Πρώην πράκτορα της γαλλικής Γενικής Διεύθυνσης Εξωτερικής Ασφάλειας (DGSE)
Μετά από την τελευταία επίθεση τρομοκρατών στο τρένο
Thalys στη Γαλλία, οι πολίτες πρέπει να μάθουν να παίζουν τον ρόλο τους
στη μάχη κατά της τρομοκρατίας
Μετά τις επιθέσεις στο Charlie Hebdo στο Παρίσι τον Ιανουάριο, οι
τρομοκρατικές ενέργειες που είτε πραγματοποιήθηκαν είτε ανατράπηκαν στη
Γαλλία έχουν επιβεβαιώσει το σενάριο που φοβόντουσαν περισσότερο οι
υπηρεσίες ασφαλείας μετά τις επιθέσεις στη Βομβάη το 2008. Στην κάθε
περίπτωση, ένας ή περισσότεροι ένοπλοι σκότωσαν όσο το δυνατόν
περισσότερους ανθρώπους για μέγιστη πολιτική αντίδραση, κατά προτίμηση
σε ένα περιβάλλον που προσφέρει αφθονία στόχων και σε κλειστούς χώρους
ώστε να μην προλάβουν να παρέμβουν οι δυνάμεις ασφαλείας.
Αυτή η επιχειρησιακή εξέλιξη, η οποία έγινε θεωρία πριν από 10 χρόνια
από ιδεολόγους της Αλ Κάιντα και χρησιμοποιείται τώρα από το ISIS, είναι
μια απάντηση στις δυσκολίες που αυτές οι τρομοκρατικές οργανώσεις
αντιμετώπισαν όταν προσπάθησαν να προσλάβουν και να αναπτύξουν πολύπλοκα
δίκτυα σε δυτικές χώρες. Έρχεται επίσης σε μια συγκεκριμένη χρονική
στιγμή στην ιστορία, όταν η τζιχάντ προσελκύει όλο και περισσότερους
ανθρώπους και καταφέρνει να παράγει τόσα πολλά «κύτταρα», που είναι
σήμερα σωστό να μιλάμε για ένα φαινόμενο με δυνητικά άνευ προηγουμένου
προσέγγιση.
Οι ομάδες της τζιχάντ αποφάσισαν να ευνοούν τις μεμονωμένες πράξεις,
τις οποίες διατάσσουν, να τις υποστηρίζουν και να τις ενθαρρύνουν μέσω
των κοινωνικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Είμαστε ανόητοι αν νομίζουμε
ότι μπορούμε να διαγράψουμε απλά και μόνο τα μηνύματα τους από το
Διαδίκτυο. Και οι μέθοδοι που αποδείχθηκαν τόσο αποτελεσματικές στις
δεκαετίες του 1970 και του 1980 ενάντια στα καλά δομημένα δίκτυα, και τα
οποία προσαρμόστηκαν με την αύξηση της τζιχάντ στις αρχές του 1990,
είναι πλέον σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικά.
Ο τεράστιος αριθμός των υπόπτων, η δυσκολία της αξιολόγησης του πόσο
επικίνδυνοι είναι, η ταχύτητα με την οποία αποφασίζουν να δράσουν - τις
περισσότερες φορές μόνοι- κάνει την κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη για
τις υπηρεσίες ασφαλείας.
Έχουμε φτάσει στα όριά μας. Τα όρια αυτά δεν
είναι, ωστόσο, εκείνα που βρίσκονται στο επίκεντρο των πολιτικών και
των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ένας γαλλικός νόμος που ψηφίστηκε τον
Ιούνιο για να ενισχύσει τις δυνατότητες συλλογής πληροφοριών και τις
προσπάθειες πρόληψης έχει δώσει την εντύπωση ότι οι οργανισμοί αυτοί
ήταν τυφλοί, ότι έπρεπε να τους δοθούν περισσότερα μέσα για να
παρατηρήσουν τους κύκλους της τζιχάντ και να βελτιώσουν την ασφάλεια.
Οι αποτυχημένες επιθέσεις στο Παρίσι στο τρένο Thalys μας δίνουν μια
σαφέστερη διάγνωση της υποτιθέμενης τύφλωσης που έχει ήδη περιγραφεί.
Ο
ύποπτος ληστής, Αγιούμπ Ελ-Καζάνι, ήταν «γνωστός στις υπηρεσίες
πληροφοριών». Δεν είναι ο πρώτος άνθρωπος που επισημαίνεται ως πιθανός
τρομοκράτης και εκτελεί μια επίθεση, είτε στη Γαλλία είτε στον υπόλοιπο
κόσμο. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, από τη Βοστώνη και το
Λονδίνο ως τις Βρυξέλλες και την Τουλούζη, σχεδόν κάθε τζιχαντιστής που
εμπλέκεται σε επιθέσεις κατά αμάχων ήταν γνωστός στις εγχώριες ή/και
στις ξένες μυστικές υπηρεσίες, ενώ ορισμένοι από αυτούς είχαν
προσεγγιστεί από τις αρχές.
Το γεγονός ότι είχαν εντοπιστεί, ότι μερικές φορές ήταν υπό επιτήρηση,
δεν τους εμπόδισε να ενεργήσουν.
Ως εκ τούτου, είναι οι υπηρεσίες
πληροφοριών και ασφάλειας τυφλές, ή μήπως δεν καταλαβαίνουν τι βλέπουν;
Είναι θέμα μέσων ή μάλλον εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας;
Για παράδειγμα, θα πρέπει να δημιουργήσουμε πιο συντονισμένες δομές και
διοίκηση, όταν τα στοιχεία δείχνουν σαφώς ότι η προτεραιότητα θα πρέπει
να είναι να εκμεταλλευθούμε με τον πιο αποτελεσματικό δυνατό τρόπο τις
πληροφορίες που έχουμε ήδη; Δεν θα πρέπει να κάνουμε να λειτουργήσει
καλύτερα αυτό που υπάρχει ήδη;
Η προφανής αδυναμία των υπηρεσιών ασφαλείας δεν θα πρέπει να
υπερεκτιμηθεί και δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε βεβιασμένες αποφάσεις που
υπαγορεύονται από το φόβο.
Είμαστε αντιμέτωποι με μια τρομερά πολύπλοκη απειλή από χιλιάδες
πιθανούς τρομοκράτες, αλλά δεν είναι λογικό να απαιτούμε το αλάθητο από
την κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών. Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν είναι
δυνατόν.
Μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από όλους και όλα,
ακόμη και όταν οι τζιχαντιστές, είτε σε συλλογική αποστολή ή ενεργώντας
ως μοναχικοί λύκοι, είναι σε θέση να πραγματοποιούν επιθέσεις σε
ολόκληρη την χώρα, σε εμπορικά κέντρα ή σε μέσα μαζικής μεταφοράς;
Είναι
πραγματικά δυνατό να ασφαλίσουμε τα πάντα απόλυτα, τρένα και τους
σιδηροδρόμους, το μετρό και όλες τις σήραγγες, τα εμπορικά κέντρα, όταν
οι τζιχαντιστές θα μπορούσαν εξίσου καλά να επιτίθενται και σε ανθρώπους
στο δρόμο;
Στη Γαλλία, μπορούμε να ελπίζουμε ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών θα είναι
σε θέση να βελτιωθούν χάρη στη νέα νομοθεσία. Αλλά μπορούμε επίσης να
φοβόμαστε ότι παρά τις ενισχυμένες αρμοδιότητές τους, οι τζιχαντιστές
τελικά θα προσαρμοστούν, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολο να τους
πιάσουν. Τι θα κάνουμε τότε;
Θα πρέπει και πάλι να ενισχύσουμε ένα
σύστημα που θα προλαβαίνει τα γεγονότα;
Η αντίδραση των επιβατών μέσα
στο τρένο Thalys δίνει μια πρώτη απάντηση σε αυτό το ερώτημα.
Αντιμέτωποι με αυτή την τρομοκρατική απειλή, η οποία είναι πραγματική
και όμως δεν πρέπει να υπερεκτιμάται, η προτεραιότητα θα πρέπει να είναι
η προσαρμοστικότητα.
Θα πρέπει να ενθαρρύνεται, δεδομένου ότι πρέπει να
παραδεχτούμε την αδυναμία εντοπισμού όλων των πιθανών επιθέσεων και να
σταματήσουμε όλους τους πιθανούς τζιχαντιστές.
Οι πολίτες έχουν δικαίωμα να αναμένουν μόνιμη δέσμευση και την
υψηλότερη απόδοση από τις υπηρεσίες πληροφοριών και ασφάλειας. Αλλά
πρέπει επίσης να λάβουν μέρος σε αυτόν τον αγώνα με την αποδοχή του
γεγονότος ότι η τρομοκρατία αποτελεί πλέον μέρος της καθημερινής τους
ζωής και θα συνεχίσει να είναι έτσι για πολλά χρόνια.
Πρέπει να
παραδεχθούν ότι το να τρέχουν μακριά από την απειλή θα τους δώσει μόνο
μια ψευδαίσθηση ασφάλειας. Αυτό δεν είναι παραίτηση. Είναι μια
απαραίτητη συνειδητοποίηση της σκληρής πραγματικότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου