ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Οι κρίσιμοι πυλώνες της αμερικανο-κυπριακής στρατηγικής ζεύξεως

Του ΑΝΘΟΥ ΛΥΚΑΥΓΗ

ΠΡΙΝ ΚΑΛΑ ΚΑΛΑ περατωθεί η καθ' όλα ιστορική επίσκεψη του αμερικανού αντιπροέδρου στην Κύπρο, κατέφθασε στη Λευκωσία ο ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών. Επίσκεψη που σκοπούσε -συν άλλοις- και στην προετοιμασία επισκέψεως του κυπρίου Προέδρου στη Μόσχα.
 

Αυτό και μόνο αποτελεί από μόνο του εύγλωττο μέτρο συνυπολογισμού όσων γίνονται στο παρασκήνιο, αλλά κυρίως όσων εγκυμονούνται υπό το φως: 

Αφενός της ανιούσας στρατηγικής σημασίας που αποκτά (για πολλούς κι ευανάγνωστους λόγους) η Μεγαλόνησος, α) μετά την υποτρεπόμενη ουκρανική κρίση και β) ως αποτέλεσμα των αναδυομένων ενεργειακών δυνατοτήτων που αποβαίνουν πόλος έλξεως για ισχυρούς παίκτες.  

Και αφετέρου -βεβαίως- των κρίσιμων περιφερειακών αναδιατάξεων που ήδη προάγονται. Και που εν πολλοίς βρίσκονται σε κατάσταση ρευστότητος. Και ακριβώς αυτά υπήρξαν οι βασικοί πυλώνες των συνομιλιών του Μπάιντεν στη Λευκωσία, για την οποία η Ουάσινγκτον, με σαφή δήλωση του αμερικανού αντιπροέδρου, επιφυλάσσει έως και «ηγετική θέση» στην περιοχή, από τη στιγμή που το πολιτικό της πρόβλημα θα έχει επιλυθεί.
Κάτι που μεταφράζεται σε ηδύτατο καρότο για την Κύπρο, με την έννοια αναμενομένων κερδών, ως παράγωγο ενός συμβιβασμού. 

 Το Κυπριακό λοιπόν αποτέλεσε δεύτερο ζήτημα στην ατζέντα των συνομιλιών. Κύριο πιάτο υπήρξαν οι εξελίξεις στην Ουκρανία και κυρίως τα γεωστρατηγικά ενδεχόμενα που τείνουν να αναπαραχθούν. Και τα οποία, κατά τους Αμερικανούς, θα οδηγήσουν ενδεχομένως έως και σε μείζονες ανατροπές. Αυτή ακριβώς η εκτίμηση διετυπώνετο ατύπως μεν, αλλά σαφώς από συνεργάτες του κ. Μπάιντεν. Κι άλλωστε η επιθυμία για επιτάχυνση λύσεως του Κυπριακού ενισχύεται από την ευανάγνωστη αναγκαιότητα να εξομαλυνθούν «τα μετόπισθεν» για την υπερδύναμη, σε μια περιοχή που αποτελούσε πάντοτε κρίσιμο δείκτη για τις δυτικές επιλογές. 

Αρκεί να υπομνησθούν, πέραν άλλων:
1. Τα γεγονότα στην όμορη Συρία και η ακόμη αδιάγνωστη κατάληξή τους, που αποτελεί επίσης επικίνδυνο σημείο διαφορών και τριβής Μόσχας-Ουάσινγκτον. Και όπου η δεύτερη βρέθηκε μπροστά σε τραυματικό δίλημμα, μετά τις ματαιωθείσες απειλές για επέμβαση, μετά την κίνηση «ματ» της πρώτης.
2. Η ρευστότητα στη σύνολη Μεσανατολική περιοχή κι ευρύτερα στην ευρασιατική ζώνη, όπου εκκρεμούν ιστορικοί λογαριασμοί και όπου προάγονται στρατηγικές ανακατανομής επιρροών και ρόλων. Πέραν, δηλαδή, της αλλαγής συνόρων, που εθεωρείτο αδιανόητη. Αλλά και πάλι με αιφνιδιαστικό ελιγμό της Μόσχας, το είδαμε κι αυτό.
3. Το θέμα της διαχειρίσεως του νέου ενεργειακού περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο, με επίκεντρο την Κύπρο και το Ισραήλ, που διαλαμβάνει και το ζήτημα των αγωγών παροχετεύσεως των παραγώγων του προς την Ευρώπη.

Κι αυτό το τελευταίο θα αναδυθεί με ιδιαίτερη δυναμική, καθώς στις επιλογές των ισχυρών παραγόντων που ενδιαφέρονται διαλαμβάνεται η Τουρκία, ως προσφορότερη και συμφερότερη λύση. Κάτι που σχετίζεται αυτονόητα και άμεσα με την επίλυση του Κυπριακού. Ώστε και η εξόρυξη των υδρογονανθράκων να προαχθεί ομαλά και η αξιοποίησή τους να μην αποβεί σημείο τριβών και συγκρούσεων.
Κι ακριβώς η επίσκεψη του αμερικανού αντιπροέδρου πρέπει να ιδωθεί και να συνεκτιμηθεί υπό το φως αυτών των συνοπτικών δεδομένων. Όπως και η εκ παραλλήλου προσέγγιση της Μόσχας προς τη Λευκωσία, δεδομένου ότι η τελευταία συνιστά επίκεντρο ρωσικής οικονομικής δραστηριότητος, που θα επηρεασθεί από τυχόν ανάταξη των κυρώσεων λόγω Ουκρανικού.