μας θύμισε ένα άλλο πάθημά μας από εκείνα τα χρόνια. Τη λεγόμενη «εαρινή επίθεση», του Μαρτίου του 1921, την πιο μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση από τότε που η Στρατιά Μικράς Ασίας κατέλαβε τη Σμύρνη το 1919.
Η εαρινή επίθεση αποδείχθηκε επιπόλαια σχεδιασμένη επιχείρηση. Ο αντιστράτηγος Κλ. Μπουλαλάς γράφει στο βιβλίο του «Η Μικρασιατική Εκστρατεία, 1919-1922» ότι «ο Παπούλας (σ.σ. διοικητής της Στρατιάς) υιοθέτησε το παράδοξο αυτό σχέδιο, χωρίς να έχη συνείδησιν της παντελούς ακαταλληλότητός του».
Το βάρος έπεσε στο Γ΄ Σώμα Στρατού και στην 3η Μεραρχία.
«Από νωρίς το πρωί της 14ης Μαρτίου του 1921 (σ.σ. σαν σήμερα δηλαδή), αρξαμένης της επιθέσεως, διεξάγεται εφ’ όλου του μετώπου της Μεραρχίας λυσσώδης αγών», έγραφε το 1968 ο αντιστράτηγος Χρίστος Δ. Καράσσος, διευθυντής του 2ου Γραφείου του Επιτελείου της Στρατιάς Μ. Ασίας.
Υστερα από έξι ημέρες μαχών, η 3η Μεραρχία συμπτύχθηκε εξουθενωμένη προς Βορρά, έχοντας χάσει επαφή με τη διοίκηση του Γ΄ Σ.Σ. Καθώς υποχωρούσαν, οι Ελληνες στρατιώτες δέχθηκαν αιφνιδιαστικές επιθέσεις από Τούρκους ιππείς, καθώς και από κατοίκους του χωριού Αϊνεγκιόλ, οι οποίοι τους πυροβολούσαν από τα παράθυρα των σπιτιών τους.
«Η ΙΙΙ Μεραρχία εδοκιμάσθη σκληρώς κατά τας επιχειρήσεις ταύτας και ιδίως το 2/39 Σύν/μα Ευζώνων, όπως άλλαξε 4 διοικητάς του, τεθέντας αλληλοδιαδόχως εκτός μάχης», έγραφε το 1935 ο διοικητής της 3ης Μεραρχίας, Νικόλαος Τρικούπης. Σύμφωνα με τον Μεσολογγίτη στρατηγό, οι απώλειες της μεραρχίας «ανήλθον περίπου εις 2.000, εξ ων περί τους 100 Αξιωματικοί». Συνολικά, από το Γ΄ Σώμα Στρατού, οι απώλειες ήσαν 212 αξιωματικοί και 3.988 οπλίτες, εκ των οποίων 53 αξιωματικοί και 655 οπλίτες νεκροί.
Η αποτυχημένη εαρινή επίθεση σηματοδοτεί την αρχή του τέλους για την ελληνική περιπέτεια στη Μικρά Ασία, παρά τις κατοπινές καταλήψεις των Εσκί Σεχίρ - Αφιόν Καραχισάρ - Κιουτάχειας, πόλεις τις οποίες στην ουσία ο Κεμάλ «θυσίασε» προσωρινά τραβώντας τον στρατό του ανατολικά και παγιδεύοντας τους Ελληνες στην κόλαση της Αλμυράς Ερήμου τον Αύγουστο του 1921, στη μάχη του Σαγγάριου, και εξαπολύοντας, ένα χρόνο μετά, την τελική αντεπίθεση.
Ξέρω, είναι ενοχλητικό να ακούς τον Ερντογάν να μιλάει κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα μεγάλα μας σφάλματα όμως...
καλό είναι να τα μελετούμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου