ΣΥΡΙΖΟΤΣΑΡΛΑΤΑΝΑΔΙΚΟ: Οταν η γλώσσα νόημα δεν έχει...

Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ

Ζούμε σε πολύπλοκους καιρούς, όχι μόνο διότι τα ζητήματα έγιναν πιο σύνθετα, αλλά επειδή η κυβερνητική προπαγάνδα τα συσκοτίζει με δυσνόητες λέξεις. Διαβάζουμε π.χ. μια είδηση που λέει «Σε κεντρικό ξενοδοχείο, τα τεχνικά κλιμάκια των Αθενς και Μπράσελς γκρουπ συναντήθηκαν για τον Αυτόματο Δημοσιονομικό Ρυθμιστή Αυξημένων Εγγυήσεων και μάλλον καταλήγουν σε συμφωνία-γέφυρα προς έναν προωθητικό συμβιβασμό».
 

Η παραπάνω φράση χρειάζεται μετάφραση κι ευτυχώς ο συνάδελφος κ. Γιάννης Βλαστάρης έγραψε το «Λεξικό χωρίς γραβάτα» (εκδ. Αρμός) για να εξηγήσει το οργουελικό newspeak της κυβέρνησης. 


Ετσι, η παραπάνω φράση μεταφράζεται στα μη-συριζανελικά ως εξής: «Στο πολυτελές Χίλτον, τρόικα και κυβέρνηση εξέτασαν τον κόφτη μισθών - συντάξεων και καταλήγουν στην εφαρμογή και αυτού το μέτρου του Γ΄ Μνημονίου».  

Στην πρώτη περίπτωση, σημειώνει ο συγγραφέας του λεξικού, «το νόημα χάνεται μέσα σε 29 λέξεις από τις οποίες κυριολεκτική απόδοση έχουν μόνο τα άρθρα, οι προθέσεις και δύο ρήματα. 

Στη δεύτερη, με 7 λέξεις λιγότερες, αποδίδεται η αλήθεια. Η δεύτερη, ωστόσο, αποφεύγεται γιατί περιέχει λέξεις-τζιζ όπως Χίλτον, Τρόικα, Κόφτης, Μνημόνιο».
 

Το «Λεξικό χωρίς Γραβάτα» είναι χρήσιμο για την αποκρυπτογράφηση των κυβερνητικών νεολογισμών:  

«Αναπλαισίωση (η) ουσ. Ετσι μεταφράζεται από τον πληθωρικό υπουργό Γιώργο Κατρούγκαλο η μείωση όλων των συντάξεων – των οποίων, βεβαίως, ο ίδιος υποσχόταν την αύξηση στην πλατεία Συντάγματος. Η “αναπλαισίωση” των συντάξεων πάντως καταλήγει σε “ανάπλαση” της πραγματικότητας, όταν ο συγκεκριμένος υπουργός επιμένει πως δεν υπάρχει μείωση ακόμη κι ενώπιον εμβρόντητων συνταξιούχων, που κρατούν στα χέρια τους πετσοκομμένες τις αποδοχές τους». Ομως το πλούσια εικονογραφημένο λεξικό διαβάζεται και αυτοτελώς: «Ασάφεια (η) ουσ. “Δημιουργική ασάφεια” κατά Βαρουφάκη, είναι η κατάσταση υπό την οποία μια χώρα έτοιμη να βγει από Μνημόνιο οδηγείται μεθοδικά σε χειρότερη θέση με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να υπογράψει ένα νέο πολύ χειρότερο μνημόνιο».
 

«Στην κομματική ρητορική διαπάλη», σημειώνει ο κ. Βλαστάρης, «η άρση των λέξεων από το νόημά τους και η διαστροφή της σημασίας τους έχει προφανείς σκοπιμότητες. Και αυτό συνιστά ένα πρόβλημα πολιτικό! 

Οταν, όμως, μία νέα “διάλεκτος” από κυβερνητική αργκό (ή, έστω, από τρικ παραπλάνησης ψηφοφόρων) τείνει να καθιερωθεί ως τρέχουσα επικοινωνία, τότε...

 το πρόβλημα γίνεται κοινωνικό! 

Γιατί η γλώσσα μεταφέρει, πια, καθημερινά, τα παραπλανητικά της σχήματα στους πολίτες ως “κώδικες-γέφυρες” μεταξύ αλήθειας και ζωτικού ψεύδους. Χωρίς η ίδια να παράγει σκέψη, παρεμβαίνει στη διαμόρφωσή της, μεσολαβώντας στην νοηματοδότηση της αλληλουχίας της. Με ναρκοθετημένο τον ορθολογισμό τους, οι ακροατές ανακουφίζονται έτσι, ακόμη και με ένα απλό, εύηχο μακιγιάζ των συνθημάτων. Κι αυτό, με την σειρά του, συγκροτεί κριτήρια ψεύτικα και επιλογές απατηλές. Δημιουργεί, δηλαδή, συνειδήσεις ανοιχτές προς χειραγώγηση.  

Το πρόβλημα, τότε, μετατρέπεται σε εθνικό και πολιτισμικό!» 

Πέντε χώρες μπήκαν σε σταθεροποιητικό πρόγραμμα και μόνο μία δεν βγήκε. Κι αυτό διότι με «αναπλαισιώσεις» και «δημιουργικές ασάφειες» δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Επομένως, ένα «Λεξικό χωρίς γραβάτα» χρειαζόταν...