"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΣΟΥΡΓΕΛΑΡΟΠΛΗΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Γελασίνος ο Αβδηρίτης

Του ΚΩΣΤΑ ΛΕΟΝΤΑΡΙΔΗ


Αφού όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος συμπεραίνουμε ότι η σοβαροφάνεια (συγγένισσα της φαιδρότητας) κατισχύει της σοβαρότητας


Η υιοθέτηση της πρώτης δεν απαιτεί δα και πτυχίο έγκριτης δραματικής σχολής. Το αυστηρό, αγέλαστο, ύφος, η σθεναρή χροιά της φωνής, η ένδυση από το βεστιάριο των περιστάσεων, το κόρδωμα, είναι βέλη στην επικοινωνιακή φαρέτρα.


Ζητούμενο;  


Να πείθεις είτε πλήθη είτε ευάριθμες ομάδες ότι το προσοντολόγιό σου, οι αγαθές προθέσεις, καθρεφτίζονται σε αυτό που δείχνεις. 


Δεδομένο: Σημασία δεν έχει τι λες αλλά πώς το λες, θέλει μαστοριά να μην αφήνεις ορατές ρηγματώσεις σου ενώπιον ακροατηρίου· η προσπάθεια στέφεται κατά κανόνα με επιτυχία όταν απευθύνεσαι σε καθ’ έξιν καλοπροαίρετους, αμνήμονες, φοβικούς σε ψεκασμούς ή σε άτομα με επιρρέπεια σε αυταπάτες.


Φίλοι που υπηρετούν θετικές επιστήμες και συνάμα αποταμιευτές φιλοσοφικών ρευμάτων (πόσο γοητευτικός, ζηλευτός συνδυασμός) με έπεισαν εύκολα και λόγω αγνοίας μου ότι μια από τις φωτεινότερες διάνοιες των αιώνων ήταν ο –«δικός μας» κι αυτός– Δημόκριτος.  


Τι ειρωνεία. Ο διαμορφωτής –παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη από τον δάσκαλό του Λεύκιππο– της ατομικής θεωρίας, πανεπιστήμων της εποχής, γεννήθηκε στα Αβδηρα, πόλη που έμεινε στην ιστορία όχι μόνον για το λαμπρό της τέκνο αλλά και για τον όρο «αβδηριτισμός», που ταυτοποιεί ιδιότητες των αρχαίων κατοίκων της και κατ’ επέκταση περιπτώσεις ανθρώπων παντοτινών καιρών, ανεξαρτήτως χρώματος, εθνικότητας, θρησκεύματος. Η αφέλεια, η μνημειώδης ανικανότητα στη διαχείριση των κοινών, και μαζί η κομπορρημοσύνη, τούς έκαναν ξεχωριστούς από κατοίκους άλλων ελληνικών πόλεων οι οποίοι –ασφαλώς όχι προς τιμήν τους– τούς δούλευαν ψιλό γαζί όπως λέμε σήμερα.


Ο Δημόκριτος εν μέσω αυτών τηρούσε αποστάσεις σε βαθμό παρεξηγήσιμο. Παρέμενε χαμογελαστός –εξ ου και το παρατσούκλι Γελασίνος–, γαλήνιος, αισιόδοξος και με ζέστη και με κρύο, εύθυμος εκ πεποιθήσεως όχι βεβαίως από αυτά που άκουγε και έβλεπε εντός των τειχών. Φυσικό επόμενο, πολλοί Αβδηρίτες να του καταλογίζουν μια κάποια έλλειψη σοβαρότητας που εξέθετε τη φήμη της πόλης.


Ας είμαστε εν μέρει ειλικρινείς. Κάνουμε εν γνώσει μας τα στραβά μάτια, μη υποβιβάζοντας στην κατηγορία των φαιδρών σοβαροφανείς, όταν πολιτικά, κοινωνικά, ατομικά συμφέροντά μας, επιτάσσουν:
«Είναι η επιβίωση, ηλίθιε».

Δεν υπάρχουν σχόλια: