ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Ο πόλεμος ως συνέχεια της πολιτικής

Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ. ΦΙΛΗ 

Δρος Γεωπολιτικής, Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Αμυνας (www.i-sda.eu) 

 

«Ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα», ανέφερε ο μεγάλος Πρώσος διανοητής της υψηλής τέχνης του πολέμου Καρλ φον Κλάουζεβιτς (1780-1831) στο διάσημο πόνημά του «Περί Πολέμου».

Αυτή ακριβώς την άποψη φαίνεται να ασπάζονται και οι ΗΠΑ, συμπέρασμα που συνάγεται από την αποκρυπτογράφηση των μηνυμάτων που εκπέμπει η Ουάσιγκτον προς τη διεθνή κοινότητα αναφορικά με την εμπλοκή της στο δράμα της Συρίας.

Η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα έχει ξεκαθαρίσει ότι ο στόχος -για την ώρα- μιας στρατιωτικής εμπλοκής της Δύσης δεν έχει να κάνει με τη «συμμετοχή» της στον πόλεμο που σοβεί στη χώρα, αλλά επικεντρώνεται στην καταστροφή των όπλων μαζικής καταστροφής που απειλούν αμάχους αλλά και τη διεθνή κοινότητα γενικότερα.

Αξιολογώντας, λοιπόν, την έως τώρα επίσημη θέση της Ουάσιγκτον δεν μπορούμε παρά να την παρομοιάσουμε με εκείνη του Ισραήλ, το οποίο έχει χτυπήσει αυστηρά επιλεγμένους στόχους στη Συρία που είχαν να κάνουν με τη μη απόκτηση από τη Χεζμπολάχ συστημάτων που θα μπορούσαν να πλήξουν το ίδιο. Στην προκειμένη περίπτωση, πέραν των λεκτικών απειλών της Δαμασκού, το καθεστώς Αλ Ασαντ δεν είχε δώσει συνέχεια στο θέμα, με αποτέλεσμα στο μέτωπο Συρίας - Ισραήλ να υπάρχει μια ευαίσθητη αλλά διατηρούμενη ηρεμία.

Τι μας λένε όλα τα παραπάνω;  

Οι ΗΠΑ μάλλον ακολουθούν το παράδειγμα του Ισραήλ, το οποίο ναι μεν χτύπησε με στρατιωτικά μέσα, αλλά αυτό έγινε με τρόπο ώστε να μην αναγκάσει το καθεστώς Αλ Ασαντ να απαντήσει αναλόγως με συνέπεια να ξεφύγει η κατάσταση σε έναν γενικευμένο συρο-ισραηλινό πόλεμο. Οι ΗΠΑ φαίνεται να υιοθετούν την «προσέγγιση» Ισραήλ, δηλαδή επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν ένα λελογισμένο επίπεδο βίας για να επιτύχουν έναν συγκεκριμένο πολιτικό στόχο, ελπίζοντας η Δαμασκός να «λάβει το μήνυμα» και να μην αντιδράσει βίαια στο επικείμενο «χειρουργικό πλήγμα».

Το μήνυμα, λοιπόν, των ΗΠΑ με το δυνητικό χτύπημα στο χημικό οπλοστάσιο της Συρίας είναι μάλλον εξόχως «πολιτικό» και δευτερευόντως «πολεμικό», και οι παραλήπτες είναι πέραν του ενός: 

 

α) Προς το καθεστώς Αλ Ασαντ λένε να μην αντιδράσει, αφού ο στόχος είναι πολιτικά περιορισμένος και πολεμικά οριοθετημένος. 

β) Προς τους αντικαθεστωτικούς υπογραμμίζουν ότι δεν πρόκειται να εμπλακούν σε γενικευμένο πόλεμο στη Συρία εάν δεν «τιθασεύσουν» τους διάφορους ανεξέλεγκτους σουνίτες εξτρεμιστές, οι οποίοι με τις πράξεις τους έχουν εξαγριώσει τη διεθνή κοινή γνώμη. 

γ) Προς τη Ρωσία οι ΗΠΑ περνάνε το μήνυμα ότι δεν ενδιαφέρονται για μια δραστική αλλαγή του καθεστώτος στη Συρία, άρα τα συμφέροντά της δεν διακυβεύονται, οπότε η Μόσχα να μην υιοθετήσει πιο ενεργά αντίμετρα πέραν των λεκτικών αντιπαραθέσεων. 

δ) Προς Ιράν και Β. Κορέα αποδεικνύουν ότι οι ΗΠΑ τηρούν τις «κόκκινες γραμμές» που θέτουν.

Βέβαια, αυτό το οποίο θα πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι μπορεί μεν ο πόλεμος να χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολιτικής πίεσης, δηλαδή να εκλαμβάνεται ως μια ελεγχόμενη πράξη οργανωμένης ένοπλης βίας, στο πεδίο της μάχης όμως η λεγόμενη «τριβή του πολέμου» δημιουργεί καταστάσεις όπου τίποτα δεν πάει σύμφωνα με το σχέδιο... Και αυτό ο μεγάλος Κλάουζεβιτς μάς το δίδαξε... Οι αντιμαχόμενοι το ξέρουν;