"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


KOINΩΝΙΑ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ρωμανoί «μελωδοί» εν συγχύσει

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
fdkastro@yahoo.com

Με την απεργία πείνας του Ν.Ρωμανού, αλλά –σε μικρότερο βαθμό- και με εκείνη των Σύρων προσφύγων, νομίζω ότι είχαμε μία ακόμη ένδειξη της δυσκολίας του ελληνικού δημόσιου λόγου (πολιτικού, δημοσιογραφικού και «ανεπίσημου») να ξεκαθαρίσει ποιες θέσεις-κανόνες, ποιες «μείζονες προτάσεις» όπως θα έλεγαν οι νομικοί, βρίσκονται πίσω από τις εκατέρωθεν πράξεις και τοποθετήσεις, ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να τις συζητήσει. 

Επιτρέψτε μου μερικές επιγραμματικές σκέψεις, εκ των οποίων η  πρώτη εισαγωγική: 

  •          Ο νόμος δεν είναι θέσφατο. Οι νόμοι αλλάζουν με την κοινωνική δράση και τη μεταβολή των περιστάσεων. (Ο αιρετικός Γάλλος ποινικολόγος Βερζές είχε πει «είμαι εναντίον των νόμων γιατί επιχειρούν να σταματήσουν την ιστορία».) Οι ισχύοντες νόμοι είναι οι κανόνες του εκάστοτε ισχύοντος συστήματος. 
 
  •          Η πολιτική μάχη ενός ανθρώπου με όπλο την αυτοκαταστροφή του (όπως η αυτοπυρπόληση ή η απεργία πείνας) είναι ενέργεια μεγάλης δύναμης και άξια σεβασμού. 
 
  •          Ο σεβασμός δεν σημαίνει ότι όποιος απειλεί με αυτοκαταστροφή εισακούεται. Σύστημα εξουσίας τόσο άτολμο που να μην αναδέχεται τον κίνδυνο αυτοκαταστροφής ενός  αντιπάλου του θα ήταν ευάλωτο μέχρι κατάρρευσης. 
 
  •          Με την άμεση έννοια του κινδύνου, η ζωή του Ρωμανού κινδυνεύει από τον ίδιο – όχι από το σύστημα. Το τελευταίο τον πλήττει φυλακίζοντάς τον.
 
  •          Όποιος θέλει να τοποθετηθεί στο ζήτημα πρέπει, άρα, να ξεκαθαρίσει μέσα του αν αντιδρά για τον κίνδυνο ζωής του νεαρού ή για τη στέρηση της ελευθερίας του. Αν ισχύει το πρώτο, τον καλεί να σταματήσει την απεργία πείνας. Αν το δεύτερο, τότε ο τοποθετούμενος οφείλει για λόγους συνέπειας να αντιμάχεται κάθε φυλάκιση ή έστω κάθε φυλάκιση αδικηματία ωθούμενου από πολιτικά αίτια. 
 
  •          Κατ’ επέκταση πρέπει ο καθένας να διευκρινίζει (πρώτα και κυρίως στον εαυτό του) αν πολεμά τις φυλακίσεις -και ποιών αδικηματιών- ή τα κωλύματα στους φυλακισμένους να σπουδάζουν.
 
  •          Όποιος αντιμάχεται ένα σύστημα, βρίσκεται σε σχετική θέση ιδεολογικής ασυνέπειας όταν επικαλείται τους κανόνες του συστήματος. Η χορήγηση αδειών στους κρατουμένους είναι κανόνας του συστήματος. 
 
  •          Ο Ρωμανός είναι συνεπής, διότι δηλώνει ότι ασκεί πολιτική πίεση με προσχηματική επίκληση των σπουδών ως πύλης για να εξασφαλίσει «ανάσες ελευθερίας». Κατ’ ακρίβεια, δεν επικαλείται το σύστημα, προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τις διατάξεις και τις ατολμίες του. 
 
  •          Όσοι απορρίπτουν κάθε υποχώρηση στο αίτημα του Ρωμανού είναι επίσης συνεπείς, γιατί τον θεωρούν εχθρό και τάσσονται με το σύστημα και τους κανόνες του, όπως τους εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα από αυτούς όργανα. 
 
  •          Όσοι αποδέχονται και το σύστημα και το αίτημα του Ρωμανού οφείλουν αντιθέτως, προκειμένου να μην είναι ασυνεπείς, να διευκρινίσουν τι κατά τη γνώμη τους επάγεται η στέρηση της ελευθερίας. Οι φυλακισμένοι πρέπει να βγαίνουν για να σπουδάζουν, να εργάζονται κλπ; Πόση από την ελευθερία πρέπει να αποστερεί η φυλάκιση; 
 
  •          Αν οι σπουδές, λόγω της μορφωτικής και εκπαιδευτικής λειτουργίας τους, αποτελούν λόγο αδειών άνευ ετέρου, πρέπει να χορηγούνται σε όλους τους κρατούμενους και για οιαδήποτε σπουδή. Γιατί στον πολιτικό αδικηματία και όχι σε εκείνον του κοινού ποινικού δικαίου; Γιατί για παρακολούθηση Τ.Ε.Ι. και όχι για εκμάθηση της κινεζικής; 
 
  •          Μόνο οι σπουδές; Αν καταδικαστεί σε φυλάκιση ένας χειρουργός, θα πρέπει να του επιτραπεί η ενασχόληση με την επιστήμη του ώστε να μη βγει από τη φυλακή «παρωχημένος»; 

  •          Οι Σύροι πρόσφυγες, για να έρθουμε σ’ αυτούς, ζητούν ταξιδιωτικά έγγραφα χωρίς να υποβάλουν αίτηση χορήγησης πολιτικού ασύλου όπως είναι υποχρεωτικό στην Ευρώπη. «Εγκαταστάθηκαν» στο Σύνταγμα και προχώρησαν σε απεργία πείνας. Θα έπρεπε το κράτος (το σύστημα) να υποχωρήσει αθετώντας το νόμο του και τις διεθνείς υποχρεώσεις του; 
 
  •          Οι Σύροι είναι προς το παρόν παράνομοι στην Ελλάδα. Φυσικά δεν έχουν ασφάλιση υγείας. Ορισμένοι αισθάνθηκαν αδιαθεσία από την απεργία πείνας, δηλαδή από ηθελημένη πράξη τους. Το νοσοκομείο, όπου μετέβησαν, ζήτησε το κόστος των εξετάσεων. Θα έπρεπε να το καταβάλει ο φορολογούμενος;
Δεν έχω καταλήξει σε (όλες τις) απαντήσεις. Ελπίζω, όμως, ότι δεν αποφεύγω τις ερωτήσεις.

Δεν υπάρχουν σχόλια: