ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ και ΠΟΛΙΤΙΚΗ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Οι «γκρίζες ζώνες» της λίστας Βαρουφάκη για τα μέτρα

Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ

Μέτρα τα οποία είναι κυρίως προσωρινού χαρακτήρα και ταυτόχρονα έχει υπερεκτιμηθεί η απόδοσή τους, καθώς και σημαντικές διαφορές σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις, είναι οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους οι δανειστές της χώρας δεν άναψαν «πράσινο φως» στη λίστα του υπουργού Οικονομικών, κ. Γ. Βαρουφάκη, που συζητήθηκε τις προηγούμενες ημέρες στις Βρυξέλλες. 

Παράλληλα, απόσταση χωρίζει τις δύο πλευρές και στις προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας φέτος, με το οικονομικό επιτελείο να εκτιμά ανάπτυξη 1,4% και τους δανειστές να «βλέπουν» ύφεση.
Οι τρεις παραπάνω «γκρίζες ζώνες» της λίστας της κυβέρνησης αποτελούν το πεδίο διαμάχης μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ είναι οι αιτίες που σε τεχνικό επίπεδο αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι υπάρχει ακόμη δρόμος που πρέπει να καλυφθεί για να κλείσει με επιτυχία ο έλεγχος. 

Ειδικότερα:
1. Δημοσιονομικά μέτρα.  

Ο κ. Βαρουφάκης προτείνει παρεμβάσεις που κατά την εκτίμησή του μπορούν να αποδώσουν από 3,7 έως 5 δισ. ευρώ το 2015. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται και η είσπραξη 1,5 δισ. ευρώ τουλάχιστον από τις αποκρατικοποιήσεις –που δεν αποτελεί δημοσιονομικό μέτρο–, ενώ οι δανειστές θεωρούν γενικότερα ότι η λίστα των μέτρων έχει υπερεκτιμηθεί από την ελληνική πλευρά. Οπως για παράδειγμα οι έλεγχοι καταθέσεων του εξωτερικού, που εκτιμάται ότι κατ’ ελάχιστο θα αποφέρουν 725 εκατ. ευρώ, ή η έκδοση τηλεοπτικών αδειών που υπολογίζεται να αποδώσει τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, το δεύτερο αποτελεί και παράδειγμα μέτρου προσωρινού χαρακτήρα. Δηλαδή, που θα αποδώσει έσοδα στον προϋπολογισμό φέτος, αλλά δεν διασφαλίζει ροή κεφαλαίων και για τα επόμενα έτη.
Με δεδομένο ότι θα εισπραχθούν από το σύνολο των παρεμβάσεων τουλάχιστον 3,7 δισ. ευρώ το 2015, το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος θα ανέλθει στο 1,5% του ΑΕΠ. Κάτι που δεν δέχονται οι δανειστές.
Πέραν αυτών, όμως, υπάρχει κι ένα ζήτημα με την τύχη του ΕΝΦΙΑ. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γ. Σακελλαρίδης δήλωσε χθες στον ΑΝΤ1 ότι η κυβέρνηση δεν θα τον εισπράξει φέτος, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Δ. Μάρδας υποστήριξε ότι θα αλλάξει αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, από τη στιγμή που δεν θα εφαρμοστεί φέτος ο ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να αντικατασταθεί με ένα μέτρο που θα φέρνει τουλάχιστον 2,6 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία.
2. Μεταρρυθμίσεις. 

Αισθητή είναι η διαφορά μεταξύ Αθήνας και πιστωτών σε μια σειρά σημαντικών αλλαγών. Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα εφαρμόσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και δεν θα προχωρήσει σε άλλες μειώσεις συντάξεων, ενώ στα εργασιακά προωθεί τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και δεν συζητά την περαιτέρω απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, όπως πιέζει η τρόικα. Επίσης, η κυβέρνηση δεν δείχνει διάθεση να προχωρήσει στην κατάργηση της προσωπικής διαφοράς που λαμβάνουν ακόμα περίπου 70.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Κάτι που είχε συμφωνηθεί να συμβεί φέτος.
Στο θέμα της απελευθέρωσης των αγορών και υπηρεσιών, η Αθήνα δεν θέλει να προχωρήσει στην απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, ενώ στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων –που οι δανειστές επιμένουν να εφαρμοστεί– η κυβέρνηση δεν το αποδέχεται και αντιπροτείνει διαφορετικό μοντέλο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.
3. Μακροοικονομικό σενάριο.  

Είναι πολύ βασικό να συμφωνήσουν Αθήνα - πιστωτές στο εάν φέτος η οικονομία θα παρουσιάσει ανάπτυξη ή ύφεση και τι μεγέθους θα είναι η μεταβολή της, καθώς από αυτό εξαρτάται το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος και των παρεμβάσεων που θα απαιτηθούν για να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού.