Η πραγματικότητα είναι ότι η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε δεινή θέση, καθώς αντιμετωπίζει κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα έχουν εξαντληθεί επειδή η προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής ήταν να υπερασπιστεί την ισοτιμία του νομίσματος χωρίς άνοδο επιτοκίων. Ετσι, έως το τέλος Ιουνίου φέτος «κάηκαν» 65 δισ. δολ. της κεντρικής τράπεζας, αλλά το ισοζύγιο πληρωμών, αν αφαιρεθούν οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων (swap), δείχνει έλλειμμα. Ωστόσο, μόλις πριν από δέκα ημέρες ο πρόεδρος της χώρας Ερντογάν προανήγγειλε («αν θέλει ο Θεός») μείωση του επιτοκίου, που είναι ανέφικτη στην παρούσα φάση, καθώς ο επίσημος πληθωρισμός είναι πάνω από 18% και τα επιτόκια 19%.
Ωστόσο, η επίκληση της θείας βούλησης αποδεικνύεται χρήσιμη όσον αφορά τη δημιουργικότητα της κυβέρνησης, που συστηματικά προωθεί συμφωνίες ανταλλαγής του τουρκικού νομίσματος, κυρίως με χώρες με τις οποίες έχει έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο. Ουσιαστικά είναι έμμεσος δανεισμός κεφαλαίων σε «μικρά» νομίσματα. Τελευταίο παράδειγμα αυτής της ψευδαίσθησης είναι η συμφωνία με την κεντρική τράπεζα της Νότιας Κορέας, για ανταλλαγή νομισμάτων των δύο χωρών συνολικής αξίας 2 δισ. δολ. Η συμφωνία είναι η τρίτη που πέτυχε η κεντρική τράπεζα της χώρας, μετά τις αντίστοιχες με το Κατάρ και την Κίνα, και θεωρείται σημαντική καθώς μόνο το πρώτο εξάμηνο το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου με τη Νότια Κορέα είναι 4,6 δισ. δολ. Η τριετής συμφωνία προβλέπει ότι το εμπόριο ανάμεσα στις δύο χώρες μπορεί να διευκολυνθεί με την ανταλλαγή 17,5 δισ. λιρών με 2,3 τρισ. γουόν, και τα ποσά αυτά αντιστοιχούν σε 2 δισ. δολάρια.
Οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων θα καλύψουν το πρόβλημα;
Οχι.
Επιτρέπουν όμως να διατυπωθεί το προπαγανδιστικό αφήγημα της ισχυρής Τουρκίας που απεξαρτοποιείται από το δολάριο και το ευρώ και συναλλάσσεται με λίρα.
Δεύτερον, διευκολύνει κυβερνητικούς παράγοντες να εξυπηρετούν κάποιες επιχειρήσεις που εισάγουν ή εξάγουν στο πλαίσιο των συμφωνιών αυτών.
Πάντως, το ισοζύγιο πληρωμών της Τουρκίας είναι μαγική εικόνα. Τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα είναι υψηλά, 105,7 δισ. δολ., και τα καθαρά αποθέματα εάν αφαιρέσουμε τις υποχρεώσεις δείχνουν επίσης πλεόνασμα 24,6 δισ. δολ., αλλά εάν αφαιρέσουμε και τα έσοδα από συμφωνίες swap, το πραγματικό αποτέλεσμα είναι ...
έλλειμμα 41,4 δισ. δολαρίων.
Βέβαια, η ανταλλαγή νομισμάτων δεν είναι τουρκική εφεύρεση. Η κεντρική τράπεζα της Αγγλίας είχε εξασφαλίσει με τη σύμφωνη γνώμη και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τη δυνατότητα παροχής ρευστότητας στη Μ. Βρετανία με ανταλλαγή βρετανικών λιρών με ευρώ και δολάρια. Σε περίπτωση πανικού λόγω Brexit, η συμφωνία αυτή θα εξασφάλιζε την ηρεμία, ενώ αντίστοιχες δυνατότητες ανταλλαγής νομισμάτων προβλέπονται και από οργανισμούς όπως το ΔΝΤ και διεξάγεται συζήτηση για τον μελλοντικό ρόλο της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) σε ανάλογες συμφωνίες.
Η Τουρκία προσπαθεί τώρα να πετύχει νέες συμφωνίες με δύο «αδελφές» ισλαμικές χώρες, το Αζερμπαϊτζάν και τη Μαλαισία, που δεν δείχνουν να βιάζονται. Προτιμούν να πληρώνονται σε σκληρό συνάλλαγμα για τις εξαγωγές τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου