"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΘΝΙΚΕΣ ΞΕΦΤΙΛΙΣΜΕΝΕΣ ΨΩΝΑΡΕΣ: Ο αρβύλαρχος ως "σοβαρός" πωλητής φτηνής πλάκας

Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΝΤΣΙΝΗ

 Μια αγέλη εφήβων με άρνηση ενηλικίωσης. Μια κλάκα που λατρεύει τον αρχηγό της. Ενας αρχηγός που μονοπωλεί το σόου. Οι υποτελείς κολλητοί του παρευρίσκονται σαν κονσέρβα γέλιου – σιγοντάρουν και επικροτούν.  

Ανέκδοτα, χοντρές φάρσες και τρολιές. Το είδος του αγορίστικου χιούμορ, που οι Αμερικανοί ονομάζουν «αποδυτηριακό» γιατί υπακούει στους κώδικες –και στις ορμόνες– του περίκλειστου κόσμου των ισοβίως άγουρων αρσενικών.

Αυτή ήταν η δημοφιλής φόρμα στην οποία οφείλει τη σταδιοδρομία του ο Αντώνης Κανάκης. Αλλά, οκέι. Ετσι είναι η τηλεόραση. Μαζικό θέαμα. Δεν περιμένουμε από αυτήν ψαγμένο σαρκασμό. Για τα στάνταρ του κλάδου, ο Κανάκης είναι σοβαρός επαγγελματίας. Σοβαρός πωλητής φτηνής πλάκας.

Η σκιά που τον βαραίνει από προχθές τού χαλάει τη δουλειά. Οχι επειδή του αξίζει που πολλοί τον λιθοβολούν ως συνένοχο. Αλλά, αντικειμενικά, και μάλλον άδικα, το πρόσωπο του διασκεδαστή έχει συνδεθεί συνειρμικά με κάτι πολύ βάναυσο. Πώς να γελάσεις πια με το σημαδεμένο κόλπο; 

Ακόμη και το ίδιο το σκηνικό του σόου –η κενή θέση στο πάνελ– θυμίζει το έγκλημα που συντελέστηκε εκτός σκηνής από κάποιον που μπορεί να μην ένιωθε την άνεση να το διαπράξει, αν δεν τον είχε ντοπάρει η οίηση της «κουλ» τηλεδιασημότητας.

Κομμένα, λοιπόν, τα γέλια.  

Ομως, και πριν από την αστοχία ανθρώπινου υλικού, το αστείο είχε ξινίσει. Ξεχειλωμένη από την πολυχρησία, η φόρμα είχε πια ανάγκη από πολλά διαλείμματα ηθικολογικής κοινοτοπίας. Για να σταθεί, ο πλακατζής γινόταν δικαστής, που αγανακτεί με το σύστημα.

    Δεν φταίει ο Κανάκης για τον διπλανό του. Οταν όμως βρέθηκε αντιμέτωπος με την αποκάλυψη, τι βρήκε να πει;  

Πώς διέθεσε το κεφάλαιο δημοτικότητας και επιρροής που συσσώρευε τόσα χρόνια;  

Η εμπειρία, είπε (το να μαθαίνεις ότι στον θίασό σου έχει φωλιάσει ένας σαδιστής), ήταν «εξωσωματική». Ηταν «εξωγήινη».

Και για την επίδικη πράξη; Για την απειλή, που είναι εγκατεστημένη στην ίδια την εικονική γλώσσα με την οποία πλέον επικοινωνεί –και ερωτοτροπεί– το ακροατήριο του Κανάκη; Τι κατάλαβε και τι κατάφερε να μεταδώσει ο επιδραστικός τηλεκατήγορος;  

«Εμείς σάτιρα κάνουμε». Δεν είμαστε θεσμοί. Εσείς «κάντε κάτι». «Κάτι, γαμώτο». «Δημιουργήστε ένα πλαίσιο». «Κάτι!».

Σωστό. Δεν περιμένει κανείς από τον διασκεδαστή να καθοδηγήσει. Δεν φαντάστηκε κανείς ότι ο στόμφος του («δεν διαπραγματευόμαστε την εντιμότητα, τη συνέπεια, την ακεραιότητά μας») έκρυβε κάτι πιο έναρθρο από το «κάτι».  

Τη συναισθηματική ευφυΐα που μπορεί να καταστήσει τον τηλεπρόβλητο αστέρα αγωγό κοινωνικής ευαισθητοποίησης την έχουν λίγοι. (Την έχει, ας πούμε, ο Γιώργος Καπουτζίδης.)

«Οταν τελειώσει αυτό το πανηγύρι», έλεγε και ξαναέλεγε ο αρβύλαρχος

Το πανηγύρι όμως...

 

 σχόλασε με σπασμωδικούς εξορκισμούς. 

Ξημέρωσε το ηθικό χανγκόβερ του «εξωγήινου».


Δεν υπάρχουν σχόλια: