ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Εκλογικά συστήματα

Του ΑΝΔΡΕΑ ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Η συζήτηση για την απλή αναλογική έχει μετατραπεί σε φετίχ της πολιτικής μας ζωής.  

Η Αριστερά επιμένει πως μόνο αυτή μπορεί να εκφράσει άδολα το λαϊκό φρόνημα.  

Η εμπειρία εντούτοις δείχνει πως κάθε άλλο παρά η απλή αναλογική καταλήγει σε κυβερνήσεις που εκφράζουν τις λαϊκές προτιμήσεις. Κι εξηγούμαι. 

Στην απλή αναλογική εμφανίζεται πως κάθε ψήφος μετράει. Σχεδόν. Διότι μένουν ψήφοι που δεν υπολογίζονται εφόσον οι ψήφοι δεν ισούνται απόλυτα με τον αριθμό των εδρών. Με την εξαίρεση της Γερμανίας (μεικτό σύστημα), που οι έδρες δεν είναι σταθερές αλλά αυξομειώνονται με βάση τις ψήφους που περισσεύουν, παντού αλλού υπάρχουν ψήφοι που τελικά δεν υπολογίζονται.
 
Το κύριο ζήτημα είναι πως ο κάθε εκλογέας ψηφίζει με βάση τις στενές του πολιτικές επιλογές. Δεν ελέγχει όμως την τύχη της ψήφου του στη συνέχεια. Δηλαδή επιλέγει Αριστερά διότι απεχθάνεται κάποιον συγκεκριμένο σχηματισμό της Δεξιάς. Με την ψήφο του όμως το κόμμα της επιλογής του μπορεί να φέρει στην κυβέρνηση, μέσω κάποιου συνασπισμού, το κόμμα που σιχαίνεται. Ετσι η ψήφος του παραβιάζει απόλυτα τη λογική της πολιτικής της δύναμης. Λ.χ. ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, ριζικά ακροδεξιοί, έφεραν στην εξουσία τους υπερσυντηρητικούς ΑΝΕΛ του Π. Καμμένου.

Από την άλλη μεριά, σε ένα σύστημα ενισχυμένης αναλογικής η πλειοψηφικότερο, ο εκλογέας γνωρίζει με σαφήνεια πως εκλέγει είτε κυβέρνηση είτε αντιπολίτευση. Αποκλείεται να επιλέξει κάποιον που συμπαθεί και να φέρει, μέσω της ψήφου του, στην εξουσία κάποιον που σφόδρα αντιπαθεί. Ο ψηφοφόρος εκφράζεται με απόλυτη σαφήνεια πολιτικά. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία παρανόηση.

Είναι λάθος επίσης να λέγεται πως το εκλογικό σύστημα φτιάχνει κυβερνήσεις. Αυτές προέρχονται από τη λαϊκή ψήφο και μόνο. Κόμματα με μικρή λαϊκή απήχηση κατόρθωσαν, με σωστή δουλειά κι υπομονή, να φθάσουν στην εξουσία με το ίδιο, «απαγορευτικό» υποτίθεται, εκλογικό σύστημα. Το ΠΑΣΟΚ έτσι εφθασε στην εξουσία. Οπως και ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα. Δεν άλλαξε ο εκλογικός νόμος διευκολύνοντας την άνοδό τους. Η ψήφος των πολιτών τους κρατούσε στην αντιπολίτευση. Κι αυτός τους οδήγησε στην κυβέρνηση.  

Χωρίς λαϊκή πλειοψηφία δεν κερδίζονται εκλογές. Ανεξάρτητα εκλογικού νόμου. 

Η διαφορά είναι πως η απλή αναλογική...

 μπορεί να οδηγήσει σε ακυβερνησία,  αν η κουλτούρα μιας χώρας ή οι προσωπικές σχέσεις ανάμεσα στους πολιτικούς δεν ευνοούν συνεργασίες. Ενώ ένα σύστημα περισσότερο πλειοψηφικό οδηγεί σε καθαρότερες πολιτικές σχέσεις – με κυβέρνηση κι αντιπολίτευση.

ΥΓ. Η παράνοια του κρατικού παρεμβατισμού:

Με νόμο παλαιότερο, κινδύνευσε ο ΠΑΟΚ με υποβιβασμό. Οι οπαδοί του ξεσηκώθηκαν. Η κυβέρνηση παρενέβη να τον διασώσει. Κι εξαγριώθηκαν οι οπαδοί του Ολυμπιακού κι όσων ομάδων τα συμφέροντα εξυπηρετούνταν από την τιμωρία. Ολοι τώρα μαζί στρέφονται κατά της κυβέρνησης!

Μπίνγκο στην ανοησία…