"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΚΗΦΗΝΟΚΑΤΣΑΠΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Οι τρεις εκδοχές του «μήνα που έχει εννιά»

 


Γράφει το ΕΜΟ ΤΕΑΜ

Ο Γιώργος Τζαβέλλας ήταν ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης του 20ού αιώνα, ο μόνος με ταινία στις 1000 καλύτερες όλων των εποχών. Παρά ταύτα μας χάρισε και στίχους όπως ο «παίξε μου διπλοπενιά και ο μήνας έχει εννιά» και μας κάνει να αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει και τι σημαίνει όταν ο μήνας έχει εννιά.

Η επικρατέστερη εκδοχή προέρχεται από τα πρώτα χρόνια  λειτουργίας του νέου ελληνικού κράτους, όταν οι δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονταν την ένατη ημέρα του μήνα.

Να σημειώσουμε πως τότε δεν υπήρχε μονιμότητα ήταν όλοι μετακλητοί όπως τους λέμε σήμερα. Έβγαινε το κόμμα σου, του Δηλιγιάννη για παράδειγμα διοριζόσουν, άρα ο μήνας έχει εννιά, είχες σταθερό μισθό.

Έχανε ο Δηλιγιάννης από τον Τρικούπη, σε έδιωχναν, ξηγιόσουν κλάμα στην πλατεία Κλαυθμώνος και έκανες τα πάντα για να ξαναανέβει στην εξουσία ο δικός σου, να ξαναέχει ο μένα εννιά.

Η μέρα μισθοδoσίας λοιπόν προκαλούσε αισθήματα χαράς στους εργαζόμενους ζουρνάδες, μπουζούκια, γλέντια, βάλε και τρεις σοκολάτες κυρ΄Στέφανε.

Η δεύτερη απόπειρα ερμηνείας της φράσης τη συνδέει με το οθωμανικό παρελθόν. Στο τραγούδι υπάρχουν τούρκικες λέξεις όπως «ντουνιάς» τι θα «καζαντίσουμε», με αποτέλεσμα ο αριθμός εννιά της ξεγνοιασιάς να συνδέεται με τον ένατο μήνα του μουσουλμανικού σεληνιακού ημερολογίου που είναι ο μήνας του Ραμαζανιού. Κατ’ αυτόν το μήνα οι πιστοί μουσουλμάνοι δεν εργάζονται, προσεύχονται όλη μέρα και το βράδυ, με τη δύση του ηλίου, όταν τερματίζεται η ημερήσια νηστεία, επιτρέπεται το φαγητό σε μεγάλες ποσότητες.
 

Η τρίτη εκδοχή αναφέρεται στους Περσικούς Πολέμους. Λίγο πριν από τη μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ, οι Αθηναίοι έστειλαν αγγελιαφόρο στους Σπαρτιάτες και τους ζήτησαν να τους βοηθήσουν στον πόλεμο εναντίον των Περσών. Οι Σπαρτιάτες ήταν πρόθυμοι να βοηθήσουν, αλλά έπρεπε να υπακούσουν σε νόμο που τους απαγόρευε να πολεμήσουν πριν από τη γέμιση του φεγγαριού.

Η απάντηση που έδωσαν στον αγγελιαφόρο ήταν η εξής: “Είναι εννέα του μηνός και το φεγγάρι δεν είναι γιομάτο”. Οι Σπαρτιάτες έστειλαν πράγματι στρατό, μετά την πανσέληνο, αλλά η μάχη είχε ήδη τελειώσει με τη θριαμβευτική νίκη των ελληνικών δυνάμεων. Η φράση «και ο μήνας έχει εννιά», δήλωσε πλέον την αποχή, την ασφάλεια, την καλοπέραση μακριά από τις πολεμικές κακουχίες.

Η άποψη μας είναι πως μάλλον ισχύει το πρώτο. Διότι σύμφωνοι, υπάρχει συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού, αλλά λίγο δύσκολο η φράση να προέρχεται από τις καθυστερήσεις και τη μπάλα στην εξέδρα που πέταγαν οι Σπαρτιάτες 2500 χρόνια πριν.

Δύσκολο επίσης είναι να έφτιαξαν οι Έλληνες Ορθόδοξοι μια φράση που να αφορούσε τους Μουσουλμάνους.

Οπότε είναι λογικό η φράση να αποτελεί...

 

 μια συμπύκνωση του πόθου του Νεοέλληνα για διορισμό στο Δημόσιο.



Δεν υπάρχουν σχόλια: