ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΣΥΡΙΖΟΑΛΗΤΑΡΟΠΛΗΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Να τα κάψεις τα λεφτά σου!

Του Χρήστου Χωμενίδη 

Κατά την εποχή "της αστακομακαρονάδας" όπως έχει επικρατήσει να την αποκαλούμε, οι Έλληνες επεδείκνυαν νευρωτικά τον πλασματικό συχνότατα πλούτο τους. Τα πορτοφόλια ξεχείλιζαν από "πετσετάκια" και κάρτες, "χρυσές" ή "πλατινένιες".  

Ένας τύπος που μεσουρανούσε επί χρόνια στα δημόσια πράγματα ως τζουτζές εκδοτών και πολιτικών -ώσπου τον έφαγε η μαρμάγκα για να μην τον φάει η φυλακή- θέλησε ένα βράδυ να εντυπωσιάσει κάποια σερβιτόρα. Έβγαλε από την τσέπη του και άρχισε να τής κουνάει δίκην φιλοδωρήματος ένα δεκαχίλιαρο δραχμές. Η κοπέλα το αρνήθηκε κατηγορηματικά. Τότε ο "μποέμ" χοντράνθρωπος άναψε με το χαρτονόμισμα το πούρο του.  

Το στιγμιότυπο θύμιζε Κατοχή ή αποικιοκρατία. Οι θαμώνες του πολυτελούς εστιατορίου γελούσαν μεν κάτω από τα μουστάκια τους με τη χυλόπιτα που είχε ρίξει το κορίτσι στον τζουτζέ, κανείς ωστόσο δεν εξεμάνη με τη χυδαία περιφρόνηση από εκείνον του χρήματος. 

Του χρήματος που κανονικά κερδίζεται με μόχθο, σωματικό και πνευματικό, με φαντασία, με τολμηρές επιχειρηματικές κινήσεις, με ριψοκίνδυνα έστω ρίσκα στο όριο ή και πέραν της νομιμότητας. Του χρήματος που όποιος το έχει λαχταρήσει -είτε εργάτης είναι είτε κλέφτης- το σέβεται. Δεν το καίει. Τον καιρό της αστακομακαρονάδας έτεινε να επικρατήσει η ψευδαίσθηση ότι το χρήμα πέφτει από τον ουρανό. 

Με τη χρεοκοπία του 2010, το χρήμα στην Ελλάδα αιφνιδίως στέρεψε. Μυριάδες επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο. Εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν χωρίς δουλειά, δουλειά ικανή με τις αποδοχές της να τους συντηρήσει. Το να είσαι νεόπτωχος κατήντησε ο κανόνας. Εάν δεν υπήρχε το "λίπος", κυρίως δε το δίχτυ ασφαλείας της οικογένειας, ο Δεκέμβριος του 2008 θα έμοιαζε με παιδικό πάρτυ μπροστά σε ό,τι θα επακολουθούσε.

Έχει παρέλθει από τότε μία δεκαετία. Με όλες τις αστοχίες και παλινωδίες των κυβερνήσεων και των ξένων δανειστών, με όλους τους κραδασμούς και τις ανώμαλες προσγειώσεις που έφεραν τόσο τα μνημόνια όσο και οι αρνητές τους -του Γιάνη Βαρουφάκη προεξάρχοντος-, οι Έλληνες προσαρμόστηκαν βαθμηδόν στις νέες συνθήκες. Έμαθαν να ζουν με λίγα, έστω με πολύ λιγότερα. Να κάνουν τα κουμάντα τους υπολογίζοντας και το μισό ευρώ. Να βγάζουν όπως-όπως τον μήνα και να προχωράνε στον επόμενο. 

Ένα μονάχα πράγμα ξέχασαν. Ένα ξέμαθαν οι Έλληνες. Να ελπίζουν, να επενδύουν ψυχικά και πρακτικά στην προκοπή τους.

"Με εισόδημα 70.000 ευρώ το 2016 πλήρωσα ως φόρο συν ΕΦΚΑ συν ΕΝΦΙΑ 77.000 ευρώ!" τραβούσε τα μαλλιά του τις προάλλες ένας εξηντάρης φίλος, ο οποίος μάλιστα είχε ψηφίσει το 2015 και τις δυό φορές Σύριζα. "Βεβαίως ο κύριος Τσακαλώτος θα μού εξηγούσε ότι περιλαμβάνεται και η προκαταβολή του επόμενου έτους. Ότι επίκειται αλλαγή στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων - επ'ωφελεία μου άραγε; Πως η Ελλάδα έχει ανάγκες. Κι εγώ δηλαδή τι να κάνω; Η μόνη μου επιλογή είναι να βγάζω ολοένα και λιγότερα. Αντί να δουλεύω, να πηγαίνω για ψάρεμα - μέχρι τουλάχιστον οι στείρες και τα μπακαλιαράκια που τσιμπάνε να παραμένουν αφορολόγητα..."

Το σκεπτικό -η ιδεολογία πιό σωστά- των νυν κυβερνώντων είναι ομολογημένη. Όσο περισσότερα βγάζεις, τόσο περισσότερο θα φορολογείσαι. Οι ασφαλιστικές εισφορές θα ελαφρύνουν για τον νέο ελεύθερο επαγγελματία που ενθυλακώνει πέντε χιλιάδες ετησίως και θα γονατίσουν τον -στα χαρτιά τουλάχιστον- εύπορο μεσήλικα των πενήντα χιλιάδων ευρώ. Αφήνοντας, ως συνήθως, ανέγγιχτο εκείνον που έχει ακόμα το προνόμιο να αμείβεται με μαύρο χρήμα. 

"Αυτό δεν σημαίνει κοινωνική δικαιοσύνη;" θα σε ρωτήσουν με αφοπλιστική απλοϊκότητα ή με κακοκρυμμένη κουτοπονηριά.

Ε λοιπόν όχι! Το να στερείσαι κινήτρου για να αυξήσεις το εισόδημά σου, για να ιδρώσεις τη φανέλα ή να στύψεις το κεφάλι σου, σημαίνει ότι η κοινωνία στην οποία ζεις είναι βαριά άρρωστη. Πως -όπως ο καρκίνος- τρώει τις σάρκες της.

Η κλασσική σοσιαλδημοκρατία πράγματι πρεσβεύει την αναδιανομή του πλούτου μέσω της κλιμακούμενης φορολογίας. Προϋποθέτει ωστόσο ένα σφριγηλό κοινωνικό κράτος, το οποίο θα καλύπτει τις ανελαστικές ανάγκες των πολιτών. Ο Βορειοευρωπαίος της χρυσής σοσιαλδημοκρατικής εποχής μπορεί να απέδιδε τη μερίδα του λέοντος του εισοδήματός του στο δημόσιο ταμείο, ποτέ όμως δεν θα διανοούνταν να πληρώσει για μόρφωση και για περίθαλψη. Ένα εντυπωσιακό φάσμα αγαθών -από τις συγκοινωνίες μέχρι και τη θέρμανση ενίοτε- παρέχονταν δωρεάν ή σε συμβολικές σχεδόν τιμές.

Στην Ελλάδα, στη θέση του κοινωνικού έθαλλε ανέκαθεν το πελατειακό κράτος. Το πελατειακό εκείνο κράτος έτριξε εκ θεμελίων το 2010. Περιήλθε σε αδυναμία να εξασφαλίζει και τη στοιχειώδη συχνά ανταποδοτικότητα στους φορολογουμένους του. 

Το μήνυμα εκπέμπεται ανερυθρίαστα από την παρούσα κυβέρνηση: 

"Ό,τι κερδίζεις πέραν των απολύτως αναγκαίων για την επιβίωσή σου θα δημεύεται μέσω των φόρων και των εισφορών. Όποιο κεφάλι σηκωθεί, θα κόβεται. Κάλλιο να είσαι νωθρός και φτωχός παρά να μπαίνεις σε ατελέσφορους κόπους. Κάλλιο να καις τα λεφτά σου παρά να τα δηλώνεις."

Η ιθύνουσα τάξη της αστακομακαρονάδας περιφρονούσε το χρήμα. 

Οι σημερινοί κυβερνώντες το μισούν, όσο τουλάχιστον βρίσκεται στις τσέπες άλλων.  

Δεν βρίσκω, κατά βάθος, μεγάλη διαφορά.