Επίκουρου καθηγητή του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Παν. Μπίλκεντ και ερευνητή του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Οι δραματικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών περί την πόλη Κομπανί της
Β. Συρίας οδήγησαν, όπως ήταν αναμενόμενο, σε ανάφλεξη και εντός των
τουρκικών συνόρων. Στις συγκρούσεις μεταξύ των τουρκικών δυνάμεων
ασφαλείας και διαδηλωτών κουρδικής καταγωγής, τουλάχιστον 19 πολίτες
έχασαν τη ζωή τους, ενώ απαγόρευση κυκλοφορίας επιβλήθηκε σε έξι
επαρχίες. Η ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ της τουρκικής κυβερνήσεως και
του ΡΚΚ δείχνει πλέον «κλινικώς νεκρή». Παρά την απουσία των
προσδοκωμένων βημάτων προόδου κατά τα τελευταία χρόνια, η διαδικασία
παρέμενε ζωντανή, καθώς και η εκεχειρία που είχε κηρύξει το ΡΚΚ. Αν και
υπήρχαν ενδείξεις ότι το ενδιαφέρον της τουρκικής κυβερνήσεως δεν
συνίστατο στην πρόοδο των διαπραγματεύσεων αλλά στην επ’ αόριστον
παράτασή τους χωρίς ορίζοντα λύσεως, η κουρδική πλευρά προτιμούσε να
παρέχει χρόνο στην τουρκική κυβέρνηση. Ενδεικτικές των καλών προθέσεων
προς την κυβέρνηση, η τήρηση αποστάσεων του κουρδικού πολιτικού
κινήματος από τις διαδηλώσεις για το πάρκο Γκεζί και η φιλοκυβερνητική
στάση στη σύγκρουση με την οργάνωση Γκιουλέν.
Η πολιορκία του Κομπανί ήρε τις ψευδαισθήσεις. Με το υλικό πλεονέκτημα που τους εξασφάλισε ο λεηλατηθείς βαρύς οπλισμός του ιρακινού στρατού, αλλά και ο εφοδιασμός μέσω Τουρκίας, οι δυνάμεις του «Ισλαμικού Κράτους» διαθέτουν πλεονέκτημα έναντι των ελαφρώς οπλισμένων κουρδικών δυνάμεων των «Μονάδων Λαϊκής Προστασίας» (YPG), οι οποίες συναντούσαν δυσκολίες στον εφοδιασμό τους μέσω Τουρκίας. Η πιθανή πτώση του Κομπανί μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένες σφαγές αμάχων και νέο κύμα προσφύγων προς την Τουρκία. Κινδυνεύει επίσης να φέρει την Τουρκία σε ευθεία αντιπαράθεση όχι μόνον με το ΡΚΚ και το κουρδικό πολιτικό κίνημα στην Τουρκία, αλλά με τους απανταχού Κούρδους και τη διεθνή κοινότητα.
Η τουρκική προτροπή προς τους Κούρδους της Συρίας για τη σύμπραξή τους με τους «μετριοπαθείς» αντικαθεστωτικούς του συριακού εμφυλίου ήταν μάλλον προσχηματική, καθώς οι Σύροι αντικαθεστωτικοί ούτε σε θέση ήσαν να υπερασπισθούν τα κουρδικά εδάφη της Β. Συρίας έναντι του «Ισλαμικού Κράτους» ούτε είχαν την πρόθεση να υποσχεθούν πλήρη μειονοτικά δικαιώματα στους Κούρδους.
Η πολιορκία του Κομπανί ήρε τις ψευδαισθήσεις. Με το υλικό πλεονέκτημα που τους εξασφάλισε ο λεηλατηθείς βαρύς οπλισμός του ιρακινού στρατού, αλλά και ο εφοδιασμός μέσω Τουρκίας, οι δυνάμεις του «Ισλαμικού Κράτους» διαθέτουν πλεονέκτημα έναντι των ελαφρώς οπλισμένων κουρδικών δυνάμεων των «Μονάδων Λαϊκής Προστασίας» (YPG), οι οποίες συναντούσαν δυσκολίες στον εφοδιασμό τους μέσω Τουρκίας. Η πιθανή πτώση του Κομπανί μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένες σφαγές αμάχων και νέο κύμα προσφύγων προς την Τουρκία. Κινδυνεύει επίσης να φέρει την Τουρκία σε ευθεία αντιπαράθεση όχι μόνον με το ΡΚΚ και το κουρδικό πολιτικό κίνημα στην Τουρκία, αλλά με τους απανταχού Κούρδους και τη διεθνή κοινότητα.
Η τουρκική προτροπή προς τους Κούρδους της Συρίας για τη σύμπραξή τους με τους «μετριοπαθείς» αντικαθεστωτικούς του συριακού εμφυλίου ήταν μάλλον προσχηματική, καθώς οι Σύροι αντικαθεστωτικοί ούτε σε θέση ήσαν να υπερασπισθούν τα κουρδικά εδάφη της Β. Συρίας έναντι του «Ισλαμικού Κράτους» ούτε είχαν την πρόθεση να υποσχεθούν πλήρη μειονοτικά δικαιώματα στους Κούρδους.
Επιπλέον, η συζήτηση για δημιουργία «ζώνης
ασφαλείας» από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εντός συριακού εδάφους για
την προστασία των αμάχων όξυνε το κλίμα. Τούτο, λόγω της αδιαφορίας που
επέδειξε η Τουρκία να αποτρέψει την προέλαση των δυνάμεων του
«Ισλαμικού Κράτους» που προκάλεσε τις συνθήκες επικείμενης ανθρωπιστικής
καταστροφής.
Παράλληλα, γίνεται σαφές ότι η ανακοινωθείσα σύμπραξη της
Τουρκίας με τη διεθνή συμμαχία εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους» δεν έχει
απομακρύνει τη διάσταση απόψεων Τουρκίας - Δύσεως αναφορικά με την
κρίση στη Συρία.
Η ταύτιση ΡΚΚ και «Ισλαμικού Κράτους» σε δηλώσεις του
κ. Ερντογάν σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος της τρομοκρατίας
φανερώνει πόσο διαφορετικά εξακολουθεί να προσεγγίζει η Τουρκία το
πρόβλημα του τζιχαντισμού.
Η θέση όρων για τη συμμετοχή της Τουρκίας στη
συμμαχία εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους», που περιλαμβάνουν την
επιβολή ζώνης απαγορεύσεως πτήσεων και την επέκταση των αεροπορικών
επιχειρήσεων στη Συρία ώστε αυτές να στοχεύουν και δυνάμεις του
καθεστώτος Ασαντ, αναδεικνύει ότι οι τακτικές προτεραιότητες της
Τουρκίας και της Δύσεως δεν ταυτίζονται.
Για την Τουρκία κύριος
αντίπαλος στη Συρία παραμένει το καθεστώς Ασαντ, ενώ για τη Δύση το
«Ισλαμικό Κράτος» και ο τζιχαντισμός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου